[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/nl\/wiki7\/asturie-regio-wikipedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/nl\/wiki7\/asturie-regio-wikipedia\/","headline":"Asturi\u00eb (regio) – Wikipedia","name":"Asturi\u00eb (regio) – Wikipedia","description":"before-content-x4 Het prinsdom Asturi\u00eb (Spaans: Principado de Asturias, Asturisch: Princip\u00e1u d’Asturies) is een van de zeventien autonome regio\u2019s van Spanje","datePublished":"2022-03-19","dateModified":"2022-03-19","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/nl\/wiki7\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/nl\/wiki7\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/4\/46\/Roman_bridge_near_Covadonga_Spain.jpg\/250px-Roman_bridge_near_Covadonga_Spain.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/4\/46\/Roman_bridge_near_Covadonga_Spain.jpg\/250px-Roman_bridge_near_Covadonga_Spain.jpg","height":"167","width":"250"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/nl\/wiki7\/asturie-regio-wikipedia\/","about":["Wiki"],"wordCount":3222,"articleBody":"     (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});before-content-x4Het prinsdom Asturi\u00eb (Spaans: Principado de Asturias, Asturisch: Princip\u00e1u d’Asturies) is een van de zeventien autonome regio\u2019s van Spanje en ligt in het noordwesten van het land, tussen het Cantabrisch Gebergte en de Cantabrische Zee, tussen de regio’s Galici\u00eb en Cantabri\u00eb. In het zuiden grenst Asturi\u00eb aan Castili\u00eb en Le\u00f3n. Asturi\u00eb is zowel een autonome regio als een provincie, met als hoofdstad Oviedo. De grootste stad van de regio is Gij\u00f3n. In 2012 had Asturi\u00eb een inwonertal van 1.077.360.       (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});after-content-x4Asturi\u00eb neemt in de Spaanse geschiedenis een bijzondere plaats in, omdat het het enige christelijke gebied was toen de rest van het Iberisch Schiereiland Moors bezit was in de middeleeuwen. Het kruis op de vlag van Asturi\u00eb herinnert hier nog aan.De kroonprins van Spanje heeft om historische redenen de titel ‘prins van Asturi\u00eb’. De autonome gemeenschap Asturi\u00eb is in naam een ‘prinsdom’.Table of Contents       (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});after-content-x4Oudheid[bewerken | brontekst bewerken]Koninkrijk Asturi\u00eb[bewerken | brontekst bewerken]Moderne Tijd[bewerken | brontekst bewerken]Ligging[bewerken | brontekst bewerken]Klimaat[bewerken | brontekst bewerken]Bevolking[bewerken | brontekst bewerken]Bestuurlijke indeling[bewerken | brontekst bewerken]Transport[bewerken | brontekst bewerken]Gastronomie[bewerken | brontekst bewerken]Politiek[bewerken | brontekst bewerken]Media[bewerken | brontekst bewerken]Oudheid[bewerken | brontekst bewerken]De oudste sporen van bewoning in Asturi\u00eb zijn gevonden in de grot van El Sidr\u00f3n in de gemeente Pilo\u00f1a. Het gaat om fossiele resten van neanderthalers van 49.000 jaar oud. Van de homo sapiens zijn onder meer wandschilderingen gevonden in de grot van Tito Bustillo in Ribadesella, die dateren uit het Laat-paleolithicum. Rond 9500 v.Chr. verschijnt er een inheemse epipaleolithische cultuur, eigen aan Asturi\u00eb, waarvan de belangrijkste resten langs de kust zijn gevonden.Tijdens het neolithicum ontwikkelde zich ook in Asturi\u00eb de landbouw, waarvan veel sporen aangetroffen zijn. Uit deze overgangstijd stammen verder bijvoorbeeld ook de grafheuvels en andere grafmonumenten op de Monte Areo nabij Carre\u00f1o en Gij\u00f3n. Ook begon het gebruik van metalen zich in deze periode te ontwikkelen. Vanaf de bronstijd vestigden de bewoners van de regio zich in zogenaamde castros, versterkte dorpen, waarvan het best bewaarde exemplaar Chao Samart\u00edn is, nabij het dorp Castro in de gemeente van Grandas de Salime. Het Romeinse Rijk deed vrij geleidelijk zijn intrede in de regio, en dit geschiedde op relatief vreedzame wijze, ook al ontstond er later