Mandryl – Wikipedia, wolna encyklopedia

Posted on by

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Mandryl[10] (Mandrillus) – rodzaj ssaka naczelnego z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na zalesionych terenach w Afryce Zachodniej[11][12][13].

Długość ciała (bez ogona) samic 45,5–67 cm, samców 62–110 cm, długość ogona samic 5–9 cm, długość ogona samców 7–12,5 cm; masa ciała samic 6,5–13 kg, samców 14,5–33 kg[13].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Papio: fr. papión „pawian”, od hiszp. papion „pawian”[14]. Gatunek typowy: Simia sphinx Linnaeus, 1758.
  • Mandrillus (Mandril): fr. mandrill „mandryl”, hiszp. mandril „mandryl”, od ang. mandrill „pawian”, od man „człowiek”; drill „wiertło”[15].
  • Mormon: gr. μορμών mormōn „straszydło, goblin”[16]. Gatunek typowy: Simia mormon Alströmer, 1766 (= Simia sphinx Linnaeus, 1758).
  • Drill: skrót od fr. mandrill „mandryl”, hiszp. mandril „mandryl”, od ang. mandrill „pawian”, od man „człowiek”; drill „wiertło”[17]. Gatunek typowy: Simia leucophaea F. Cuvier, 1807.
  • Chaeropithecus: gr. χοίρος choιros „świnia”; πιθηκος pithēkos „małpa”[18]. Gatunek typowy: Simia leucophaea F. Cuvier, 1807.
  • Maimon: fr. nazwa Maimonet nadana przez Buffona w 1766 roku dla krótkoogoniastych małp[19].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[11][10]:

  1. ↑ Nazwa stłumiona do celów nomenklatorycznych decyzją ICZN[3].
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Mandrillus Ritgen, 1824.
  3. ↑ Młodszy homonim Mormon Illiger, 1811 (Aves).
  4. ↑ Młodszy homonim Chaeropithecus de Blainville, 1839 (Cercopithecidae).
  5. ↑ Nowa nazwa dla Mormon Wagner, 1839; młodszy homonim Maimon Wagner, 1839 (Cercopithecidae).
  1. ↑ Mandrillus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online]  (ang.).
  2. ↑ F.A.M.F. von Ritgen: Natürliche Eintheilung der Säugthiere. Gießen: E.G. Müller, 1824, s. 33. (niem.).
  3. ↑ R.V. Melville. Opinion 1199. Papio Erxleben, 1777, and Mandrillus Ritgen, 1824 (Mammalia, Primates): designation of type species. „The Bulletin of zoological nomenclature”. 39, s. 15–18, 1982. (ang.). 
  4. ↑ P.L.S. Müller: Des Ritters Carl von Linné Königlich Schwedischen Leibarztes &c. &c. Vollständiges Natursystem: nach der zwölften lateinischen Ausgabe, und nach Anleitung des holländischen Houttuynischen Werks, mit einer ausführlichen Erklärung. Cz. 1: Von den säugenden Thieren. Nürnberg: Gabriel Nicolaus Raspe, 1773, s. 118. (niem.).
  5. ↑ J.J. O. Voigt: Quadrumana. W: G. Cuvier & J.J.O. Voigt: Das Thierreich, geordnet nach seiner Organisation. Cz. 1. Leipzig: F. A. Brockhaus, 1831, s. 88. (niem.).
  6. ↑ J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 1: die Affen und Fleberthiere. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1840, s. 164. (niem.).
  7. ↑ H.G.L. Reichenbach: Die vollständigste Naturgeschichte der Affen. Dresden und Leipzig: Expedition der vollstèandigsten Naturgeschichte, 1862, s. 162. (niem.).
  8. ↑ J.E. Gray: Catalogue of Monkeys, Lemurs, and Fruit-eating Bats in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1870, s. 5, 35. (ang.).
  9. ↑ É.L. Trouessart: Catalogus mammalium tam viventium quam fossilium. Wyd. Quinquennale Supplementum. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1904, s. 21. (łac.).
  10. ↑ ab Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 48. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  11. ↑ ab C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 228. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  12. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Mandrillus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-08].
  13. ↑ ab D. Zinner, G.H. Fickenscher, Ch. Roos, M.V. Anandam, E.L. Bennett, T.R.B. Davenport, N.J. Davies, K.M. Detwiler, A. Engelhardt, A.A. Eudey, E.L. Gadsby, C.P. Groves, A. Healy, K.P. Karanth, S. Molur, T. Nadler, M.C. Richardson, E.P. Riley, A.B. Rylands, L.K. Sheeran, N. Ting, J. Wallis, S.S. Waters & D.J. Whittaker: Family Cercopithecidae (Old World Monkeys). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 654–655. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
  14. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 511.
  15. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 398.
  16. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 432.
  17. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 245.
  18. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 177.
  19. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 396.