Racławice (powiat miechowski) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Artykuł	50°19′47″N 20°13′56″E
– błąd	39 m
WD	50°19’47″N, 20°13’56″E
– błąd	39 m
Odległość	nan m

Racławice – wieś w Polsce położona jest na lekko pofałdowanej Wyżynie Miechowskiej w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Racławice, przy drodze wojewódzkiej nr 783, znana z bitwy w 1794 roku (w czasie insurekcji kościuszkowskiej). Siedziba gminy Racławice.

Integralne części wsi Racławice^[2][3]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0264325	Biały Dół	część wsi
0264331	Dale	część wsi
0264348	Gościniec	część wsi
0264354	Górki	część wsi
0264360	Smolny Dół	część wsi
0264377	Wysiołek	część wsi
0264383	Zagumnie	część wsi

Na wzniesieniu Górka Kościejowska, zwanym także „Zamczyskiem”, w XIV w. stał niewielki gródek. Dowody w postaci fundamentów murów dochowały się do czasów obecnych. Nazwa Racławice najprawdopodobniej pochodzi od nazwiska właściciela dóbr rycerza Racława. Pojawia się po raz pierwszy w Kronikach Długosza, gdzie znajduje się informacja, że w roku 1410 chłopi z Racławic przywozili do obozu króla Jagiełły pod Sandomierzem soloną wołowinę i dziczyznę w beczkach. Z sąsiadującej z Racławicami wsi Wrocimowice pochodził chorąży Marcin, postać znana z opisu bitwy grunwaldzkiej.

W okresie powstania kościuszkowskiego wieś należała do Walerego Wielogłowskiego, herbu Starykoń, a jego dwór stał naprzeciw kościoła od strony zachodniej. Do dóbr Wielogłowskiego należały także mniejsze folwarki z dworkami w Janowiczkach i Dziemierzycach.

4 kwietnia 1794 pod Racławicami polskie wojska powstańcze pod wodzą Tadeusza Kościuszki pokonały wojska rosyjskie pod dowództwem generała Aleksandra Tormasowa.

W kwietniu 1937 podczas protestu chłopskiego we wsi w czasie interwencji Policji Państwowej zginęło 3 chłopów^[4].

W latach 1976–1991 miejscowość była siedzibą gminy Racławice-Pałecznica. W latach 1975–1998 w województwie kieleckim.

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[5]:

Inne zabytki[edytuj | edytuj kod]

• Cmentarz z grobowcami właścicieli majątków w Marchocicach, Klonowie, Janowiczkach, Dziemięrzycach i Racławicach;
• Kopiec Kościuszki usypany w latach 1926–1934.

Europejski Wybór Chłopa Roku[edytuj | edytuj kod]

Od 1995 roku w pierwszą niedzielę po wspomnieniu liturgicznym św. Wojciecha, na błoniach pod pomnikiem Bartosza Głowackiego odbywa się wybór „Chłopa Roku”, który tradycyjnie dopełnia ogólnopolski Zlot Wojciechów i Bartoszów. Chłopem Roku zostaje osoba, która zdobywa najwięcej punktów w konkursach sprawnościowych, takich jak m.in.: rzut podkową do celu, dojenie krowy na czas. Wysoko punktowana jest także prezentacja stroju regionalnego oraz folkloru ze swego regionu. Warunkiem podstawowym jest, aby każdy uczestnik konkursu występował w stroju ludowym.

W 2009 odbył się I Europejski Wybór Chłopa Roku. Pomysłodawcą i ojcem chrzestnym ogólnopolskiego wyboru polskiego chłopa nad chłopy w Racławicach jest red. Piotr Płatek ze Stowarzyszenia „Teatr Regionalny”^[7].

• Bogusław Krasnowolski: Leksykon zabytków architektury Małopolski. Kraków: Arkady, 2013. ISBN 978-83-2134744-8.