[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/02\/01\/zespol-bezdechu-sennego-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/02\/01\/zespol-bezdechu-sennego-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Zesp\u00f3\u0142 bezdechu sennego \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Zesp\u00f3\u0142 bezdechu sennego \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Zesp\u00f3\u0142 bezdechu sennego, zesp\u00f3\u0142 bezdechu \u015br\u00f3dsennego \u2013 zesp\u00f3\u0142 objaw\u00f3w chorobowych powodowanych bezdechami w czasie snu. Za","datePublished":"2019-02-01","dateModified":"2019-02-01","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/e\/ed\/Diagnostyka_bezdechu_%C5%9Br%C3%B3dsennego.jpg\/240px-Diagnostyka_bezdechu_%C5%9Br%C3%B3dsennego.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/e\/ed\/Diagnostyka_bezdechu_%C5%9Br%C3%B3dsennego.jpg\/240px-Diagnostyka_bezdechu_%C5%9Br%C3%B3dsennego.jpg","height":"263","width":"240"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/02\/01\/zespol-bezdechu-sennego-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":3538,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii  Zesp\u00f3\u0142 bezdechu sennego, zesp\u00f3\u0142 bezdechu \u015br\u00f3dsennego \u2013 zesp\u00f3\u0142 objaw\u00f3w chorobowych powodowanych bezdechami w czasie snu. Za bezdech uwa\u017ca si\u0119 ustanie wentylacji p\u0142uc przez okres d\u0142u\u017cszy ni\u017c 10 sekund lub sp\u0142ycenie oddechu poni\u017cej 50%. Podczas bezdechu dochodzi do zmniejszenia wysycenia krwi tlenem. Cierpi\u0105cy na t\u0119 chorob\u0119 mog\u0105 w trakcie nocy mie\u0107 setki takich epizod\u00f3w.Zaburzenia oddechu podczas snu to powa\u017cny, potencjalnie zagra\u017caj\u0105cy \u017cyciu zesp\u00f3\u0142 chorobowy. Cz\u0119sto\u015b\u0107 wyst\u0119powania bezdechu sennego w populacji szacuje si\u0119, zale\u017cnie od \u017ar\u00f3d\u0142a, na 2% u kobiet i 4% u m\u0119\u017cczyzn[1], mi\u0119dzy 5 a 10%[2], 5,7% u kobiet i 12,4% u m\u0119\u017cczyzn[3].  Najcz\u0119stszym typem bezdechu sennego, obejmuj\u0105cym oko\u0142o 85% przypadk\u00f3w, jest obturacyjny bezdech senny (obturacyjny bezdech podczas snu), powodowany przez powtarzaj\u0105ce si\u0119 zatrzymania przep\u0142ywu powietrza w g\u00f3rnych drogach oddechowych (gard\u0142o lub nos), tamuj\u0105ce oddech pomimo wysilonej pracy p\u0142uc. U niekt\u00f3rych os\u00f3b pojawia si\u0119 on, gdy podczas snu mi\u0119\u015bnie gard\u0142a i j\u0119zyk wiotczej\u0105, cz\u0119\u015bciowo lub ca\u0142kowicie blokuj\u0105c przep\u0142yw powietrza przez drogi oddechowe. Gdy rozlu\u017aniaj\u0105 si\u0119 i opadaj\u0105 mi\u0119\u015bnie podniebienia mi\u0119kkiego i j\u0119zyczek (fragment podniebienia mi\u0119kkiego po\u015brodku, mi\u0119dzy \u0142ukami podniebiennymi), przep\u0142yw powietrza jest blokowany, powoduj\u0105c wysilony i g\u0142o\u015bny oddech (chrapanie). Bywa te\u017c, \u017ce oddech nagle zostaje zupe\u0142nie zatrzymany.Bezdech senny polega na powtarzaj\u0105cym si\u0119 ograniczeniu przep\u0142ywu powietrza podczas snu, wskutek opadania zwiotcza\u0142ej tkanki odcinka dr\u00f3g oddechowych w gardle, co z kolei powoduje