Skarb oceanu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Samolot hawajskich linii lotniczych promujący film (2016)

Vaiana: Skarb oceanu (ang. Moana) – film animowany powstały w 2016 roku w wytwórni Walta Disneya w reżyserii Rona Clementsa i Johna Muskera. Światowa premiera odbyła się 14 listopada 2016 roku, do polskich kin film trafił 25 listopada 2016. Częściowo nawiązuje do polinezyjskiej mitologii^[2]. Film zdobył dwie nominacje do Oscara: za najlepszy pełnometrażowy film animowany (przegrał ze Zwierzogrodem) i za najlepszą piosenkę (How Far I’ll Go, w Polsce Pół kroku stąd, przegrał z City of Stars z filmu La La Land)

„Na początku był ocean. Potężna bogini Te Fiti stworzyła ląd i całą naturę, a następnie położyła się do snu, jako wyspa. Wtedy zjawił się półbóg Maui i ukradł jej serce dla dobra ludzkości. Niestety potem na drodze stanął mu demon Te Kā, który także chciał je zdobyć. Serce przepadło gdzieś w oceanie, a na świecie zapanowało zniszczenie, które opanuje całą ludzkość. Legenda głosi, że zjawi się bohater który odnajdzie półboga, razem zwrócą serce bogini i uratują świat.” Takie historie opowiadała Vaianie (w oryginalnej, amerykańskiej wersji językowej i w niektórych innych: Moanie) jej babcia, a także innym dzieciom z wyspy Motunui. Podczas gdy dzieci się ich bały, tak Vaiana się nimi ekscytowała. Od dziecka czuła więź z oceanem, uważała, że jest jego wybranką i raz, gdy poszła nad wodę znalazła zaginioną własność Te Fiti. Jej ojciec, wódz wyspy zaprzeczał, że nie ma żadnych potworów. Na wyspie obowiązywało święte prawo, które zabraniało wypływania na daleki ocean. Tego uczyli wszyscy Vaiany od dziecka, poza jej babcią, która chciała, by podążała za swoim ja. W końcu bohaterka do tego przywykła.

Jednak, gdy Vaiana była nastolatką na wyspie zaczęły dziać się dziwne rzeczy, np. wszystkie kokosy były zepsute, połowy ryb kończyły się niepowodzeniem i wszelkie sposoby rozwiązania tego pozostając na wyspie zawodziły. W końcu jako przyszły wódz postanowiła, by wypłynąć daleko w głąb oceanu. Ojciec ją wtedy skrzyczał, przypominając o świętym prawie. Matka wytłumaczyła Vaianie, że ojciec kiedyś też taki był. Chciał wypłynąć z przyjacielem daleko w morze, ale siła oceanu zabiła jego kolegę, więc teraz się troszczy o swoją córkę. Nastolatka jednak wiedziała, że trzeba odnaleźć półboga, by uratować świat. Postanowiła bez niczyjej wiedzy wyruszyć w daleki świat ze znalezionym sercem. Szybko fala wywróciła jej łódź, a woda wciągnęła ją tak, że stopa ugrzęzła w koralowcu. Cudem wróciła na brzeg. Ujrzała to jej babcia i postanowiła powiedzieć jej sekret, którego nigdy nie mówiła. Pokazała jej łodzie. Okazało się, że dawno temu przodkowie wypływali w dalekie wody. Dziewczyna pobiegła, by to oznajmić swojemu plemieniu. Ojciec się zezłościł, że nie spalono jeszcze tych łodzi i postanowił to zrobić. Powstrzymało go wołanie żony, że jego matka, a babcia Vaiany umiera. Wyszeptała do swej wnuczki, aby wyruszyła ocalić świat. Nastolatka nie zwracała uwagi na przeciwności, wzięła serce bogini, pożegnała się z matką i wypłynęła.

