[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/02\/26\/polskie-stowarzyszenie-przyjaciol-indian-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/02\/26\/polskie-stowarzyszenie-przyjaciol-indian-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Polskie Stowarzyszenie Przyjaci\u00f3\u0142 Indian \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Polskie Stowarzyszenie Przyjaci\u00f3\u0142 Indian \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Polskie Stowarzyszenie Przyjaci\u00f3\u0142 Indian (PSPI) \u2013 og\u00f3lnopolska organizacja zrzeszaj\u0105ca sympatyk\u00f3w tubylczych Amerykan\u00f3w, czyli indianist\u00f3w[2]. PSPI powsta\u0142o","datePublished":"2019-02-26","dateModified":"2019-02-26","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Special:CentralAutoLogin\/start?type=1x1","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Special:CentralAutoLogin\/start?type=1x1","height":"1","width":"1"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/02\/26\/polskie-stowarzyszenie-przyjaciol-indian-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":925,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopediiPolskie Stowarzyszenie Przyjaci\u00f3\u0142 Indian (PSPI) \u2013 og\u00f3lnopolska organizacja zrzeszaj\u0105ca sympatyk\u00f3w tubylczych Amerykan\u00f3w, czyli indianist\u00f3w[2].PSPI powsta\u0142o wiosn\u0105 1990 roku (z siedzib\u0105 pocz\u0105tkowo w Bia\u0142ymstoku, a nast\u0119pnie w Warszawie) w zwi\u0105zku z przygotowaniami do polskich etap\u00f3w tzw. \u201e\u015awi\u0119tego Biegu\u201d z Londynu do Moskwy, organizowanego w\u00f3wczas w Europie przez india\u0144skiego dzia\u0142acza i aktora Dennisa Banksa w ramach cyklu \u015bwiatowych bieg\u00f3w i marsz\u00f3w Indian i ich sojusznik\u00f3w z innych kultur.Stowarzyszenie wywodzi si\u0119 spo\u015br\u00f3d uczestnik\u00f3w i sympatyk\u00f3w Polskiego Ruchu Przyjaci\u00f3\u0142 Indian. Zamiarem tw\u00f3rc\u00f3w PSPI by\u0142o zgromadzenie grupy dzia\u0142aczy i koordynator\u00f3w \u2013 cz\u0119\u015bci indianist\u00f3w rozumiej\u0105cych potrzeb\u0119 wyj\u015bcia poza formu\u0142\u0119 ruchu i kontrkultury, a zainteresowanych dzia\u0142alno\u015bci\u0105 bardziej sformalizowan\u0105 (w po\u0142owie lat 90. do PSPI nale\u017ca\u0142o ponad 50 os\u00f3b). Jego cele statutowe obejmuj\u0105 tzw. \u201e4xP\u201d: poznawanie, praktykowanie, propagowanie i pomoc w dziedzinach dotycz\u0105cych Indian obu Ameryk i realizowane s\u0105 w ramach dzia\u0142a\u0144 grup lokalnych oraz okazjonalnych imprez og\u00f3lnokrajowych i wsp\u00f3\u0142pracy mi\u0119dzynarodowej.Szczyt aktywno\u015bci PSPI przypad\u0142 na po\u0142ow\u0119 lat 90. XX w. Cz\u0142onkowie stowarzyszenia organizowali w\u00f3wczas niekt\u00f3re z dorocznych og\u00f3lnopolskich zlot\u00f3w Polskiego Ruchu Przyjaci\u00f3\u0142 Indian, og\u00f3lnopolskie sesje popularnonaukowe z udzia\u0142em znanych naukowc\u00f3w i podr\u00f3\u017cnik\u00f3w (Warszawa, Pozna\u0144), wzorowane na \u015awi\u0119tych Biegach \u015brodkowoeuropejskie biegi sztafetowe sympatyk\u00f3w Indian z kilku kraj\u00f3w (Bieg Przyja\u017ani Narod\u00f3w w 1994, Bieg Wolno\u015bci dla Leonarda Peltiera w 1996), spotkania z Indianami zapraszanymi do Polski na wyk\u0142ady i warsztaty oraz indianistyczne wystawy, imprezy artystyczne i edukacyjne. Najwi\u0119kszym przedsi\u0119wzi\u0119ciem z inicjatywy PSPI by\u0142y zorganizowane w pa\u017adzierniku 1992 r. pod has\u0142em \u201eKolumb ty draniu\u201d: wystawa, sesja naukowa i przegl\u0105d film\u00f3w w warszawskim Muzeum Niepodleg\u0142o\u015bci, kt\u00f3rym towarzyszy\u0142y imprezy uliczne (ceremonia powitania dnia, manifestacje pod ambasadami USA i Kanady). Stowarzyszenie wydawa\u0142o comiesi\u0119czny \u201eBiuletyn Informacyjny PSPI\u201d i wsp\u00f3\u0142pracowa\u0142o z kwartalnikiem \u201eTawacin\u201d.W ramach dzia\u0142alno\u015bci