[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/orzechow-powiat-radomszczanski-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/orzechow-powiat-radomszczanski-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Orzech\u00f3w (powiat radomszcza\u0144ski) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Orzech\u00f3w (powiat radomszcza\u0144ski) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Orzech\u00f3w \u2013 wie\u015b w Polsce, po\u0142o\u017cona w wojew\u00f3dztwie \u0142\u00f3dzkim, w powiecie radomszcza\u0144skim, w gminie Kobiele Wielkie[3][4],","datePublished":"2019-11-28","dateModified":"2019-11-28","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/d\/d7\/POL_gmina_Kobiele_Wielkie_COA.svg\/50px-POL_gmina_Kobiele_Wielkie_COA.svg.png","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/d\/d7\/POL_gmina_Kobiele_Wielkie_COA.svg\/50px-POL_gmina_Kobiele_Wielkie_COA.svg.png","height":"57","width":"50"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/orzechow-powiat-radomszczanski-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":1936,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopediiOrzech\u00f3w \u2013 wie\u015b w Polsce, po\u0142o\u017cona w wojew\u00f3dztwie \u0142\u00f3dzkim, w powiecie radomszcza\u0144skim, w gminie Kobiele Wielkie[3][4], w dolinie rzeczki Orzech\u00f3wki, na skraju zwartego kompleksu las\u00f3w radomszcza\u0144skich, na tzw. Wzg\u00f3rzach Radomszcza\u0144skich.W latach 1954-1958 wie\u015b nale\u017ca\u0142a i by\u0142a siedzib\u0105 w\u0142adz gromady Orzech\u00f3w, po jej zniesieniu w gromadzie Strza\u0142k\u00f3w. W latach 1975\u20131998 wie\u015b nale\u017ca\u0142a administracyjnie do wojew\u00f3dztwa piotrkowskiego.Wie\u015b w przesz\u0142o\u015bci (za I Rzeczypospolitej) zwana Orzechowem Kr\u00f3lewskim, a po drugim rozbiorze, kiedy w\u0142adze pruskie dobra upa\u0144stwowi\u0142y oraz za Kr\u00f3lestwa Polskiego \u2013 Orzechowem Rz\u0105dowym.Pierwsza wzmianka \u017ar\u00f3d\u0142owa dotycz\u0105ca miejscowo\u015bci pochodzi z 1388 r. i dotyczy sporu s\u0105dowego o przebieg granic pomi\u0119dzy Orzechowem a Orzech\u00f3wkiem, a konkretnie obu brzeg\u00f3w rzeczki Orzech\u00f3wki, przep\u0142ywaj\u0105cej pomi\u0119dzy nimi. Sp\u00f3r s\u0105dowy wiedli Piotr Kolano \u2013 so\u0142tys wsi kr\u00f3lewskiej Orzech\u00f3w z Albertem i Wawrzy\u0144cem \u2013 w\u0142a\u015bcicielami wsi Orzech\u00f3wek. Powodem sporu by\u0142o prawo do wykopania stawu rybnego, wykonania zastawek i wybudowania m\u0142yna. Bez prawa do dysponowania obu brzegami rzeczki, nikt z w\u0142a\u015bcicieli kt\u00f3rejkolwiek ze wsi, nie m\u00f3g\u0142 poczyni\u0107 w\/w niezb\u0119dnych przedsi\u0119wzi\u0119\u0107 gospodarczych. Ostatecznie sp\u00f3r wygra\u0142 so\u0142tys Orzechowa, gdy\u017c w 1397 r. so\u0142tys z Ulesia (prawdopodobnie to\u017csamy z Piotrem Kolano), sprzeda\u0142 m\u0142yn w Orzechowie Miko\u0142ajowi z Micha\u0142owa[5]. W 1411 r. w\u0142a\u015bciciel s\u0105siedniego Strza\u0142kowa Leonard z Nowak\u00f3w Strza\u0142kowski, tworz\u0105c prebend\u0119 ko\u015bcieln\u0105 na uposa\u017cenie kanonik\u00f3w gnie\u017anie\u0144skich herbu Poraj, w\u0142\u0105czy\u0142 do niej so\u0142ectwo wsi kr\u00f3lewskiej Orzech\u00f3w wraz z m\u0142ynem do tego\u017c so\u0142ectwa nale\u017c\u0105cym[6]. Wie\u015b kr\u00f3lewska w tenucie radomszcza\u0144skiej w powiecie radomszcza\u0144skim