Stepówka białobrzucha – Wikipedia, wolna encyklopedia

Posted on by

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Stepówka białobrzucha[4] (Pterocles alchata) – gatunek średniego, częściowo wędrownego ptaka z rodziny stepówek (Pteroclidae). Nieregularnie i wyspowo zasiedla Półwysep Iberyjski, południową Francję, północną Afrykę, Bliski Wschód, Azję Środkową i Południową. Nie jest zagrożona, 2 podgatunki.

Wygląd
Występuje dosyć wyraźny dymorfizm płciowy. Długie, zaostrzone skrzydła. Samiec ma żółtą głowę oraz gardło, nieco zielonkawy kark. Gardło oddzielone od brązowej piersi cienką czarną kreseczką, a pierś tak samo oddzielona od białego spodu ciała. Samica ma brązowy wierzch głowy w delikatne, czarne i gęste prążki, żółtą pierś, a pod gardłem ograniczoną z obu stron czarnymi paseczkami półobrożę. W przeciwieństwie do samca jej skrzydła są takie jak głowa, ale z mniej gęstymi paskami; u samca są zielonkawe. Ponadto samica ma krótsze wydłużone środkowe sterówki w ogonie. Poza tym obie płcie takie same. Reszta wierzchu ciała, łącznie z ogonem prążkowana. Nogi opierzone aż do szarych stóp. Dziób również szary.
Wymiary[2]
  • długość ciała: 31–39 cm
  • rozpiętość skrzydeł: 54–65 cm
  • masa ciała: samce 250–408 g, samice 207–370 g
Jaja w gnieździe w pobliżu miasta Fraga, północno-wschodnia Hiszpania
Biotop
Ciepłe, suche i bezdrzewne stepy, suche błotne równiny, wyschnięte koryta rzek oraz grunty orne.
Głos, zachowanie
Zazwyczaj w locie donośne „katta katta” lub „ketarr ketarr”. Jest skrytym ptakiem, w zimie często spotykana w dużych stadach. Lata szybko i po linii prostej.
Lęgi
Gniazdo to zagłębienie w ziemi. Składa 3 pokryte wzorami kremowe jaja inkubowane przez około 3 tygodnie przez oboje rodziców.

Podgatunki i zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnia się dwa podgatunki P. alchata[2][5]:

  • P. a. alchata (Linnaeus, 1766) – Półwysep Iberyjski i południowo-wschodnia Francja.
  • P. a. caudacutus (S. G. Gmelin, 1774) – północno-zachodnia Afryka (od Maroka na wschód po północną Libię), południowo-wschodnia Turcja i Bliski Wschód na wschód przez Irak i Iran do Uzbekistanu i południowego Kazachstanu; część populacji azjatyckich zimą przenosi się bardziej na południe – po środkowy Półwysep Arabski, Pakistan i północno-zachodnie Indie.

IUCN uznaje stepówkę białobrzuchą za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, wstępnie obliczona w oparciu o dane BirdLife International dla Europy z 2015 roku, mieści się w przedziale 170–250 tysięcy dorosłych osobników. Globalny trend liczebności uznawany jest za stabilny, choć poszczególne populacje mogą wykazywać różne trendy[3].

  1. ↑ Pterocles alchata, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online]  (ang.).
  2. ↑ abc de Juana, E., Kirwan, G.M. & Martín, C.A.: Pin-tailed Sandgrouse (Pterocles alchata). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-05].
  3. ↑ ab Pterocles alchata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online]  (ang.).
  4. ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pteroclidae Bonaparte, 1831 – stepówki – Sandgrouse (wersja: 2016-05-22). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-21].
  5. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-21]. (ang.).
  • David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 243. ISBN 978-83-01-15733-3.
  • Paul Sterry, Andrew Cleave, Andy Clements, Peter Goodfellow: Ptaki Europy. Przewodnik. Warszawa: Świat Książki, 2007, s. 224. ISBN 978-83-247-0818-5.