[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2017\/04\/26\/palac-w-roztoce-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2017\/04\/26\/palac-w-roztoce-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Pa\u0142ac w Roztoce \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Pa\u0142ac w Roztoce \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Zamek[1][2]w Roztoce \u2013 barokowa rezydencja w Roztoce. Pa\u0142ac jest otoczony obszernym parkiem oraz dziedzi\u0144cem folwarcznym. Pa\u0142ac w Roztoce powsta\u0142 prawdopodobnie","datePublished":"2017-04-26","dateModified":"2017-04-26","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/d\/d5\/Pa%C5%82ac_w_Roztoce_od_strony_parku.jpg\/240px-Pa%C5%82ac_w_Roztoce_od_strony_parku.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/d\/d5\/Pa%C5%82ac_w_Roztoce_od_strony_parku.jpg\/240px-Pa%C5%82ac_w_Roztoce_od_strony_parku.jpg","height":"170","width":"240"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2017\/04\/26\/palac-w-roztoce-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":2727,"articleBody":" Zamek[1][2]w Roztoce \u2013 barokowa rezydencja w Roztoce. Pa\u0142ac jest otoczony obszernym parkiem oraz dziedzi\u0144cem folwarcznym. Pa\u0142ac w Roztoce powsta\u0142 prawdopodobnie w XVI w.[3] jako renesansowy dw\u00f3r o charakterze obronnym. W 1720 r. zosta\u0142 gruntownie rozbudowany na barokow\u0105 rezydencj\u0119[3] rodu von Hochberg. Przebudowa w latach 1868-71 wprowadzi\u0142a do architektury budynku elementy neorenesansowe[3]. W czasie II wojny \u015bwiatowej pa\u0142ac pe\u0142ni\u0142 funkcj\u0119 sk\u0142adnicy dzie\u0142 sztuki dla zbior\u00f3w przywiezionych m.in. z Berlina, Wroc\u0142awia i Ksi\u0105\u017ca.W 1945 roku znajduj\u0105ce si\u0119 na zamku zbiory sztuki niemieckiej zabezpieczyli przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Muze\u00f3w i Ochrony Zabytk\u00f3w. Z naruszeniem prawa mi\u0119dzynarodowego pomniki wywieziono do Szklarskiej Por\u0119by, a stamt\u0105d do Krakowa i Warszawy. Pa\u0142ac zosta\u0142 znacjonalizowany i przekazany miejscowemu PGR. W 1953 r. zosta\u0142 odremontowany[3]. Rodow\u0105 siedzib\u0105 Hochberg\u00f3w w Roztoce by\u0142 pa\u0142ac. Jego opis w czasie wojny trzydziestoletniej ukazuje dwa domy, otoczone fos\u0105. Jeden nale\u017ca\u0142 do Conrada, a drugi do jego brata Christophera von Hohberga. Kolejny w\u0142a\u015bciciel, Hans Heinrich III von Hochberg, zgodnie z panuj\u0105c\u0105 w\u00f3wczas tendencj\u0105 do na\u015bladowania francuszczyzny, wybudowa\u0142 w roku 1720 pa\u0142ac i ogr\u00f3d w barokowym stylu[3]. Przesz\u0142o sto lat p\u00f3\u017aniej, w 1870, hrabia Bolko von Hochberg zleci\u0142 znanemu architektowi Olivierowi Paveltowi[3] przebudowa\u0107 pa\u0142ac, kt\u00f3ry w tej formie pozosta\u0142 do dzisiaj. Przede wszystkim