wojew\u00f3dztwa sieradzkiego w ko\u0144cu XVI wieku[7]. Z up\u0142ywem czasu, powsta\u0142a osada m\u0142ynarska otrzyma\u0142a nazw\u0119 Soczewka (b\u0105d\u017a Sec\u00f3wka). Wspomina si\u0119 o niej r\u00f3wnie\u017c w lustracjach d\u00f3br kr\u00f3lewskich z l. 1616-1620, 1628-1632, 1659-1665, w 1765 r. i 1789 r. W XVIII w. m\u0142ynarzami na Sec\u00f3wce by\u0142a jedna z ga\u0142\u0119zi du\u017cego rodu m\u0142ynarskiego Brel zw. Rozp\u0119dzkimi. Po nich m\u0142yn przej\u0119li Kochowscy zw. Wrona lub Wro\u0144scy, Miedzi\u0144scy, w I po\u0142. XIX ponownie Brelowie (z linii kijowskiej), Brzezi\u0144scy, \u015aliwakowscy i Pluci\u0144scy[8]. Szczeg\u00f3\u0142owy opis dworu kr\u00f3lewszczyzny w Orzechowie i m\u0142yna zw. Sec\u00f3wka zamieszczono w dw\u00f3ch ostatnich lustracjach d\u00f3br z 1765 r.[9] i 1789 r. W 1827 r. w Orzechowie by\u0142o 24 domostwa i 138 mieszka\u0144c\u00f3w, a w 1886 r. by\u0142y 33 domostwa, 282 mieszka\u0144c\u00f3w i 360 m\u00f3rg ziemi uprawianej przez w\u0142o\u015bcian, podczas gdy w tym czasie folwark liczy\u0142 sobie 1 domostwo, 9 mieszka\u0144c\u00f3w i 90 m\u00f3rg ziemi, ponadto w Orzechowie odnotowano 8 osad z 26 mieszka\u0144cami i 89 morgami ziemi[10].\u2191 NSP 2021: Ludno\u015b\u0107 w miejscowo\u015bciach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 wrze\u015bnia 2022 [dost\u0119p 2022-10-04]\u00a0.\u2191 Oficjalny Spis Pocztowych Numer\u00f3w Adresowych, Poczta Polska S.A., pa\u017adziernik 2013, s. 873 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22]\u00a0.\u2191 Rozporz\u0105dzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urz\u0119dowych nazw miejscowo\u015bci i ich cz\u0119\u015bci (Dz.U. z\u00a02013\u00a0r. poz.\u00a0200)\u2191 GUS. Rejestr TERYT\u2191 S.M.S.M.\u00a0Zaj\u0105czkowski\u00a0S.M.S.M., Zarys dziej\u00f3w powiatu radomszcza\u0144skiego [w:] Zeszyty Radomszcza\u0144skie, t. II, 2008, s. 129\u00a0.\u2191 M.M.\u00a0Rawita-Witanowski\u00a0M.M., S\u0142ownik Geograficzny Kr\u00f3lestwa Polskiego, Br.B.\u00a0Chlebowski (red.), t. XI, s. 448\u00a0.\u2191 Wojew\u00f3dztwo sieradzkie i wojew\u00f3dztwo \u0142\u0119czyckie w drugiej po\u0142owie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 66.\u2191 E.E.\u00a0Bryl\u00a0E.E., M.M.\u00a0Pawlikowski\u00a0M.M., Saga o m\u0142ynach i m\u0142ynarzach z rodziny Brel, Strza\u0142k\u00f3w 2017, s. 62-65, 67, 73, 87, ISBN\u00a0978-83-933262-5-9\u00a0.\u2191 Lustracja d\u00f3br kr\u00f3lewskich Ekonomii Gidelskiej z 1765 r., [w:] J.J.\u00a0Pawlikowski\u00a0J.J., M.M.\u00a0Pawlikowski\u00a0M.M., Zeszyty Radomszcza\u0144skie, t. XIII, Radomsko 2017, s. 53-60\u00a0.\u2191 Br.B.\u00a0Chlebowski\u00a0Br.B., S\u0142ownik Geograficzny Kr\u00f3lestwa Polskiego, t. VII, has\u0142o: Orzech\u00f3w nr 1, s. 608\u00a0.S. M. Zaj\u0105czkowski, Zarys dziej\u00f3w powiatu radomszcza\u0144skiego [w:] Zeszyty Radomszcza\u0144skie, t. II, 2008,Br. Chlebowski, has\u0142o: Orzech\u00f3w nr 1 [w:] S\u0142ownik Geograficzny Kr\u00f3lestwa Polskiego, t. VII,E Bryl, M. Pawlikowski, Saga o m\u0142ynach i m\u0142ynarzach z rodziny Brel, Strza\u0142k\u00f3w 2017, ISBN\u00a0978-83-933262-6-9"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/orzechow-powiat-radomszczanski-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Orzech\u00f3w (powiat radomszcza\u0144ski) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]