[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/07\/29\/radziliszkowate-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/07\/29\/radziliszkowate-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Radziliszkowate \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Radziliszkowate \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Radziliszkowate (Cunoniaceae) \u2013 rodzina ro\u015blin z rz\u0119du szczawikowc\u00f3w Oxalidales. Obejmuje 28 rodzaj\u00f3w[4][5] z co najmniej 280","datePublished":"2019-07-29","dateModified":"2019-07-29","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/5\/51\/Weinmannia_pinnata_1.jpg\/220px-Weinmannia_pinnata_1.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/5\/51\/Weinmannia_pinnata_1.jpg\/220px-Weinmannia_pinnata_1.jpg","height":"195","width":"220"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/07\/29\/radziliszkowate-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":2032,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii  Radziliszkowate (Cunoniaceae) \u2013 rodzina ro\u015blin z rz\u0119du szczawikowc\u00f3w Oxalidales. Obejmuje 28 rodzaj\u00f3w[4][5] z co najmniej 280 gatunkami. Wyst\u0119puj\u0105 one g\u0142\u00f3wnie na p\u00f3\u0142kuli po\u0142udniowej \u2013 w Ameryce Po\u0142udniowej i \u015arodkowej, w Kraju Przyl\u0105dkowym i na Madagaskarze, na wyspach Archipelagu Sundajskiego, w Australii i Oceanii[2], si\u0119gaj\u0105c na p\u00f3\u0142noc do Filipin i Meksyku[6].Liczne gatunki z tej rodziny dostarczaj\u0105 wysokiej jako\u015bci drewna. Weinmannia tinctoria jest \u017ar\u00f3d\u0142em garbnik\u00f3w. Zaro\u015bla i lasy z ro\u015blinami z rodzaj\u00f3w onatnia, eukryfia i Platylophus dostarczaj\u0105 cenionego po\u017cytku pszczelego. Jako ro\u015bliny ozdobne sadzone s\u0105 zw\u0142aszcza ro\u015bliny z rodzaju eukryfia (popularne na obszarach o \u0142agodnym klimacie), w Australii tak\u017ce Ceratopetalum gummiferum. Jadalnych owoc\u00f3w dostarczaj\u0105 Davidsonia pruriens oraz ro\u015bliny z rodzaju Schizomeria[7].  Pokr\u00f3jDrzewa i krzewy o p\u0119dach wyprostowanych[6], zwykle naziemne, rzadziej hemiepifity[7]. P\u0119dy s\u0105 nagie lub okryte pojedynczymi w\u0142oskami, rzadko gwiazdkowatymi lub szczecinkowato k\u0142uj\u0105cymi (Davidsonia)[6].Li\u015bcieZwykle zimozielone[7], naprzeciwleg\u0142e lub ok\u00f3\u0142kowe, rzadko skr\u0119toleg\u0142e (Davidsonia), zwykle nieparzysto pierzasto z\u0142o\u017cone lub tr\u00f3jlistkowe, rzadko pojedyncze. Blaszki ca\u0142obrzegie, pi\u0142kowane lub z\u0105bkowane[7][6]. U\u017cy\u0142kowanie pierzaste, cz\u0119sto z w\u0142oskami w k\u0105tach nerw\u00f3w[7]. Przylistki obecne, cz\u0119sto okaza\u0142e[6][7].KwiatyDrobne, zwykle obup\u0142ciowe, rzadziej jednop\u0142ciowe[6][7]. Wyrastaj\u0105 zebrane w kwiatostany wiechowate, wierzchotkowate, g\u0142\u00f3wkowate, rzadziej wyrastaj\u0105 pojedynczo (Eucryphia). Okwiat jest 4- lub 5-krotny (rzadziej trzykrotny lub z wi\u0119ksz\u0105 liczb\u0105 dzia\u0142ek i p\u0142atk\u00f3w \u2013 do 10)[7]. Dzia\u0142ki s\u0105 wolne lub zro\u015bni\u0119te u nasady, u r\u00f3\u017cnych rodzaj\u00f3w s\u0105 trwa\u0142e, czasem powi\u0119kszaj\u0105c si\u0119 w czasie owocowania, u niekt\u00f3rych odpadaj\u0105[7][6]. P\u0142atki w takiej samej liczbie jak dzia\u0142ki (lub wi\u0119kszej w przypadku Bauera), rozwijaj\u0105 si\u0119 przemiennie mi\u0119dzy nimi. Pr\u0119cik\u00f3w jest zwykle liczba podwojona (8\u201310), rzadziej jest ich tylko 4\u20135 lub tworz\u0105 si\u0119 bardzo licznie. Nitki pr\u0119cik\u00f3w s\u0105 cienkie i d\u0142ugie, zwykle d\u0142u\u017csze od okwiatu. Wok\u00f3\u0142 zal\u0105\u017cni zwykle wyst\u0119puje dysk miodnikowy. Zal\u0105\u017cnia g\u00f3rna, rzadziej dolna lub wp\u00f3\u0142dolna powstaje zwykle z dw\u00f3ch owocolistk\u00f3w, czasem z 3\u20135, u wi\u0119kszo\u015bci rodzaj\u00f3w zro\u015bni\u0119tych, ale u cz\u0119\u015bci wolnych[6].OwoceNajcz\u0119\u015bciej torebki, rzadziej mieszki, pestkowce lub skrzydlaki[6].  Pozycja systematyczna wed\u0142ug APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)Jedna z rodzin rz\u0119du szczawikowc\u00f3w, bazalna dla kladu obejmuj\u0105cego eleokarpowate, cefalotowate i Brunelliaceae[2]. Ze wzgl\u0119du na morfologiczne podobie\u0144stwa grupa ta by\u0142a w dawniejszych systemach klasyfikacyjnych uwa\u017cana za spokrewnion\u0105 ze skalnicowatymi (Saxifragaceae) i oczarowatymi (Hamamelidaceae)[8].Wykaz rodzaj\u00f3w[4][5]\u2191 Michael A.M.A.\u00a0Ruggiero\u00a0Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, \u201ePLOS One\u201d, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:\u00a010.1371\/journal.pone.0119248, PMID:\u00a025923521, PMCID:\u00a0PMC4418965 [dost\u0119p 2021-03-03]\u00a0 (ang.).\u2191 abc Peter F.P.F.\u00a0Stevens\u00a0Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001\u2013 [dost\u0119p 2021-03-03]\u00a0 (ang.).\u2191 James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dost\u0119p 2011-05-05]. (ang.).\u2191 ab Cunoniaceae R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dost\u0119p 2021-11-02].\u2191 ab List of Genera in CUNONIACEAE, [w:] Vascular plant families and genera [online], Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dost\u0119p 2021-11-02]\u00a0 (ang.).\u2191 abcdefghi Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer, 2009, s. 275. ISBN\u00a0978-1-4020-9608-2.\u2191 abcdefghi Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 298-299. ISBN\u00a0978-1842466346.\u2191 Wielka Encyklopedia Przyrody. Ro\u015bliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 137. ISBN\u00a083-7079-778-4.Identyfikatory zewn\u0119trzne:"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2019\/07\/29\/radziliszkowate-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Radziliszkowate \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]