obramowano i ozdobiono murowanymi koronami wszystkie okna. Wie\u017ca otrzyma\u0142a now\u0105 form\u0119 i taras widokowy. Zmieni\u0142y si\u0119 tak\u017ce wn\u0119trza pa\u0142acowe. Z g\u0142\u00f3wnego holu na parterze na lewo prowadzi\u0142y na pi\u0119tra du\u017ce schody, z pi\u0119kn\u0105, bogato rze\u017abion\u0105 barierk\u0105[4]. Na \u015bcianach wisia\u0142y odznaki z czapek grenadier\u00f3w, okucia z sakiew po nabojach, a nad nimi herb Hochberg\u00f3w z czas\u00f3w wojen \u015bl\u0105skich. W\u015br\u00f3d obraz\u00f3w by\u0142 np. przedstawiaj\u0105cy Hansa Heinricha IV jako ch\u0142opca w stroju huzara. Na pi\u0119trze widnia\u0142y obrazy olejne, m.in. cesarza Franciszka J\u00f3zefa II, ksi\u0119cia Franciszka z Lotaryngii, cesarza Karola VI i cesarzowej El\u017cbiety[4]. Dalej by\u0142y: bro\u0144 my\u015bliwska, du\u017ce sk\u00f3rzane psie obro\u017ce, pistolety i szpady z XVIII i XIX wieku oraz chor\u0105gwie, wr\u0119czane przez rolnik\u00f3w nowo wprowadzaj\u0105cym si\u0119 w\u0142a\u015bcicielom. Sta\u0142y tak\u017ce dwie zbroje z czas\u00f3w Wojny Trzydziestoletniej. Godny uwagi na pierwszym pi\u0119trze by\u0142 pok\u00f3j muzyczny z ciemnymi, poz\u0142acanymi stiukami. Na suficie i \u015bcianach widnia\u0142y malowid\u0142a Bigasa, brata tw\u00f3rcy pomnika Bismarcka przed berli\u0144skim Reichstagiem. Te na suficie przedstawia\u0142y muzykuj\u0105ce anio\u0142y. Sceny z oper: \u201eFidellio\u201d Beethovena, \u201eOrfeusz\u201d i \u201eDon Juan\u201d Mozarta zdobi\u0142y \u015bciany. Jeden z obraz\u00f3w przedstawia\u0142 Ann\u0119 Karolin\u0119 von Hochberg, siostr\u0119 Bolka XIV. Sta\u0142 tam te\u017c du\u017cy fortepian marki Bechstein, przy kt\u00f3rym bardzo cz\u0119sto siada\u0142 hrabia Bolko. W bezpo\u015brednim s\u0105siedztwie znajdowa\u0142 si\u0119 pok\u00f3j gobelinowy z sufitem z poz\u0142acanymi stiukami. \u015aciany wy\u0142o\u017cone by\u0142y drewnian\u0105 boazeri\u0105, w kt\u00f3r\u0105 wpuszczono gobeliny. Swoje miejsce mia\u0142 tutaj stary rze\u017abiony bufet, na kt\u00f3rym sta\u0142 kandelabr, czyli du\u017cy kilkuramienny \u015bwiecznik, zrobiony z weneckiego szk\u0142a. Dalej by\u0142 zbi\u00f3r szk\u0142a, w nim m.in. dwie szklanki w kszta\u0142cie rzeczywistych rozmiar\u00f3w pistoletu oraz ma\u0142y kieliszek do wina ze z\u0142otym podpisem kr\u00f3la pruskiego Fryderyka II. Szklany wenecki \u017cyrandol o\u015bwietla\u0142 pomieszczenie. Od strony korytarza do tych obu pomieszcze\u0144 przylega\u0142a hala, tzw. Halle. By\u0142a ona ozdobiona star\u0105, chi\u0144sk\u0105 porcelan\u0105. W rogu sta\u0142 st\u00f3\u0142 bilardowy. Pi\u0119kn\u0105 sal\u0105 na tym pi\u0119trze by\u0142a tzw. gro\u00dfer Saal, uwa\u017cana dzisiaj przez wielu za sal\u0119 balow\u0105. Najprawdopodobniej ze wzgl\u0119du na jej rozmiary. W jej wyposa\u017ceniu