[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/01\/29\/jaworze-polana-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/01\/29\/jaworze-polana-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Jaworze (polana) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Jaworze (polana) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Jaworze[1], Na Jaworzu[2], Hala Jaworze[3] \u2013 polana na najwy\u017cszym, zachodnim szczycie masywu \u0141opienia (961 m) w","datePublished":"2020-01-29","dateModified":"2020-01-29","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/2\/23\/POL_Szlak_zielony.svg\/24px-POL_Szlak_zielony.svg.png","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/2\/23\/POL_Szlak_zielony.svg\/24px-POL_Szlak_zielony.svg.png","height":"14","width":"24"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/01\/29\/jaworze-polana-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":1673,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii  Jaworze[1], Na Jaworzu[2], Hala Jaworze[3] \u2013 polana na najwy\u017cszym, zachodnim szczycie masywu \u0141opienia (961 m) w Beskidzie Wyspowym[3]. Znajduje si\u0119 na p\u0142askim i rozleg\u0142ym wierzcho\u0142ku oraz p\u00f3\u0142nocnych jego zboczach. Ze wszystkich stron otoczona jest \u015bwierkowym lasem z domieszk\u0105 buka. Jak inne polany w Karpatach powsta\u0142a w wyniku dzia\u0142alno\u015bci Wo\u0142och\u00f3w, kt\u00f3rzy w XV w. przybyli do nas wraz ze swoimi stadami owiec i k\u00f3z. G\u00f3ry w\u00f3wczas by\u0142y ca\u0142kowicie zalesione, w dolinach istnia\u0142y ju\u017c niewielkie osady. Wo\u0142osi przygotowywali sobie teren do wypasu swoich stad poprzez wypalanie las\u00f3w w wierzcho\u0142kowych partiach g\u00f3r. Nie by\u0142o to wcale takie proste, jak mog\u0142oby si\u0119 wydawa\u0107 (zobacz cyrhlenie). Z czasem Wo\u0142osi asymilowali si\u0119 z miejscow\u0105 ludno\u015bci\u0105[4][5]. W drugiej po\u0142owie XIX w. i p\u00f3\u017aniej, gdy wsie na Podhalu sta\u0142y si\u0119 ju\u017c przeludnione i rolniczo wykorzystany by\u0142 ka\u017cdy, najmniejszy skrawek ziemi, r\u00f3wnie\u017c polana Jaworze zosta\u0142a zaorana pod pola uprawne. \u015awiadcz\u0105 o tym wyra\u017anie widoczne do dzisiaj \u015blady zagon\u00f3w, a tak\u017ce liczne, znajduj\u0105ce si\u0119 na niej i jej obrze\u017cach kopce kamieni, obecnie ju\u017c zaro\u015bni\u0119te krzewami i ro\u015blinami. Aby m\u00f3c uprawia\u0107 kamienist\u0105 ziemi\u0119, trzeba by\u0142o stale zbiera\u0107 kamienie, wyrzucano je na kopce w upatrzonych miejscach. Polana od dawna ju\u017c nie jest u\u017cytkowana rolniczo. Uprawa ziemi na tej wysoko\u015bci, na ja\u0142owej i kamienistej glebie z przyczyn ekonomicznych sta\u0142a si\u0119 nieop\u0142acalna. Nieop\u0142acalne sta\u0142o si\u0119 obecnie r\u00f3wnie\u017c pasterstwo. Aby przeciwdzia\u0142a\u0107 zaro\u015bni\u0119ciu polany lasem, jak dzieje si\u0119 to na licznych innych beskidzkich polanach, jest ona koszona.Pod samotnym drzewem stoi na polanie kapliczka i \u0142awka dla turyst\u00f3w. Polana jest doskona\u0142ym miejscem na biwak. Ze szczytowej cz\u0119\u015bci polany warto podej\u015b\u0107 nieznakowan\u0105 \u015bcie\u017ck\u0105 przez las ok. 30 m na po\u0142udnie od polany. Ponad dolin\u0105 Jurk\u00f3wki znajduje si\u0119 tutaj niewielka, podci\u0119ta wychodniami skalnymi polanka Widny Zr\u0105bek z krzy\u017cem, ksi\u0119g\u0105 wpis\u00f3w dla turyst\u00f3w, polowym o\u0142tarzem i \u0142awk\u0105. Rozpo\u015bciera si\u0119 st\u0105d doskona\u0142y widok. W kierunku od lewej do prawej wida\u0107: Krzyston\u00f3w, Jasie\u0144, Kobylic\u0119, fragment pasma Gorc\u00f3w, Ma\u0142y \u0106wilinek, \u0106wilin, Szczebel, \u015anie\u017cnic\u0119, Ciecie\u0144. W po\u0142udniowym kierunku, ponad szczytami Krzystonowa, Jasienia i pasma Gorc\u00f3w wznosz\u0105 si\u0119 Tatry. W g\u0142\u0119bokiej dolinie Jurk\u00f3wki i \u0141ososiny miejscowo\u015bci: P\u00f3\u0142rzeczki, Jurk\u00f3w, Gruszowiec i Dobra[1].  Polana znajduje si\u0119 w obr\u0119bie miejscowo\u015bci Dobra w wojew\u00f3dztwie ma\u0142opolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Dobra[2]. Z zachodniej cz\u0119\u015bci polany Jaworze widoki obejmuj\u0105ce Ostr\u0105, Cicho\u0144, Mody\u0144 i Mogielic\u0119. \u2013 zielony z Dobrej przez \u0141opie\u0144 na Prze\u0142\u0119cz Rydza-\u015amig\u0142ego:czas podej\u015bcia z Dobrej 1:45 h (\u2193\u00a01 h), suma podej\u015b\u0107 490 mczas podej\u015bcia z Prze\u0142\u0119czy Rydza-\u015amig\u0142ego: 1 h (\u2193\u00a00:45 h), suma podej\u015b\u0107 250 mPolana Jaworze, w g\u0142\u0119bi kopce kamieni zbierane dawniej z ornego pola\u2191 ab GacekG.\u00a0Dariusz\u00a0GacekG., Beskid Wyspowy, Pruszk\u00f3w: Oficyna Wydawnicza \u201eRewasz\u201d, 2012, ISBN\u00a0978-83-62460-25-0\u00a0.\u2191 ab Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [dost\u0119p 2021-12-13]\u00a0.\u2191 ab Beskid Wyspowy 1:\u00a050000. Mapa turystyczna, Krak\u00f3w: Compass, 2006, ISBN\u00a083-89165-86-4\u00a0.\u2191 M.M.\u00a0Cieszkowski\u00a0M.M., P.P.\u00a0Lubie\u0144ski\u00a0P.P., Gorce \u2013 przewodnik dla prawdziwego turysty, P.P.\u00a0Lubie\u0144ski (red.), Pruszk\u00f3w: Oficyna Wydawnicza \u201eRewasz\u201d, 2004, ISBN\u00a083-89188-19-8\u00a0.\u2191 AndrzejA.\u00a0Matuszczyk\u00a0AndrzejA., Beskid Wyspowy. Cz\u0119\u015b\u0107 zachodnia, Warszawa. Krak\u00f3w: Wyd. PTTK \u201eKraj\u201d, 1986, ISBN\u00a083-7005-104-9\u00a0."},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/01\/29\/jaworze-polana-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Jaworze (polana) \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]