Ostryopsis – Wikipedia, wolna encyklopedia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ostryopsis – rodzaj roślin z rodziny brzozowatych Betulaceae, w niektórych ujęciach systematycznych wyodrębniających rodzinę leszczynowatych Corylaceae – włączany do niej[4]. Obejmuje trzy gatunki[5]Ostryopsis davidiana, O. nobilis[6] i opisany dopiero w 2010 roku O. intermedia[7][6][8]. Rodzaj opisywany jest jako endemiczny dla Chin[7][6], ale bywa też podawany z Mongolii[5]. O. davidiana jest rozpowszechniony w północnych Chinach, pozostałe gatunki występują na mniejszym areale w środkowej części tego kraju[7]. Rosną na obszarach górskich w zaroślach i widnych lasach, sięgając do rzędnej 3000 m n.p.m.[9][10]

Ostryopsis davidiana jest stosowany w Chinach do nasadzeń chroniących przed erozją. Z pędów tego gatunku wyrabia się narzędzia rolnicze[9].

Rośliny z tego rodzaju rzadko są uprawiane poza Chinami, m.in. w Polsce[11].

Pokrój
Krzewy osiągające do 3 m (O. davidiana)[9] i do 5 m (O. nobilis)[10], o pędach za młodu gęsto owłosionych[9][10].
Liście
Opadające na zimę, pojedyncze, ogonkowe, o blaszce nieregularnie, podwójnie piłkowanej. Blaszka od spodu owłosiona biało (O. davidiana) lub żółtobrązowo (O. nobilis)[6].
Kwiaty
Rośliny jednopienne, kwiaty rozdzielnopłciowe zebrane w kotki. Walcowate kwiatostany męskie z licznymi przysadkami, w kątach których wyrastają kwiaty składające się tylko z 4–8 pręcików (brak okwiatu[7]). Kwiaty żeńskie zebrane parami w główkowate lub groniaste kwiatostany wsparte pochwiasto otulającymi je skórzastymi przysadkami[6].
Owoce
Jajowatokuliste, żebrowane orzeszki osiągające 4–6 mm długości w całości okryte przysadkami[6].

Rodzaj bardzo blisko spokrewniony z leszczyną Corylus[4] (gatunek Ostryopsis davidiana opisany zresztą został także jako Corylus davidiana (Decaisne) Baillon.[9]). W obrębie rodziny brzozowatych Betulaceae zaliczany jest do podrodziny Coryloideae J.D. Hooker[2], czasem podnoszonej do rangi osobnej rodziny leszczynowatych Corylaceae[4].

Wykaz gatunków[6][8]
  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. ab Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-11-20]  (ang.).
  3. ab Ostryopsis. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-11-20].
  4. abc Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 119. ISBN 0-333-73003-8.
  5. ab David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 662, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  6. abcdefg Ostryopsis. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-11-20].
  7. abcd Bin Tian, Teng-Liang Liu, Jian-Quan Liu. Ostryopsis intermedia, a new species of Betulaceae from Yunnan, China. „Botanical Studies”. 51, s. 257-262, 2010. 
  8. ab Ostryopsis. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-11-20].
  9. abcde Ostryopsis davidiana. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-11-20].
  10. abc Ostryopsis nobilis. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-11-20].
  11. Jerzy Hrynkiewicz-Sudnik, Bolesław Sękowski, Mieczysław Wilczkiewicz: Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 194. ISBN 83-01-13434-8.