znajdowa\u0142y si\u0119 dwa kominki ze \u015bl\u0105skiego marmuru. W g\u00f3rnej cz\u0119\u015bci komink\u00f3w po lewej i prawej stronie sta\u0142y dwa bia\u0142e, marmurowe postacie dzieci\u0119ce. Nad ka\u017cdym kominkiem wisia\u0142o du\u017ce lustro w bogato rze\u017abionych, z\u0142otych ramach. Po obu stronach jednego z nich znajdowa\u0142y si\u0119 dwa rzeczywistych rozmiar\u00f3w portrety m\u0142odego kr\u00f3la pruskiego Fryderyka II. To prezent od niego dla wspomnianego wcze\u015bniej Hansa Heinricha IV von Hochberg. Nad drugim kominkiem wisia\u0142y te\u017c dwa tej samej wielko\u015bci obrazy, przedstawiaj\u0105ce ostatniego cesarza Niemiec Wilhelma II w mundurze. Wszystkie w z\u0142otych ramach z ich monogramami. Sal\u0119 t\u0119 zape\u0142nia\u0142y tak\u017ce portrety Hochberg\u00f3w[4]. W zbiorach pa\u0142acu znajdowa\u0142 si\u0119 obraz p\u0119dzla w\u0142oskiego malarza Rafaela[4]. Po przebudowie pa\u0142acu (1860-1871) zdobi\u0142 on sypialni\u0119 Bolka XIV. i jego \u017cony Eleonory.Ze wspomnie\u0144 syna muzyka z Roztoki, Franza Friedricha von Hochberga dowiadujemy si\u0119, \u017ce na parterze znajdowa\u0142y si\u0119 dwa pokoje, pami\u0119taj\u0105ce wa\u017cne wydarzenia historyczne. W pierwszym zwanym pokojem cesarskim przebywa\u0142 w 1890 roku, podczas manewr\u00f3w cesarskich, sam cesarz Wilhelm II[4]. Ten\u017ce odwiedzi\u0142 Roztok\u0119 jeszcze p\u00f3\u017aniej, w roku 1908 i 1913. Drugie pomieszczenie oddane by\u0142o do dyspozycji kr\u00f3la pruskiego Fryderyka II, gdy ten go\u015bci\u0142 w Roztoce. W\u015br\u00f3d odwiedzaj\u0105cych pa\u0142ac byli tak\u017ce: cesarz Wilhelm I (1875), cesarz Franciszek J\u00f3zef (1890), kr\u00f3l Saksonii Albert von Sachsen z ma\u0142\u017conk\u0105 Carol\u0105 (1890). W roku 1926 Roztok\u0119 odwiedzi\u0142a Blandine Gravina, c\u00f3rka Cosimy Wagner, pasierbica Richarda Wagnera, a wnuczka Franciszka Liszta.Hrabia Bolko von Hochberg kaza\u0142 tak\u017ce przebudowa\u0107 ogr\u00f3d, otaczaj\u0105cy pa\u0142ac. Zosta\u0142 on za\u0142o\u017cony w stylu barokowym w 1720 r.[4]. Ponad 200 lat p\u00f3\u017aniej jego wygl\u0105d zmieni\u0142 si\u0119. Sam ogr\u00f3d jako jeden z nielicznych zachowa\u0142 swoj\u0105 form\u0119 barokow\u0105. Id\u0105c g\u0142\u00f3wnym wej\u015bciem od strony pa\u0142acu na wprost, wchodzimy do niego. Tutaj gdzie dzisiaj s\u0105 kraty, wcze\u015bniej by\u0142y \u017cywop\u0142oty z bia\u0142ego buku. Wymarz\u0142y jednak podczas bardzo mro\u017anej zimy w 1928 r. Ca\u0142y ogr\u00f3d sk\u0142ada\u0142 si\u0119 z trzech cz\u0119\u015bci: przedogrodu, ogrodu r\u00f3\u017canego i ogrodu \u017cywop\u0142ot\u00f3w. Pierwszy by\u0142 przedogr\u00f3d. Jego wy\u017csza cz\u0119\u015b\u0107 by\u0142a wielko\u015bci placu pa\u0142acowego. Schodkami przechodzi\u0142o si\u0119 do cz\u0119\u015bci