Podczas wyprawy spostrzegła, że ma na łodzi koguta – Hei Heia, jednak już nie było odwrotu. Dalej rozpętała się burza, która zniosła łódź daleko na pewną wysepkę. Tam spotkała półboga Mauiego. Był on bardzo zadufany w sobie. Chciał sobie przywłaszczyć łódź, aby znaleźć swój zaginiony hak. Sprytem uwięził Vaianę w jaskini. Ta zauważyła jednak w górze otwór, który prowadzi do wyjścia. Gdy się wydostała, półbóg już wyruszał łodzią, którą ukradł. Bohaterce pomógł ocean, który błyskawicznie zaniósł ją na pokład łodzi. Tam wytłumaczyła Mauiemu, że musi oddać serce bogini. Po ciągłym stawianiu oporu przez nastolatkę i przez ocean, który swoją magiczną siłą jej pomagał – ów półbóg zgodził się, twierdząc jednak, że skarb ściągnie na nich nieszczęście. Tak też się stało, gdy zjawili się kakamora na okrętach – stworki wyglądające, jak kokosy, które także chciałby zdobyć serce. Po niebezpiecznej walce, zostali pokonani. Półbóg oznajmił Vaianie, że najpierw musi odzyskać swój magiczny hak, dzięki któremu może zmieniać się w zwierzęta. Został on zagarnięty przez kraba, imieniem Tamatoa, żyjącego w krainie potworów Lalotai. Wejście do niej znajdowało się na szczycie wysokiej skały, na którą bohaterowie musieli się wspiąć. Następnie trzeba było skoczyć w wielką otchłań. Kiedy to uczynili, czekały tam potwory, z którymi Vaiana ledwo uszła z życiem. Maui postanowił wykorzystać ją, jako przynętę na Tamatoę, który był wielbicielem skarbów, a na grzbiecie miał magiczny hak. Gdy już miał ją zjeść, półbóg postanowił zmienić się w sokoła, ale okazało się, że nie kontrolował swojej mocy. Stał się bezbronny. Krab postanowił pożreć go, jednak stracił zainteresowanie nim, gdy nastolatka pokazała mu serce Te Fiti, a w zasadzie małż zanurzony w świecących algach, żeby tak wyglądał. W ten sposób bohaterowie przechytrzyli potwora i uciekli przez gejzer.

Maui postanowił przeprosić Vaianę za bycie samochwałą i postanowili razem, jako przyjaciele wypłynąć na uratowanie świata. Nauczył się kontrolować swą moc zmieniania się w zwierzęta. W pewnym momencie przyjaciele zauważyli na horyzoncie wyspę i demona Te Kā. Gdy już tam dopłynęli, siła uderzenia haka Mauiego oraz siła demona razem były tak ogromne, że wyrzuciły łódź z bogiem i dziewczyną na dużą odległość, a broń częściowo została zniszczona. Maui stracił wiarę w siebie i uznał, że ocean źle wybrał nastolatkę. Postanowił jako sokół odlecieć zostawiając Vaianę samą w nocy. Wnet dziewczynie ukazał się duch babci, dzięki któremu zrozumiała, kim jest oraz że naprawdę została wybrana przez ocean. Postanowiła samodzielnie zmierzyć się z demonem raz jeszcze. Wtem na pomoc przybył jej Maui, któremu hak jednak wciąż działał. Walka trwała długo. Gdy demonowi półbóg odcinał ręce hakiem, te mu odrastały. W końcu córka wodza Motunui stojąc na skale rozkazała oceanowi się rozstąpić, aby zrobić drogę dla Te Kā. Wtedy dała mu serce i okazało się, że tak naprawdę demonem była dobra bogini natury Te Fiti. Za jej sprawą udało się uratować świat od zagłady, a także przebaczyła półbogowi za kradzież serca, następnie ponownie stała się wyspą. Vaiana pożegnała się z Mauim i wróciła do domu. Wszyscy mieszkańcy radowali się na jej widok i ją uwielbiali.

Od tamtej pory znów wypływali na dalekie wody, jak za dawnych czasów^[3].

Krytyka w mediach[edytuj | edytuj kod]

Serwis „Rotten Tomatoes” na podstawie 246 recenzji, z których 235 osób uznała film za „świeży”, a 11 za „zgniły” wystawił filmowi 96%, dając mu „Certyfikat Świeżości”^[4]. W serwisie Filmweb film uzyskał średnią ocenę 7,5/10 z 77396 głosów (stan na 12 lipca 2018). Wśród 4 recenzji, wszystkie wychwalały ten film, m.in. za to, że niszczył stereotyp dziewczyny, która potrzebuje zawsze pomocy u chłopaków, a także za całokształt fabuły^[5].

Box office[edytuj | edytuj kod]

Film zarobił łącznie 643 333 111 $, z czego 248 057 044 $ (ok. 38,7%) z samej Ameryki, a 394 574 067% (ok. 61,3%) z zagranicy. Plasuje się na 124. miejscu na liście najbardziej dochodowych filmów^[6] i na 25. miejscu na liście najbardziej dochodowych filmów animowanych^[7]. Jest to również 12. najbardziej dochodowy film z 2016^[8].

Nagrody i nominacje[edytuj | edytuj kod]