g\u0142o\u015bne chrapanie, chwilowe wybudzenia, niedotlenienie i podwy\u017cszone ci\u015bnienie krwi. Tysi\u0105ce pacjent\u00f3w z zespo\u0142em bezdechu sennego cierpi na wzmo\u017con\u0105 senno\u015b\u0107 w ci\u0105gu dnia, b\u00f3le g\u0142owy i nadci\u015bnienie. Jest coraz wi\u0119cej dowod\u00f3w na to, \u017ce chroniczny bezdech senny wyst\u0119puje rodzinnie i zwi\u0105zany jest ze zwi\u0119kszon\u0105 podatno\u015bci\u0105 na choroby i \u015bmiertelno\u015bci\u0105. Bezdech senny jest stosunkowo ma\u0142o znany, jak dot\u0105d w Polsce prawid\u0142owo zdiagnozowany tylko w oko\u0142o 10% u m\u0119\u017cczyzn i poni\u017cej 1% u kobiet[potrzebny\u00a0przypis].Bezdech senny powoduje zwi\u0119kszon\u0105 senno\u015b\u0107 podczas dnia, obni\u017cenie jako\u015bci \u017cycia, jest zwi\u0105zany ze zwi\u0119kszonym ryzykiem zawa\u0142u serca, i niewydolno\u015bci sercowej[4]; mo\u017ce tak\u017ce powodowa\u0107 zmiany w strukturze i czynno\u015bci m\u00f3zgu i jest czynnikiem ryzyka udaru m\u00f3zgu, i choroby Alzheimera[5], mog\u0105 tak\u017ce powi\u0119ksza\u0107 objawy zaburze\u0144 sprawno\u015bci kognitywnej[6]. Stwierdzono wi\u0119ksz\u0105 cz\u0119sto\u015b\u0107 wyst\u0119powania jaskry u os\u00f3b z bezdechem sennym ni\u017c w populacji og\u00f3lnej oraz korzystne skutki stosowania aparatu CPAP[7].  Bezdech \u2013 ca\u0142kowite zatrzymanie oddechu na d\u0142u\u017cej ni\u017c 10 sekundSp\u0142ycenie oddechu \u2013 cz\u0119\u015bciowa blokada przep\u0142ywu powietrza przez ponad 10 sekundAHI = Apnea\/Hypopnea Index (wska\u017anik bezdech\/sp\u0142ycenie oddechu) \u2013 \u015brednia ilo\u015b\u0107 takich zdarze\u0144 na 1 godzin\u0119 snuRDI = Respiratory Disturbance Index (wska\u017anik zaburze\u0144 oddechowych) \u2013 \u015brednia ilo\u015b\u0107 zaburze\u0144 na 1 godzin\u0119 snu, uwzgl\u0119dnia zdarzenia Apnea\/Hipopnea i RERA (Respiratory Effort Related Arousals), czyli wybudzenia spowodowane wysi\u0142kiem oddechowym.ODI = Oxygen Desaturation Index (wska\u017anik desaturacji) \u2013 \u015brednia ilo\u015b\u0107 desaturacji na 1 godzin\u0119 snu.Choroba mo\u017ce mie\u0107 3 mechanizmy powstania:Posta\u0107 zaporowa (obwodowa \u2013 obturacyjna) \u2013 jest spowodowana zaburzeniami przep\u0142ywu powietrza podczas wdechu przez g\u00f3rne drogi oddechowe, spowodowane najcz\u0119\u015bciej zwiotczeniem mi\u0119\u015bni w obr\u0119bie gard\u0142aPosta\u0107 o\u015brodkowa \u2013 zwi\u0105zana z zaburzeniami nap\u0119du oddechowego pochodz\u0105cymi z o\u015brodka oddechowego zlokalizowanego w m\u00f3zgu \u2013 mechanizm tego zaburzenia nie jest jasnyPosta\u0107 mieszana \u2013 wsp\u00f3\u0142istnienie powy\u017cszych postaciObjawy mo\u017cna podzieli\u0107 na 2 grupy:zauwa\u017cane przez partnera \u2013 g\u0142o\u015bne chrapanie oraz zauwa\u017calne okresy bezdechuzauwa\u017cane przez chorego \u2013 nag\u0142e przebudzenia w trakcie nocy, najcz\u0119\u015bciej z uczuciem l\u0119ku i dezorientacji, w trakcie dnia objawy spowolnienia koncentracji i senno\u015bci, kt\u00f3ra w skrajnych przypadkach mo\u017ce przybiera\u0107 posta\u0107 zespo\u0142u Pickwicka, przebiegaj\u0105cego z epizodami bezwiednego, kr\u00f3tkotrwa\u0142ego zasypiania w nieadekwatnych sytuacjach np. w trakcie jazdy samochodem.Cz\u0119sto chorobie towarzysz\u0105 inne schorzenia, na przyk\u0142ad oty\u0142o\u015b\u0107, zaburzenia rytmu serca, nadci\u015bnienie t\u0119tnicze, spadek libido, uporczywe migreny. Stwierdzono tak\u017ce, \u017ce wyst\u0119puje zale\u017cno\u015b\u0107 pomi\u0119dzy zespo\u0142em bezdechu sennego a osteoporoz\u0105[8].  