een mythe van heldhaftig verzet tegen de bezetter. De Romeinse cultuur smolt zelfs samen met de inheemse cultuur; er vond een ‘asturianisatie’ van de Romeinse sociaal-culturele orde plaats, die later een grote rol zou spelen in het ontstaan van het Koninkrijk Asturi\u00eb.Koninkrijk Asturi\u00eb[bewerken | brontekst bewerken]  Brug in de Asturische preromaanse bouwstijl  Na de Romeinse tijd en de val van het Koninkrijk der Visigoten begint een belangrijke periode in de geschiedenis van Asturi\u00eb. In de 8e eeuw, na de mythische Slag bij Covadonga, ontstond het Koninkrijk Asturi\u00eb, onder leiding van Pelayo, dat zich de herovering van het gehele Iberisch Schiereiland tot doel stelde, een proces dat onder de naam Reconquista de geschiedenis in zou gaan. Tijdens deze expansie naar het zuiden kende het koninkrijk een ware bloeiperiode, waarvan met name de architectuur en edelsmederij getuigen. Er werd een geheel eigen stijl ontwikkeld: de Asturische preromaanse stijl. Overgebleven gebouwen uit deze tijd zijn door de Unesco op de lijst van werelderfgoed geplaatst.       (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});after-content-x4Aanvankelijk was Cangas de On\u00eds de hoofdstad van het koninkrijk, maar na wat omzwervingen vestigde het hof zich in Oviedo. Dat is vandaag de dag nog de hoofdstad van de autonome regio en prinsdom Asturi\u00eb.Na het overlijden van koning Alfons III in 911 werd het koninkrijk onder zijn erfgenamen opgedeeld en verloor het aan invloed ten opzichte van de nieuwere koninkrijken op het Iberisch Schiereiland. Het hof werd in 913 naar Le\u00f3n verplaatst en het rijk nam de naam ‘Koninkrijk Le\u00f3n’ aan. De rest van de middeleeuwen in de regio kenmerkt zich door opstanden van de lokale adel. In 1388 werd het prinsdom Asturi\u00eb uitgeroepen, verbonden aan de opvolger van de Castiliaanse troon, om het gebied te onderwerpen aan het centrale bestuur. Tussen dat moment en 1444 zag de Junto General van het prinsdom als bestuursorgaan het licht.Moderne Tijd[bewerken | brontekst bewerken]Halverwege de 18e eeuw woonden er 200.000 mensen in Asturi\u00eb, van wie ongeveer 90% werkzaam waren in de landbouw.Vanaf de tweede helft van de 19e eeuw ontwikkelden de mijnbouw en de staalindustrie zich, voornamelijk in de centrale vallei ten zuiden van Oviedo. Deze industrie\u00ebn veroorzaakten een aanzienlijke trek naar de stad en werden gezichtsbepalend voor de regio. Ook begon vanaf het arme platteland een massale emigratie van Asturianen, hoofdzakelijk naar Zuid-Amerika. Emigratie werd een van de kenmerken van de regio.Asturi\u00eb bleven de tragische gebeurtenissen in de 20e eeuw niet bespaard. De revolutie van oktober 1934 en de Spaanse Burgeroorlog hielden er behoorlijk huis. In de burgeroorlog was Asturi\u00eb het toneel van een van de wreedste en bloedigste hoofdstukken. Desalniettemin kenden de mijnbouw en de metaalindustrie enige bloei halverwege de vorige eeuw, onder het regime van Franco.De intrede van de democratie in Spanje viel samen met de economische crisis in de jaren zeventig. Asturi\u00eb ging een periode van opeenstapeling van economische problemen en hervorming van zijn belangrijkste productieve sectoren in. Het toetreden van Spanje tot de EG in 1986 leidde tot een sterke aanpassing van de regionale economie op vlakken als de landbouw, mijnbouw, staalindustrie, visserij en scheepsbouw. De negatieve effecten van al deze veranderingen werden verzacht door de structurele fondsen van de Europese Unie.Ligging[bewerken | brontekst bewerken]  Asturi\u00eb ligt aan de Cantabrische Zee, een gedeelte van de Atlantische Oceaan, in het noorden van Spanje en heeft een oppervlakte van 10.603,57 km\u00b2. Het grenst in het westen aan Galici\u00eb, in het oosten aan Cantabri\u00eb en in het zuiden aan Castili\u00eb en Le\u00f3n. De Asturische kust wordt ook wel de Costa Verde genoemd. Over de gehele lengte ligt parallel aan de kust het Cantabrisch Gebergte, waarvan de Picos de Europa het