ni\u017cszej z fontann\u0105 z piaskowca. Obie oddzielono krzewami i pi\u0119knymi \u0142awkami granitowymi. W tym ogrodzie sta\u0142y figury z piaskowca, m.in. Jupiter i Juno, pochodz\u0105ce z pocz\u0105tku XVIII w. Znajdowa\u0142y si\u0119 tam ta\u017c dywany kwiatowe, zamkni\u0119te bukszpanami. Cz\u0119\u015b\u0107 ni\u017csza posiada\u0142a \u015bcian\u0119, na kt\u00f3rej po przebudowie za\u0142o\u017cono przepi\u0119kny portal. Zosta\u0142 on przeniesiony tu z Legnicy, gdzie zdobi\u0142 kamienic\u0119 na rogu rynku i ulicy Z\u0142otoryjskiej.Uwa\u017cano go za jeden z najlepszych przyk\u0142ad\u00f3w niemieckiego renesansu.Na murze by\u0142y namalowane okna ze szprosami, identycznymi, jakie posiada\u0142a stara oran\u017ceria po przeciwleg\u0142ej stronie. Pochodzi\u0142a ona z czas\u00f3w przed 1860. W tym okresie ca\u0142a arystokracja pa\u0142a\u0142a mi\u0142o\u015bci\u0105 do egzotycznych ro\u015blin. Syn Bolka pami\u0119ta, \u017ce ros\u0142y tam m.in. drzewa pomara\u0144czowe. Gdy nie zagra\u017ca\u0142y ju\u017c przymrozki, wynoszono ro\u015bliny na powietrze. Now\u0105 oran\u017ceri\u0119 wybudowano w 1882 roku z ty\u0142u barokowej budowli tzw. Favority[4]. W jej wyposa\u017ceniu znajdowa\u0142y si\u0119: kominek z wisz\u0105cym nad nim lustrem w poz\u0142acanej ramie i chi\u0144ska porcelana, wisz\u0105ca na \u015bcianach. Bia\u0142e z czerwonymi elementami barokowe meble, pochodzi\u0142y z Wirszkowic. Mia\u0142y monogram R, od nazwiska Reichenbach. W\u0142a\u015bnie do tej rodziny przed Hansem Heinrichem X von Hochberg nale\u017ca\u0142y Wirszkowice. Na g\u00f3rze by\u0142o miejsce do muzykowania. Przed Favorit\u0105 ros\u0142y dwa \u015bwierki, kt\u00f3re wymarz\u0142y w 1928. Z przedogrodu wchodzi\u0142o si\u0119 przez portal do ogrodu r\u00f3\u017canego. U\u0142o\u017cenie w nim ro\u015blin by\u0142o takie, \u017ce dawa\u0142o obraz herbu Hochberg\u00f3w. Pomi\u0119dzy t\u0105 cz\u0119\u015bci\u0105 a ogrodem \u017cywop\u0142ot\u00f3w mia\u0142a swoje miejsce altana[4]. Ogr\u00f3d \u017cywop\u0142ot\u00f3w powsta\u0142 w 1882 r.[4] Wspominana wcze\u015bniej ostra zima zniszczy\u0142a wiele z nich. Nie zosta\u0142y one ju\u017c uzupe\u0142nione. Na terenie ogrodu istnia\u0142a alejka spacerowa z drzewami \u015bwierkowymi, kt\u00f3re na pocz\u0105tku XX w. mia\u0142y oko\u0142o 260 lat[4]. Podczas przebudowy wi\u0119cej ni\u017c ogr\u00f3d zmieni\u0142o si\u0119 otoczenie pa\u0142acu. Na 20 ha powsta\u0142 park krajobrazowy. Zlikwidowano murek, otaczaj\u0105cy fos\u0119. Od strony po\u0142udniowej pa\u0142acu za\u0142o\u017cono trawnik. Wybudowano fontann\u0119. Zlikwidowano wiele budynk\u00f3w oraz ogr\u00f3d warzywny i sad, przez co uzyskano wi\u0119ksz\u0105 powierzchni\u0119 parku. Posadzono ca\u0142y szereg r\u00f3\u017cnych gatunk\u00f3w drzew: magnolie tulipanowce, kasztanowce, lipy. W 