[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2016\/06\/28\/przygoda-czlowieka-poczciwego-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2016\/06\/28\/przygoda-czlowieka-poczciwego-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Przygoda cz\u0142owieka poczciwego \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Przygoda cz\u0142owieka poczciwego \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przygoda cz\u0142owieka poczciwego \u2013 polski film eksperymentalny z 1937 w re\u017cyserii Franciszki i Stefana Themerson\u00f3w, d\u0142ugo","datePublished":"2016-06-28","dateModified":"2016-06-28","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/6\/69\/Stefan_Themerson28.jpg\/220px-Stefan_Themerson28.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/6\/69\/Stefan_Themerson28.jpg\/220px-Stefan_Themerson28.jpg","height":"154","width":"220"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2016\/06\/28\/przygoda-czlowieka-poczciwego-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":2502,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopediiPrzygoda cz\u0142owieka poczciwego \u2013 polski film eksperymentalny z 1937 w re\u017cyserii Franciszki i Stefana Themerson\u00f3w, d\u0142ugo uznawany za jedyne zachowane dzie\u0142o filmowe tych artyst\u00f3w z okresu mi\u0119dzywojennego[1][2][a].Film rozpoczyna si\u0119 napisami: \u201eCz\u0142owiek poczciwy prosi P.T. publiczno\u015b\u0107 by jego lirycznego odskoku od rzeczywisto\u015bci nie bra\u0142a za bezsensown\u0105 ekstrawagancj\u0119\u201d[4].Tytu\u0142owy cz\u0142owiek poczciwy to zwyk\u0142y urz\u0119dnik, kt\u00f3ry przypadkiem dodzwania si\u0119 do zak\u0142adu stolarskiego. Kierownik tego zak\u0142adu przez s\u0142uchawk\u0119 oznajmia: \u201eNie b\u0119dzie dziury w niebie, je\u017celi p\u00f3jdziesz ty\u0142em\u201d. Urz\u0119dnik, wys\u0142uchawszy ostrze\u017cenia, wstaje od biurka i zaczyna i\u015b\u0107 ty\u0142em. Wkr\u00f3tce wpada na dw\u00f3ch ludzi d\u017awigaj\u0105cych szaf\u0119 zabran\u0105 z owego zak\u0142adu stolarskiego. W trakcie zderzenia urz\u0119dnik omy\u0142kowo zamienia si\u0119 miejscami z jednym z tragarzy i niesie dalej szaf\u0119. Dwaj m\u0119\u017cczy\u017ani trafiaj\u0105 z szaf\u0105 do lasu. W\u00f3wczas ksi\u0119gowy unosi si\u0119 i odlatuje, po czym l\u0105duje i przysiada na kominie domu. Zagrawszy na flecie, kieruje swoje s\u0142owa w stron\u0119 widowni: \u201eBo trzeba si\u0119 zna\u0107 na przeno\u015bni, prosz\u0119 Pa\u0144stwa!\u201d Sw\u0105 postaw\u0105 urz\u0119dnik wywo\u0142uje protest spo\u0142eczny, wskutek czego formuje si\u0119 manifestacja id\u0105ca \u015bladem ludzi z szaf\u0105, nios\u0105ca transparenty z napisami: \u201eNa pewno b\u0119dzie dziura w niebie!\u201d lub \u201ePrecz z chodzeniem ty\u0142em!\u201d Dotar\u0142szy do lasu, protestuj\u0105cy odnajduj\u0105 jedynie pust\u0105 szaf\u0119 bez tylnej \u015bciany i przechodz\u0105 przez ni\u0105 na drug\u0105 stron\u0119[5].  Themersonowie wzorowali si\u0119 na technikach wzi\u0119tych z fotografii oraz filmu animowanego, osi\u0105gaj\u0105c nierealistyczne filmowe odwzorowanie przestrzeni za pomoc\u0105 \u201eoryginalnych punkt\u00f3w widzenia, ruchu inscenizacji, pracy kamery oraz kompozycji kadru\u201d[5]. Do formalnych zabieg\u00f3w, kt\u00f3re zastosowali tw\u00f3rcy, nale\u017c\u0105: zamontowanie lustra na drzwiach szafy, filmowanie kadr\u00f3w z zachowaniem perspektywy p\u0142askiej, zakrzywienie obiektywu tudzie\u017c burzenie czwartej \u015bciany przez bezpo\u015bredni zwrot bohater\u00f3w w stron\u0119 kamery[6]. Celem tego typu zabieg\u00f3w by\u0142o ustawiczne zaburzanie iluzji przezroczysto\u015bci j\u0119zyka filmu[7].Stefan Themerson twierdzi\u0142, \u017ce Przygoda cz\u0142owieka poczciwego mo\u017ce by\u0107 ogl\u0105dana tak\u017ce do ty\u0142u, co r\u00f3wnie\u017c ma znaczenie. W odwrotnej kolejno\u015bci puszczania filmu to t\u0142um idzie \u201ety\u0142em do przodu\u201d, trzymaj\u0105c jednocze\u015bnie transparenty na znak protestu[8].Po premierze w marcu 1938 roku film spotka\u0142 