[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2016\/05\/26\/pisary-wojewodztwo-swietokrzyskie-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2016\/05\/26\/pisary-wojewodztwo-swietokrzyskie-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Pisary (wojew\u00f3dztwo \u015bwi\u0119tokrzyskie) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Pisary (wojew\u00f3dztwo \u015bwi\u0119tokrzyskie) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Pisary \u2013 wie\u015b w Polsce po\u0142o\u017cona w wojew\u00f3dztwie \u015bwi\u0119tokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie O\u017car\u00f3w[4][5]. Prywatna","datePublished":"2016-05-26","dateModified":"2016-05-26","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/8\/85\/POL_O%C5%BCar%C3%B3w_COA.svg\/50px-POL_O%C5%BCar%C3%B3w_COA.svg.png","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/8\/85\/POL_O%C5%BCar%C3%B3w_COA.svg\/50px-POL_O%C5%BCar%C3%B3w_COA.svg.png","height":"55","width":"50"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2016\/05\/26\/pisary-wojewodztwo-swietokrzyskie-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":1654,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii  Pisary \u2013 wie\u015b w Polsce po\u0142o\u017cona w wojew\u00f3dztwie \u015bwi\u0119tokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie O\u017car\u00f3w[4][5].Prywatna wie\u015b szlachecka po\u0142o\u017cona by\u0142a w drugiej po\u0142owie XVI wieku w powiecie sandomierskim wojew\u00f3dztwa sandomierskiego[6]. W latach 1975\u20131998 miejscowo\u015b\u0107 po\u0142o\u017cona by\u0142a w wojew\u00f3dztwie tarnobrzeskim.  Pisary maj\u0105 \u015bredniowieczny rodow\u00f3d. Od dawna zwi\u0105zane by\u0142y z parafi\u0105 w Sob\u00f3tce. W 1508 r. wraz z Czy\u017cowem Szlacheckim, Chrapanowem, Zwo\u0142a, Podszynem, D\u0105biem nale\u017ca\u0142y do mo\u017cnow\u0142adcy Hieronima Zakliki. Kolejny zapis z 1578 r. informuje nas, \u017ce Pyszary (tak w\u00f3wczas pisano nazw\u0119 tej wsi) podlega\u0142y pod kasztelani\u0119 po\u0142anieck\u0105. Mia\u0142y wtedy sze\u015bciu poddanych, kt\u00f3rzy gospodarowali na 4,5 \u0142anach. w staropolskich czasach wie\u015b cz\u0119sto zmienia\u0142a w\u0142a\u015bcicieli b\u0105d\u017a dzier\u017cawc\u00f3w. Dzi\u015b trudno ustali\u0107 kolejno\u015b\u0107 w\u0142odarzy tych urodzajnych grunt\u00f3w.Zapiski wspominaj\u0105 m.in. Podstolego Wi\u015blickiego, kt\u00f3ry w 1790 r. wybudowa\u0142 przy dworze drewnian\u0105 kaplic\u0119. Wtedy to wie\u015b by\u0142a osad\u0105 \u015bredniej wielko\u015bci. W 1827 r. mieszka\u0142o w 19 domostwach 110 mieszka\u0144c\u00f3w. Natomiast w 1878 r. Pisary, sk\u0142adaj\u0105ce si\u0119 z folwarku i wsi, mia\u0142y 16 dom\u00f3w i 142 mieszka\u0144c\u00f3w. Pod koniec XIX w. statystyka odnotowa\u0142a 160 mieszka\u0144c\u00f3w wsi. Nale\u017ca\u0142a do\u0144 r\u00f3wnie\u017c osada Kol\u0119cin. Folwark by\u0142 w\u00f3wczas w\u0142asno\u015bci\u0105 Mieczys\u0142awa \u0141ab\u0119ckiego. Zajmowa\u0142 419 morg\u00f3w, z tego grunty orne i ogrody to 384 morgi, \u0142\u0105ki 15 i nieu\u017cytki 20. W\u0142a\u015bciciel tego maj\u0105tku prowadzi\u0142 wtedy du\u017c\u0105 szk\u00f3\u0142k\u0119 drzew owocowych. w latach 80. spali\u0142 si\u0119 drewniany dw\u00f3r. Na jego miejscu dziedzic wsi wzni\u00f3s\u0142 murowany pa\u0142acyk, a w\u0142a\u015bciwie to will\u0119 \u201ew stylu w\u0142oskim\u201d. \u0141ab\u0119cki sprzeda\u0142 wkr\u00f3tce Pisary Leonowi Baczy\u0144skiemu, kt\u00f3ry tutaj b\u0119dzie gospodarowa\u0142 kilkadziesi\u0105t lat.Dwie formy w\u0142asno\u015bci ziemi \u2013 folwarczna i ch\u0142opska \u2013 przetrwa\u0142y do II wojny \u015bwiatowej. W\u0142adze okupacyjne przej\u0119\u0142y maj\u0105tek ziemski Baczy\u0144skiego i urz\u0105dzi\u0142y we dworze liegenschaft, a tak\u017ce osadzi\u0142y tu posterunek \u017candarmerii. Niemcy zostali w Pisarach do wielkiej ofensywy zimowej. W styczniu 1945 r. linia frontu przebiega\u0142a na linii kolejowej Skar\u017cysko-Sandomierz. Pisary sta\u0142y si\u0119 hitlerowsk\u0105 twierdz\u0105. Ludzi wysiedlono, zabudowania zamieniono w bunkry. We dworze mie\u015bci\u0142o si\u0119 lokalne dow\u00f3dztwo tego odcinka frontu, a tak\u017ce szpital. W dworskim parku wojsko urz\u0105dzi\u0142o polowy cmentarz.Wie\u015b \u2013 podobnie jak ca\u0142a okolica, w wyniku dzia\u0142a\u0144 wojennych zosta\u0142a do\u015b\u0107 znacznie zniszczona. Powoli j\u0105 odbudowano. Po zako\u0144czeniu wojny zasz\u0142y zmiany w strukturze wsi. Ch\u0142opi \u2013 jako warstwa spo\u0142eczna \u2013 nadal pozostali. Po kilkuset latach przesta\u0142 jednak istnie\u0107 dw\u00f3r jako struktura gospodarcza. W wyniku reformy rolnej i parcelacji maj\u0105tku ziemskiego Baczy\u0144skiego gospodarze dostali po 2-3 ha ziemi. 60-hektarowa reszt\u00f3wka da\u0142a pocz\u0105tek Pa\u0144stwowemu Gospodarstwu Rolnemu, kt\u00f3re wkr\u00f3tce rozszerzy\u0142o stan posiadania o ziemi\u0119 porzucon\u0105 przez fornali, kt\u00f3rzy wyjechali na ziemie zachodnie, aby tam szuka\u0107 lepszych warunk\u00f3w do \u017cycia. Pa\u0142ac pocz\u0105tkowo zaludnili bezdomni, a p\u00f3\u017aniej sta\u0142 si\u0119 on siedzib\u0105 szko\u0142y i tak jest do dzisiaj. PGR przetrwa\u0142 do 1952 r., kiedy to przekszta\u0142cono go w Sp\u00f3\u0142dzielni\u0119 Produkcyjn\u0105. 15 rolnik\u00f3w do\u0142\u0105czy\u0142o ze swoj\u0105 ziemi\u0105 do grunt\u00f3w pa\u0144stwowych i tak powsta\u0142 wi\u0119kszy maj\u0105tek ziemski, kt\u00f3ry ze zmiennym szcz\u0119\u015bciem przetrwa\u0142 do 2000 r., kiedy to kiepska sytuacja finansowa zmusi\u0142a gospodarstwo do przekszta\u0142cenia w sp\u00f3\u0142k\u0119. Podobnie, jak w innych wsiach od kilku lat zmniejsza si\u0119 systematycznie liczba mieszka\u0144c\u00f3w Pisar.  Zesp\u00f3\u0142 dworski z II po\u0142owy XIX w. (dw\u00f3r, lodownia, obora, park), wpisany do rejestru zabytk\u00f3w nieruchomych (nr rej.: A.553\/1-4 z 11.12.1957 i z 27.05.1986)[7].\u2191 Wie\u015b Pisary w liczbach, Polska w liczbach [dost\u0119p 2022-04-13]\u00a0 (pol.), liczba ludno\u015bci w oparciu o dane GUS.\u2191 GUS: Ludno\u015b\u0107 – struktura wed\u0142ug ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..\u2191 Oficjalny Spis Pocztowych Numer\u00f3w Adresowych, Poczta Polska S.A., pa\u017adziernik 2022, s. 942 [zarchiwizowane 2022-10-26]\u00a0.\u2191 ab GUS. Wyszukiwarka TERYT\u2191 Rozporz\u0105dzenie w sprawie wykazu urz\u0119dowych nazw miejscowo\u015bci i ich cz\u0119\u015bci (Dz.U. z\u00a02013\u00a0r. poz.\u00a0200)\u2191 Wojew\u00f3dztwo sandomierskie w drugiej po\u0142owie XVI wieku\u00a0; Cz.1, Mapy, plany, Warszawa 1993, k. 3.\u2191 Rejestr zabytk\u00f3w nieruchomych \u2013 wojew\u00f3dztwo \u015bwi\u0119tokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 15 lutego 2023, s. 39 [dost\u0119p 2015-12-14]\u00a0.MiastaWsieKolonieOsadyOsady le\u015bneIntegralnecz\u0119\u015bci wsiBa\u0142t\u00f3wkaB\u0142onieBoles\u0142aw\u00f3wD\u0119bno-KoloniaFolwarczyskoGorzelniaGrochocice-KoloniaJakubowice-KoloniaJankowice-KolonieKlin MierzanowskiKo\u0142o SzosyKoryciznaKruk\u00f3w\u0141\u0119g RachowskiNa FolwarkuNa KrzuNiemc\u00f3wkaNowy JanopolPiotr\u00f3wPod BidzianamiPodjanowiePodlesiePor\u0119ba WojciechowskaPrusy-KolonieSachalinSob\u00f3w-FolwarkSob\u00f3w-KoloniaStanis\u0142aw\u00f3wSzczury\u015ami\u0142\u00f3w\u015ar\u00f3dborze Mi\u0142kowskieTominy-KolonieTurznik\u00f3wZa G\u00f3r\u0105Za ToremZawada-Kolonia"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2016\/05\/26\/pisary-wojewodztwo-swietokrzyskie-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Pisary (wojew\u00f3dztwo \u015bwi\u0119tokrzyskie) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]