Parafia św. Dominika w Nysie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Posted on by

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Parafia św. Dominika w Nysie – rzymskokatolicka parafia położona w metropolii katowickiej, diecezji opolskiej, w dekanacie nyskim.

Do parafii należy około 3700 wiernych z północno-zachodniej części Nysy (ulice: ulice: Bociania, Br. Gierymskich, Chełmońskiego, Dunikowskiego, Głowackiego, Górna, Grottgera, Jaskółcza, Jastrzębia, Pl. Kilińskiego, Kościuszki, Krasickiego, Krucza, Kukułcza, Malczewskiego, Michałowskiego, Mieczysława I, Orla, Pionierów, Polna, Poniatowskiego, Słowiańska (numery nieparzyste 1-15 oraz 2), Słowicza, Sokola, Szymanowskiego, Ujejskiego, Wiejska, Wyczółkowskiego) oraz z miejscowości Jędrzychów i Skorochów[1].

Tereny dzisiejszej parafii św. Dominika w Nysie od czasów średniowiecza wchodziły w skład parafii św. Jakuba. W 1788 r. na obszarze przedmieścia Friedrichstadt wybudowano kościół katolicki dla dominikanów.

Na przełomie XIX i XX wieku wraz ze zniesieniem statusu miasta-twierdzy dokonuje się likwidacji murów miejskich i bram w Nysie czego efektem była rozbudowa miasta. Parafia św. Jakuba liczyła wówczas kilkadziesiąt tysięcy wiernych. W związku z tym władze diecezji wrocławskiej podjęły decyzję o wydzielenie z terytorium parafii św. Jakuba nowej parafii, która swoim terytorium miała objąć tereny położone na zachodnim brzegu Nysy Kłodzkiej. Oficjalnie nowa parafia została erygowana w 1914 r.

Pierwszym proboszczem nowej parafii został ks.dr Hubert Gerigk, który otrzymał święcenia kapłańskie w 1898 r. Podczas działań wojennych, prowadzonych na terenie Nysy, zabudowania parafialne uległy zupełnemu zniszczeniu, zaś kościół parafialny i filialny dewastacji.

Pierwsze lata powojenne przyniosły przesiedlenie dotychczasowych parafian w głąb Niemiec oraz osiedlenie na ich miejscu ludności polskiej. Od razu podjęto odbudowę bazy parafialnej. Pierwszym polskim proboszczem został franciszkanin Marian. Opiekę duszpasterska nad wspólnotą sprawowali księża z parafii katedralnej.

W latach 1958–1962 trwały prace przy odbudowie, remoncie i rozbudowie kościoła oraz plebanii, w których udział brali lokalni parafianie[2].

L.p. Lata rządów Imię i nazwisko Informacje dodatkowe
1 17 września 1915 – kwiecień 1944 ks. dr Hubert Gerigk doktor teologii i prawa kanonicznego
2 kwiecień 1944 – 1947 ks. Otto Jaritz przesiedlony do Rastattu (RFN) w 1947
3 1947 – 1950 Marian, O.F.M. franciszkanin
4 1950 – październik 1951 ks. Franciszek Grochoł zmarł w 1951 r.
5 październik 1951 – sierpień 1958 ks. J. Maciej
6 sierpień 1958 – ks. dr Antoni Kubik profesor przy Wyższym Seminarium Duchownym w Nysie z zakresu nauk biblijnych.
7 ks. Józef Sztonyk
8 ks. Józef Urban
9 ks. Tadeusz Bartoszewski
 Osobny artykuł: Kościół św. Dominika w Nysie.

Kościół parafialny pw. św. Dominika wybudowano w latach 1784-1788, z inicjatywy zakonu dominikanów, którzy zarządzali nim i przyległym do niego klasztorem do sekularyzacji w 1810 r. Najcenniejsza w świątyni jest XVIII-wieczna polichromia późnobarokowa, pochodząca z czasów budowy kościoła, zawierająca sceny z życia św. Dominika, która była odnawiana w 1930 r.

Na terenie parafii znajdują się ponadto kościoły:

  • Kościół filialny pw. Matki Bożej Wiernej i św. Rocha – został zbudowany w 1835 r. dla mieszkańców Jędrzychowa; początkowo nosił wezwanie św. Urbana. Ostatnio restaurowany był w latach 1984-1986.
  • Kościół cmentarny pw. św. Krzyża – wybudowany w 1633 r.

W przeszłości kościołem filialnym tej parafii był także Kościół św. Franciszka z Asyżu, który powstał w 1659 r. dla zakonu kapucynów, z fundacji bpa Leopolda Wilhelma Habsburga, ordynariusza wrocławskiego. Jednakże od 1997 roku jest on kościołem głównym nowo utworzonej parafii św. Franciszka.

  • Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red, M. Staffy, t. 21, Wrocław 2008.