Pacjent przygotowany do diagnostyki bezdechu sennegoOpr\u00f3cz charakterystycznych danych z wywiadu lekarskiego, konieczne jest przeprowadzenie badania laryngologicznego wykluczaj\u0105cego przeszkod\u0119 w g\u00f3rnych drogach oddechowych, oraz badanie polisomnograficzne, kt\u00f3re polega na obserwacji pacjenta w trakcie snu i monitorowaniu, mi\u0119dzy innymi, ruch\u00f3w klatki piersiowej i objaw\u00f3w desaturacji (czyli spadku st\u0119\u017cenia tlenu we krwi).Od kilku lat rozw\u00f3j techniki przyczynia si\u0119 do ogromnego post\u0119pu w dziedzinie diagnostyki bezdechu sennego. Obarczone znacznym b\u0142\u0119dem (nie mniej ni\u017c 30%) wyrokowanie na podstawie wywiadu obecnie zast\u0105pione zosta\u0142o wykonaniem testu w warunkach domowych. Dost\u0119pne testy na obturacyjny bezdech senny daj\u0105 99,8% pewno\u015bci prawid\u0142owej diagnozy. W przypadku pozytywnego wyniku badanie polisomnograficzne jest niezb\u0119dne w celu okre\u015blenia metody leczenia choroby.Zesp\u00f3\u0142 bezdechu sennego mo\u017ce by\u0107 stuprocentowo rozpoznany, poprzez stosunkowo drogie laboratoryjne badanie snu. Badania ambulatoryjne prowadzone bez dok\u0142adnej obserwacji, cho\u0107 uwa\u017cane za mniej kosztowne, s\u0105 cz\u0119sto niepewne. W zwi\u0105zku z tym rodzi si\u0119 potrzeba u\u017cycia taniego i miarodajnego urz\u0105dzenia do przeprowadzenia szeroko zakrojonych bada\u0144 przesiewowych, pozwalaj\u0105cych wyszuka\u0107 potencjalnych pacjent\u00f3w, a jednocze\u015bnie zminimalizowa\u0107 koszty zb\u0119dnych i drogich analiz w warunkach szpitalnych.W rozpoznawaniu bezdechu stosuje si\u0119 r\u00f3wnie\u017c skale senno\u015bci, np. Epworth.u os\u00f3b oty\u0142ych: bezwzgl\u0119dne odchudzanieabstynencja alkoholowa i nikotynowaprzyjmowanie odpowiedniej pozycji cia\u0142a podczas snu (np. bocznej, a nie na plecach)[9][10]stosowanie CPAP, czyli ci\u0105g\u0142ego dodatniego ci\u015bnienia w drogach oddechowych (ang. continuous positive airway pressure)[11]aparat naz\u0119bny wysuwaj\u0105cy \u017cuchw\u0119 (mandibular advancement device \u2013 MAD) przy lekkich lub \u015brednich przypadkach[12]otolaryngologiczne[13]:Prowadzone s\u0105 obecnie badania nad nast\u0119puj\u0105cymi metodami leczenia zespo\u0142u bezdechu:stymulacja farmakologiczna o\u015brodka oddechowegowszczepienie rozrusznika nerwu b\u0142\u0119dnego (w postaci o\u015brodkowej)\u2191 Young T, Palta M, Dempsey J, Skatrud J, Weber S, Badr S. The Occurrence of Sleep-Disordered Breathing among Middle-Aged Adults. \u201eN Engl J Med\u201d. 32, s. 1230\u20131235, 1993. DOI: 10.1056\/NEJM199304293281704. PMID: 8464434.\u00a0\u2191 David M. Hiestand, Pat Britz, Molly Goldman, and Barbara Phillips. Prevalence of Symptoms and Risk of Sleep Apnea in the US Population. \u201eChest\u201d. 130, s. 780\u2013786, 2006. DOI: 10.1378\/chest.130.3.780. PMID: 16963675.