1870 maj\u0105tek hrabiego Bolka XIV. obejmowa\u0142 1271 morg\u00f3w ziemi, a jego roczny doch\u00f3d wynosi\u0142 3290 talar\u00f3w.Obiekt zbudowany jest na planie prostok\u0105ta, z wewn\u0119trznym dziedzi\u0144cem i znaczn\u0105 wie\u017c\u0105 na osi fasady ogrodowej[4]. Jest tr\u00f3jkondygnacyjny i kryty dachem mansardowym[4]. Portal wej\u015bciowy wraz z kamieniark\u0105 okienn\u0105 zachowa\u0142 swoje klasycystyczne dekoracje[4].W 2020 roku media obieg\u0142a informacja, \u017ce wed\u0142ug ujawnionych zapisk\u00f3w z dziennika oficera SS Egona Ollenhauera, na terenie mog\u0105 by\u0107 ukryte spore ilo\u015bci z\u0142ota, bi\u017cuterii i monet. Skarb mo\u017ce znajdowa\u0107 si\u0119 na dnie studni i by\u0107 wart ponad 5 miliard\u00f3w z\u0142otych[5].\u2191 BaranB.\u00a0Zbigniew\u00a0BaranB., ksi\u0105\u017cka, [w:] Hrabiowie von Hochberg \u015al\u0105scy Medyceuszei ich mecenat kulturotw\u00f3rczy w latach 1628 \u20131833, Wa\u0142brzych 2017, s. 74, ISBN\u00a0978-83-60904-49-7\u00a0.???\u2191 Dzisiejsza barokowa zabudowa pochodzi z 1720 r., jednak w tym miejscu ju\u017c w XIV w. funkcjonowa\u0142a rycerska budowla obronna, tzw. Wasserburg. Pierwotny zamek ulega\u0142 licznym przebudowom, a\u017c do stanu widocznego dzi\u015b, zwi\u0105zanego z ostatni\u0105 przebudow\u0105 w latach 70. XIX w.\u2191 abcdef Marek Staffa: ‘S\u0142ownik geografii turystycznej Sudet\u00f3w. Wzg\u00f3rza Strzegomskie’, t. 19. Wroc\u0142aw: 2004, s. 207-208.\u2191 abcdefghijklm Romuald \u0141uczy\u0144ski: Zamki, dwory i pa\u0142ace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie \u201eWsp\u00f3lnota Akademicka\u201d, 2008, s. 323-332. ISBN\u00a0978-83-89102-63-8.\u2191 “Daily Mail”: Nazistowskie z\u0142oto ukryte w pa\u0142acu pod Wroc\u0142awiem? – fakty.interia.pl, fakty.interia.pl [dost\u0119p 2020-07-09]\u00a0 (pol.).Baran Z. 2017, Hrabiowie von Hochberg \u015al\u0105scy Medyceuszei ich mecenat kulturotw\u00f3rczy w latach 1628 \u20131833, Wa\u0142brzych, Wydawnictwo Wy\u017cszej Szko\u0142y Zarz\u0105dzania i Przedsi\u0119biorczo\u015bci z siedzib\u0105 w Wa\u0142brzychu, ISBN\u00a0978-83-60904-49-7.\u0141uczy\u0144ski R. 2008, Zamki, dwory i pa\u0142ace w Sudetach, Legnica, Stowarzyszenie \u201eWsp\u00f3lnota Akademicka\u201d, ISBN\u00a0978-83-89102-63-8.Ro\u015bkowicz W., Nowotny S., Skowron R. (red.) 1997, Rezydencje ziemi \u015bwidnickiej, \u015awidnica, s. 49.Staffa M. 2004, S\u0142ownik geografii turystycznej Sudet\u00f3w. Wzg\u00f3rza Strzegomskie, t. 19, Wroc\u0142aw “I-Bis”, ISBN\u00a083-85773-70-3, s. 207-208.Dwory, pa\u0142ace i zamki powiatu \u015bwidnickiego"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2017\/04\/26\/palac-w-roztoce-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Pa\u0142ac w Roztoce \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]