si\u0119 z bardzo negatywn\u0105 reakcj\u0105 widowni i zosta\u0142 rych\u0142o zdj\u0119ty z afisza. Krytycznie ustosunkowa\u0142a si\u0119 do niego r\u00f3wnie\u017c prasa[4]. Po latach by\u0142 jednak rehabilitowany, zyskuj\u0105c opini\u0119 najbardziej znanego dzie\u0142a filmowego Themerson\u00f3w, a jednocze\u015bnie najbardziej surrealistycznego ze wszystkich polskich film\u00f3w awangardowych dwudziestolecia mi\u0119dzywojennego[9]. Marcin Gi\u017cycki stwierdzi\u0142, \u017ce \u201eje\u015bli chodzi o bogactwo u\u017cytych \u015brodk\u00f3w\u201d, Przygoda cz\u0142owieka poczciwego by\u0142a \u201eniew\u0105tpliwie najbardziej zaawansowanym filmem w ca\u0142ym dorobku artyst\u00f3w [Themerson\u00f3w]\u201d[10]. Alina Taszycka pisa\u0142a, i\u017c film \u201epo pierwsze kontynuuje poszukiwania awangardy filmowej z lat 20. XX wieku, a po drugie zapowiada (i w pewien spos\u00f3b wyprzedza) p\u00f3\u017aniejsze poszukiwania filmu eksperymentalnego\u201d[11].W 1958 roku Roman Pola\u0144ski nakr\u0119ci\u0142 etiud\u0119 studenck\u0105 Dwaj ludzie z szaf\u0105, zapo\u017cyczaj\u0105c pomys\u0142 na akcj\u0119 filmu od dzie\u0142a Themerson\u00f3w[12].\u2191 W 2021 roku odkryto inny, dotychczas uznawany za zaginiony, mi\u0119dzywojenny film Themerson\u00f3w, Europ\u0119 (1931)[3].\u2191 JakubJ.\u00a0Majmurek\u00a0JakubJ., Themersonowie. Pies wyk\u0142ada histori\u0119 sztuki, Krytyka Polityczna, 22 sierpnia 2015 [dost\u0119p 2020-03-10]\u00a0 (pol.).\u2191 J\u0119drzejJ.\u00a0S\u0142odkowski\u00a0J\u0119drzejJ., Niezwykli Themersonowie. Gigantyczne archiwum po artystach jest ju\u017c w Polsce, Gazeta Wyborcza, 29 stycznia 2015 [dost\u0119p 2020-03-10]\u00a0.\u2191  Mengham 2021 \u2193.\u2191 ab  Koz\u0142owski 2017 \u2193, s.\u00a0105.\u2191 ab  Koz\u0142owski 2017 \u2193, s.\u00a0106.\u2191  Koz\u0142owski 2017 \u2193, s.\u00a0107\u2013114.\u2191  Taszycka 2007 \u2193, s.\u00a014.\u2191  Morris 2016 \u2193, s.\u00a0109.\u2191  Rees 2014 \u2193, s.\u00a020\u201321.\u2191  Taszycka 2010 \u2193, s.\u00a015.\u2191  Taszycka 2010 \u2193, s.\u00a018.\u2191 JoannaJ.\u00a0Pawlu\u015bkiewicz\u00a0JoannaJ., \u201eDwaj ludzie z szaf\u0105\u201d, re\u017c. Roman Pola\u0144ski, Culture.pl, 2018 [dost\u0119p 2022-10-21]\u00a0 (pol.).MaciejM.\u00a0Koz\u0142owski\u00a0MaciejM., Wizualna narracja poetycka w filmie \u201ePrzygoda cz\u0142owieka poczciwego\u201d Franciszki i Stefana Themerson\u00f3w, [w:] RobertR.\u00a0Boroch, YelenaY.\u00a0Karetina (red.), Arty\u015bci sceny i ekranu dwudziestolecia mi\u0119dzywojennego Europy \u015arodkowo-Wschodniej w uj\u0119ciu semiotyki antropologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej, Uniwersytet Warszawski, 2017, s. 105\u2013122\u00a0.RodR.\u00a0Mengham\u00a0RodR., Fragments shored: A missing masterpiece of the avant-garde, rediscovered, \u201eTimes Literary Supplement\u201d, 5 listopada 2021, s. 14\u00a0.DavidD.\u00a0Morris\u00a0DavidD., Themerson & Themerson, \u201eAfterall: A Journal of Art, Context and Enquiry\u201d, 41, 2016, s. 98\u2013109, DOI:\u00a010.2307\/26558043, JSTOR:\u00a026558043 [dost\u0119p 2022-10-21]\u00a0.A.L.A.L.\u00a0Rees\u00a0A.L.A.L., The Thermesons and the Polish Avant-Garde, [w:] KamilaK.\u00a0Kuc, MichaelM.\u00a0O\u2019Pray (red.), The Struggle for Form: Perspectives on Polish Avant-Garde Film, 1916\u20131989, New York \u2013 Chichester: California University Press, 2014, s. 7\u201330\u00a0.AlinaA.\u00a0Taszycka\u00a0AlinaA., Surfikcja \u201ePrzygody cz\u0142owieka poczciwego\u201d Franciszki i Stefana Themerson\u00f3w, \u201eKwartalnik Filmowy\u201d (57\u201358), 2007, s. 14\u201322\u00a0.AlinaA.\u00a0Taszycka\u00a0AlinaA., \u015awiat na wspak. \u201ePrzygoda cz\u0142owieka poczciwego\u201d Franciszki i Stefana Themerson\u00f3w jako film-walizka, \u201eKwartalnik Filmowy\u201d (70), 2010, s. 15\u201325\u00a0."},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2016\/06\/28\/przygoda-czlowieka-poczciwego-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Przygoda cz\u0142owieka poczciwego \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]