\u00a0\u2191 Laila Simpson, David R. Hillman, Matthew N. Cooper. High prevalence of undiagnosed obstructive sleep apnoea in the general population and methods for screening for representative controls. \u201eSleep Breath\u201d. 17, s. 967\u2013973, 2013. DOI: 10.1007\/s11325-012-0785-0. PMID: 23161476.\u00a0\u2191 Ken M Kunisaki, Wajahat Khalil, Erin Koffel, Loretta Pfannes, Eva Koeller, Roderick MacDonald, Nancy Greer, and Timothy J Wilt: The Comparative Effectiveness, Harms, and Cost of Care Models for the Evaluation and Treatment of Obstructive Sleep Apnea (OSA): A Systematic Review. VA Evidence-based Synthesis Program (ESP) Center, 2016. [dost\u0119p 2017-08-01].\u2191 NadiaN.\u00a0Gosselin\u00a0NadiaN. i inni, Obstructive Sleep Apnea and the Risk of Cognitive Decline in Older Adults, \u201eAmerican Journal of Respiratory and Critical Care Medicine\u201d, 2018, DOI:\u00a010.1164\/rccm.201801-0204PP, PMID:\u00a030113864\u00a0.\u2191 KatarzynaK.\u00a0Szauli\u0144ska\u00a0KatarzynaK. i inni, Obstructive sleep apnoea in severe mental disorders, \u201ePsychiatria Polska\u201d, 49 (5), 2015, s. 883\u2013895, DOI:\u00a010.12740\/PP\/32566\u00a0.\u2191 SeckinS.\u00a0Ulusoy\u00a0SeckinS. i inni, Effects of Use of a Continuous Positive Airway Pressure Device on Glaucoma, \u201eMed Sci Monit\u201d, 2015, s. 3415\u20133419, DOI:\u00a010.12659\/MSM.895897\u00a0.\u2191 Y.L. Chen, S.F. Weng, Y.C. Shen, C.W. Chou i inni. Obstructive sleep apnea and risk of osteoporosis: a population-based cohort study in Taiwan. \u201eJ Clin Endocrinol Metab\u201d. 99 (7), s. 2441\u20132447, 2014. DOI: 10.1210\/jc.2014-1718. PMID: 24735427.\u00a0\u2191 Loord H., Hultcrantz E. Positioner–a method for preventing sleep apnea. \u201eActa Otolaryngol\u201d. 8 (127), s. 861\u2013868, 2007. DOI: 10.1080\/00016480601089390. PMID: 17762999.\u00a0\u2191 Szollosi I., Roebuck T., Thompson B., Naughton MT. Lateral sleeping position reduces severity of central sleep apnea \/ Cheyne-Stokes respiration. \u201eSleep\u201d. 29 (8), s. 1045\u20131051, 2006. PMID: 16944673.\u00a0\u2191 R. Nisha Aurora, Susmita Chowdhuri, Kannan Ramar et al. The Treatment of Central Sleep Apnea Syndromes in Adults: Practice Parameters with an Evidence-Based Literature Review and Meta-Analyses. \u201eSleep\u201d. 35 (1), s. 17\u201340, 2012. PMID: 22215916. PMCID: PMC3242685.\u00a0\u2191 Clete A. Kushida, Timothy I. Morgenthaler, Michael R. Littner et al. Practice Parameters for the Treatment of Snoring and Obstructive Sleep Apnea with Oral Appliances: An Update for 2005. \u201eSleep\u201d. 29 (2), s. 240\u2013243, 2006. PMID: 16494092.\u00a0\u2191 ab R. Nisha Aurora, Kenneth R. Casey, David Kristo et al. Practice Parameters for the Surgical Modifications of the Upper Airway for Obstructive Sleep Apnea in Adults. \u201eSleep\u201d. 33 (10), s. 1408\u20131413, 2010. PMID: 21061864. PMCID: PMC2941428.\u00a0"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/02\/01\/zespol-bezdechu-sennego-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Zesp\u00f3\u0142 bezdechu sennego \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]