wspieraj\u0105cej cz\u0142onkowie PSPI inicjowali m.in. zbi\u00f3rki przybor\u00f3w szkolnych i ciep\u0142ych ubra\u0144 dla india\u0144skich dzieci z ubogiego rezerwatu Pine Ridge oraz akcje zbierania podpis\u00f3w pod petycjami w obronie Indian i ich \u015bwi\u0119tych miejsc (G\u00f3ry Czarne, Mount Graham). Organizowali te\u017c spotkania z zapraszanymi do kraju tubylczymi dzia\u0142aczami (Dennis Banks, Bobby Castillo, Frank Dreaver, James Robideau, David Gauld). Ze wzgl\u0119du na brak do\u015bwiadcze\u0144, skromne zaplecze organizacyjne i finansowe, niewielki nap\u0142yw nowych cz\u0142onk\u00f3w oraz kontrowersje samych indianist\u00f3w wok\u00f3\u0142 dzia\u0142alno\u015bci PSPI stowarzyszenie zaprzesta\u0142o przej\u015bciowo aktywnej dzia\u0142alno\u015bci zbiorowej pod koniec lat 90, chocia\u017c wielu jego cz\u0142onk\u00f3w nadal zwi\u0105zanych jest z tematyk\u0105 india\u0144sk\u0105 indywidualnie \u2013 zawodowo lub hobbystycznie \u2013 w tym w ramach dzia\u0142a\u0144 PRPI, regionalnych \u201ewiosek india\u0144skich\u201d[3] i innych organizacji ekologicznych i humanitarnych.Dzia\u0142ania prowadzone indywidualnie oraz przez lokalne grupy indianist\u00f3w (m.in. we wsp\u00f3\u0142pracy z muzeami etnograficznymi w Warszawie i Poznaniu oraz internetowym \u201eEtnoradiem\u201d przyczyni\u0142y si\u0119, po kilku latach dyskusji do reaktywacji formalnej dzia\u0142alno\u015bci stowarzyszenia w 2011 roku.Cz\u0142onkowie PSPI i PRPI brali udzia\u0142 w akcjach wspieraj\u0105cych Najd\u0142u\u017cszy Marsz 2008 w USA, Maraton Pisania List\u00f3w Amnesty International i Wielk\u0105 Orkiestr\u0119 \u015awi\u0105tecznej Pomocy, redagowali biuletyn informacyjny, przygotowali konferencje popularnonaukowe w 2003 roku “Indianie i indiani\u015bci”, w 2006 roku w 130 rocznic\u0119 bitwy nad Little Big Horn  “Indianie w walce o swoje prawa”, w 2008 roku w 35. rocznic\u0119 okupacji Wounded Knee “To\u017csamo\u015b\u0107 narodowa Indian obu Ameryk”,  w kolejnych latach tak\u017ce “W duchu Szalonego Konia” itp. Organizowano akcje edukacyjne na Dzie\u0144 Ziemi i Dzie\u0144 Solidarno\u015bci z Tubylczymi Ludami Ameryki 12 pa\u017adziernika. W sierpniu 2016 roku Stowarzyszenie popar\u0142o protesty Indian z Dakoty przeciwko budowie ruroci\u0105gu w pobli\u017cu ich traktatowych teren\u00f3w.Pierwszym honorowym cz\u0142onkiem PSPI by\u0142 pisarz i popularyzator kultury Indian Sat-Okh[2], a do PRPI nale\u017celi lub nale\u017c\u0105 m.in. pisarz Longin Jan Oko\u0144 oraz wszyscy trzej za\u0142o\u017cyciele i pierwsi redaktorzy kwartalnika przyjaci\u00f3\u0142 Indian \u201eTawacin\u201d. Uczestnikami Polskiego Ruchu Przyjaci\u00f3\u0142 Indian s\u0105 mi\u0119dzy innymi pisarze Jaros\u0142aw Wojtczak[2], Aleksander Sudak i naukowcy, jak Ewa Nowicka.Marek Nowocie\u0144 \u2013 Polski Ruch Przyjaci\u00f3\u0142 Indian wczoraj dzi\u015b i jutro, w: \u201eOdr\u0119bna Rzeczywisto\u015b\u0107. Referaty z sesji \u201eIndianie i Indiani\u015bci\u201d po\u015bwi\u0119conej pami\u0119ci India\u0144skiej Babci Stefanii Antoniewicz\u201d, red. A. J. Kilanowski, Wyd. TIPI, Wielichowo 2004 ISBN\u00a083-919264-0-0.Przemys\u0142aw Bartuszek \u2013 Indianistyczne ruchy w Polsce i na \u015bwiecie, \u201eSpo\u0142ecze\u0144stwo Otwarte\u201d 1998, nr 2 (20)Szymon Be\u017anic \u2013 Kontrkultura po india\u0144sku \u2013 charakterystyka Polskiego Ruchu Przyjaci\u00f3\u0142 Indian, \u201eNomos\u201d 2000, nr 30\/31Anna D. Tomala, Polskie Stowarzyszenie Przyjaci\u00f3\u0142 Indian, \u201eWabeno\u201d 2002, nr 41, s. 1-2Biuletyn Informacyjny PSPI, maszynopis powielany, 1990-1997"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/02\/26\/polskie-stowarzyszenie-przyjaciol-indian-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Polskie Stowarzyszenie Przyjaci\u00f3\u0142 Indian \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]