hoogste deel vormt. De zuidgrens van het prinsdom loopt door dit gebergte.Het feit dat dit gebergte dicht bij de kust ligt is erg bepalend voor het landschap. Zo zijn de rivieren in Asturi\u00eb vrij kort, met een groot hoogteverschil en dus met een zeer sterke stroming.Klimaat[bewerken | brontekst bewerken]Klimatogram van Luchthaven Asturi\u00eb[1]JFMAMJJASONDTemperatuur in \u00b0C \u2022 Totale neerslag in mmAsturi\u00eb heeft een koel en zeer gematigd zeeklimaat. Dit komt doordat in de winter de wind het meest uit het zuidwesten komt en milde lucht meevoert, terwijl de dominante windrichting in de zomer het noordoosten is en de wind dan juist koelere lucht aanvoert. Verder in het binnenland is het klimaat iets minder mild. In de hoger gelegen gebieden en zeker in de bergen kunnen de winters erg koud zijn en kan er een aanzienlijke hoeveelheid sneeuw vallen.Door de nabijheid van de Atlantische Oceaan is er veel neerslag. Vooral als de wind uit het noorden komt en frontaal op het Cantabrisch Gebergte botst, zorgt de hellingstijgwind voor regen. Door de hoeveelheid neerslag maakt Asturi\u00eb onomstreden deel uit van het ‘natte’ of ‘groene’ Spanje langs de noordkust, in tegenstelling tot het ‘droge’ Spanje, ten zuiden van het Cantabrisch Gebergte, waar aanzienlijk minder neerslag valt.De qua temperatuur relatief gematigde kust is in de zomer een populair vakantieoord voor mensen uit de rest van Spanje, vooral uit Madrid.Bevolking[bewerken | brontekst bewerken]In het centrale deel is het vlakker en woont het grootste deel van de bevolking. De hoofdstad Oviedo, een stad met iets meer dan 224.005 inwoners, ligt 27 km landinwaarts. De havenstad Gij\u00f3n, met een inwonertal van ruim 277.554, is de grootste stad van Asturi\u00eb. De nabijgelegen belangrijke havenstad Avil\u00e9s, met 84.242 inwoners, maakt de centrale stedendriehoek compleet.Andere belangrijke plaatsen zijn de mijnbouwsteden Mieres (44.070 inwoners) in de centrale vallei en Langreo (45.565 inwoners)[2].Buiten de bevolkingsconcentratie in het midden van Asturi\u00eb zijn de belangrijkste economische activiteiten landbouw, visserij en toerisme. Ten oosten en westen van deze steden woont de bevolking voornamelijk in de kuststrook. In het westen zijn Navia en Luarca de belangrijkste kernen aan de kust, en Cangas del Narcea en Grado in het binnenland. In het oosten ligt Llanes aan de kust en is het binnenland dunbevolkt in de Picos de Europa.De meeste plattelandsgebieden in Asturi\u00eb, en dan met name in het westen en zuidwesten, zijn snel aan het leeglopen door een aanhoudende crisis in de landbouw. Boeren die niet meer rond kunnen komen door de kleinschaligheid van hun onderneming trekken naar de stad, met name naar de centrale drie steden in Asturi\u00eb zelf en naar Madrid.Bron: INEOpm: Bevolkingscijfers in duizendtallenBestuurlijke indeling[bewerken | brontekst bewerken]Asturi\u00eb is zowel een autonome regio als een provincie, en is dus in tegenstelling tot bijvoorbeeld Andalusi\u00eb niet onderverdeeld in verschillende provincies.[3]Asturi\u00eb is onderverdeeld in acht comarca’s (Asturisch: cotarros) en 78 gemeentes. Daarnaast zijn er ook landelijke parochies die behoren tot een gemeente. Dit zijn administratieve onderverdelingen van gemeentes; ze hebben niets te maken met kerkelijke parochies.Transport[bewerken | brontekst bewerken]De hoofdwegen in Asturi\u00eb zijn de A-8 en de A-66. De A-8 verbindt Santander met A Coru\u00f1a via Gij\u00f3n en Avil\u00e9s. De A-66 komt van Madrid en Le\u00f3n en gaat via Oviedo naar Gij\u00f3n.De luchthaven van Asturi\u00eb verbindt de regio met Madrid, Barcelona en andere nationale en Europese bestemmingen. Bovendien vertrekken van Gij\u00f3n en Oviedo treinen naar Madrid, Barcelona en Alicante. De hogesnelheidslijn Variante de Pajares, die Asturi\u00eb zal verbinden met Le\u00f3n, is in aanbouw.De enige offici\u00eble taal in Asturi\u00eb is het Spaans (of Castiliaans). Er wordt tevens Asturisch (Asturisch: Asturianu of Bable) gesproken, dat wordt beschermd door de Wet op het Gebruik en de Bevordering van het Asturisch (Ley 1\/1998, de 23 de marzo, de uso y promoci\u00f3n del bable\/asturiano). In het westen van Asturi\u00eb wordt ook een dialect van het Galicisch gesproken, dat ook wel als een overgangsdialect tussen het Galicisch en het Asturisch wordt gezien. Het gebruik van dit dialect is echter minimaal vergeleken met het gebruik van het Asturisch. Er is een tendens om alle Spaanse plaatsnamen door traditioneel Asturische en Galicisch-Asturische plaatsnamen te vervangen.  Het inschenken van Asturische ciderGastronomie[bewerken | brontekst bewerken]Asturi\u00eb geniet een vrij grote bekendheid vanwege de landbouwproducten en de bijbehorende schotels die ervandaan komen.De fabada (voluit fabada asturiana) is een schotel van witte bonen en vleeswaren zoals chorizo, bloedworst en varkensvlees. In principe worden inheemse Asturische bonen gebruikt, waarvan sommige soorten zelfs een beschermde oorsprongsbenaming hebben en dus wettelijk als Asturisch product beschermd worden.Daarnaast staat Asturi\u00eb bekend om zijn kazen. De bekendste daarvan is de cabrales, een blauw geaderde koeienkaas. Verder komen er meerdere varianten koeien- en geitenkazen vandaan.Maar het meest staat het prinsdom bekend om de verschillende cidersoorten die ervandaan komen. Door het fermentatieproces dat gebruikt wordt bevat Asturische cider geen koolzuur. De cider wordt vanaf grote hoogte in het glas geschonken, zodat het een sprankelende smaak krijgt, vergelijkbaar met die van champagne. Deze smaak blijft maar even hangen, zodat het glas snel na het inschenken leeggedronken dient te worden. De schenker, die vanuit een naar boven gestrekte arm in het glas dat hij zo ver mogelijk naar de grond houdt schenkt, is er zeker van dat zijn kleren na een paar rondjes doorweekt zijn van de opspattende cider. De cider wordt gemaakt van lokale appelsoorten in vele kleine llagares, fabriekjes door de hele regio. Bijna elk dorp heeft zijn eigen cidersoort.  Politiek[bewerken | brontekst bewerken]Asturi\u00eb is van oudsher een links bolwerk binnen Spanje. Aan het begin van de Spaanse Burgeroorlog voegde de regio zich aan de kant van de republikeinen onder invloed van onder anderen haven- en fabrieksarbeiders en mijnwerkers, terwijl de omringende regio’s aan de nationalisten toevielen. Pas na een lang beleg kon het verzet gebroken worden en eindigde de verovering in een bombardement van Oviedo.Sinds de herinvoering van de democratie in Spanje in 1978 is de PSOE, de socialistische partij, altijd de grootste geweest, hoewel het verschil met de conservatieve PP door de tijd heen aan het afnemen is.Media[bewerken | brontekst bewerken]De autonome gemeenschap beschikt over meerdere publieke zenders.Naast de landelijke dagbladen (en dan met name El Pa\u00eds en El Mundo), verschijnen er in Asturi\u00eb meerdere regionale bladen. De krant met de grootste oplage is La Nueva Espa\u00f1a, die wordt uitgegeven in Oviedo, gevolgd door El Comercio, gevestigd in Gij\u00f3n. Dat laatste blad is de oudste, dagelijks verschijnende krant van de regio. De derde krant van de regio is La Voz de Asturias, die door een samenwerkingsverband grotendeels dezelfde inhoud heeft als El Peri\u00f3dico de Catalunya, en tot voor kort zelfs tot die krant behoorde.Asturi\u00eb is het enige deel van Spanje dat niet onder Moors bestuur heeft gestaan en het Koninkrijk Asturi\u00eb was de eerste christelijke staat op het Iberisch Schiereiland na de islamitische invasie van Hispania. Om die reden krijgt de Spaanse troonopvolger automatisch de titel prins van Asturi\u00eb (Spaans: Principe de Asturias).     (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});after-content-x4"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/nl\/wiki7\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/nl\/wiki7\/asturie-regio-wikipedia\/#breadcrumbitem","name":"Asturi\u00eb (regio) – Wikipedia"}}]}]