[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/04\/26\/stopkowiec-tarczowaty-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/04\/26\/stopkowiec-tarczowaty-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Stopkowiec tarczowaty \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Stopkowiec tarczowaty \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Stopkowiec tarczowaty, stopowiec tarczowaty[3], podofilum tarczowate[3], biedrzyga tarczowata[3], biedrzyga stopolistna[3] (Podophyllum peltatum) \u2013 gatunek byliny z","datePublished":"2020-04-26","dateModified":"2020-04-26","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/e\/e3\/Mayapple_Podophylum_peltatum_Leaf_2150px.jpg\/120px-Mayapple_Podophylum_peltatum_Leaf_2150px.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/e\/e3\/Mayapple_Podophylum_peltatum_Leaf_2150px.jpg\/120px-Mayapple_Podophylum_peltatum_Leaf_2150px.jpg","height":"111","width":"120"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/04\/26\/stopkowiec-tarczowaty-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":2162,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Stopkowiec tarczowaty, stopowiec tarczowaty[3], podofilum tarczowate[3], biedrzyga tarczowata[3], biedrzyga stopolistna[3] (Podophyllum peltatum) \u2013 gatunek byliny z monotypowego rodzaju stopkowiec (Podophyllum L. Sp. Pl. 1: 505. 1753). Ro\u015bnie w lasach li\u015bciastych, na polach, przydro\u017cach i brzegach rzek we wschodniej cz\u0119\u015bci Ameryki P\u00f3\u0142nocnej. Kwitnie wiosn\u0105, a owocuje na prze\u0142omie wiosny i lata. Dojrza\u0142e owoce uwa\u017cane s\u0105 za jadalne, jednak pozosta\u0142e cz\u0119\u015bci ro\u015bliny s\u0105 truj\u0105ce. Z k\u0142\u0105cza i korzeni pozyskuje si\u0119 lignany np. (podofilotoksyn\u0119) i glikozydy wykazuj\u0105ce dzia\u0142anie przeciwnowotworowe[4]. Pokr\u00f3jRo\u015blina k\u0142\u0105czowa o rocznych przyrostach cz\u0119\u015bci podziemnej wynosz\u0105cych zwykle 6 do 20 cm. Corocznie nad powierzchni\u0119 wyrasta pojedynczy, nagi lub delikatnie omszony p\u0119d wegetatywny lub kwiatowy.Li\u015bcieP\u0119d wegetatywny wyrasta nad ziemi\u0119 tylko w formie odziomkowego pojedynczego li\u015bcia o kolistej blaszce i centralnie osadzonym ogonku. Na p\u0119dzie kwitn\u0105cym wyrastaj\u0105 zwykle dwa, niemal naprzeciwleg\u0142e li\u015bcie osi\u0105gaj\u0105ce od 20 do 50 cm wysoko\u015bci. Blaszka li\u015bciowa ma od 18 do blisko 40 cm \u015brednicy, a ogonek li\u015bciowy osi\u0105ga od 5 do 15 cm. Ogonek osadzony jest przy brzegu tarczowatej i d\u0142oniasto siecznej blaszki li\u015bciowej.KwiatPojedynczy, pachn\u0105cy i trzykrotny wyrasta na szczycie p\u0119du na szypu\u0142ce o d\u0142ugo\u015bci 1,5 do 6 cm. Sze\u015b\u0107 dzia\u0142ek kielicha ma kolor bia\u0142y lub jasnozielony, kszta\u0142t kolisty i d\u0142ugo\u015b\u0107 do 18 mm. P\u0142atki korony w liczbie 6 lub 9 s\u0105 bia\u0142e, rzadko nieco zar\u00f3\u017cowione i osi\u0105gaj\u0105 do 35 mm d\u0142ugo\u015bci. Pr\u0119cik\u00f3w jest dwa razy wi\u0119cej od p\u0142atk\u00f3w. S\u0142upek z owaln\u0105 zal\u0105\u017cni\u0105 i kr\u00f3tk\u0105 szyjk\u0105 s\u0142upka (do 2 mm d\u0142ugo\u015bci) zako\u0144czon\u0105 znamieniem o \u015brednicy do 6 mm[4].OwocOwalna, zwykle \u017c\u00f3\u0142ta, rzadziej pomara\u0144czowa jagoda o d\u0142ugo\u015bci od 3,5 do 5,5 cm. Zawiera 20-50 owalnych nasion o d\u0142ugo\u015bci do 8 mm i szeroko\u015bci do 6 mm[4]. Owoce bywaj\u0105 nazywane dzikimi cytrynami[5] lub \u015bwi\u0144skimi jab\u0142kami[6].Kszta\u0142t blaszki li\u015bciowej Pokr\u00f3j ro\u015blin na stanowisku naturalnymWe wschodniej Azji wyst\u0119puje spokrewniony gatunek, czasem w\u0142\u0105czany do rodzaju stopkowiec jako Podophyllum hexandrum Royle, wed\u0142ug The Plant List i Flora of China wyodr\u0119bniany jednak jako Sinopodophyllum hexandrum (Royle) T.S. Ying[7]. W niekt\u00f3rych uj\u0119ciach taksonomicznych do rodzaju Podophyllum w\u0142\u0105czanych jest tak\u017ce oko\u0142o 7 gatunk\u00f3w z rodzaju Dysosma Woodson[8].Pozycja systematyczna wed\u0142ug systemu APG III (2009) i APweb (2001…)Rodzaj nale\u017cy do podrodziny Berberidoideae, rodziny berberysowatych (Berberidaceae) zaliczanej do jaskrowc\u00f3w (Ranunculales)[2]. W obr\u0119bie podrodziny rodzaj klasyfikowany jest do plemienia Berberideae i podplemienia Epimediinae[8].Ro\u015blina bywa uprawiana, ze wzgl\u0119du na zastosowania lecznicze oraz jako ozdobna. Ro\u015blina leczniczaSurowcem leczniczym jest podofilina \u2013 Resina Podophylli uzyskiwana z k\u0142\u0105cza i korzeni stopkowca. Wykorzystywana by\u0142o jako silny \u015brodek przeczyszczaj\u0105cy. Stosowana jest tak\u017ce jako lek cytostatyczny, poniewa\u017c hamuje agregacj\u0119 tubuliny, niezb\u0119dnej do podzia\u0142u kom\u00f3rki[9].\u2191 Michael A.M.A.\u00a0Ruggiero\u00a0Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, \u201ePLOS One\u201d, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:\u00a010.1371\/journal.pone.0119248, PMID:\u00a025923521, PMCID:\u00a0PMC4418965 [dost\u0119p 2020-02-20]\u00a0 (ang.).\u2191 ab Peter F.P.F.\u00a0Stevens\u00a0Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001\u2013 [dost\u0119p 2012-03-05]\u00a0 (ang.).\u2191 abcd stopowiec tarczowaty, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dost\u0119p 2021-08-23]\u00a0.\u2191 abc Podophyllum. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dost\u0119p 2012-03-04]. (ang.).\u2191 dzikie cytryny, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dost\u0119p 2021-08-23]\u00a0.\u2191 \u015bwi\u0144skie jab\u0142ka, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dost\u0119p 2021-08-23]\u00a0.\u2191 Podophyllum hexandrum. [w:] The Plant List [on-line]. eFloras.org. [dost\u0119p 2012-03-04]. (ang.).\u2191 ab Genus: Podophyllum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dost\u0119p 2012-03-04]. (ang.).\u2191 Henryk R\u00f3\u017ca\u0144ski: Stopkowiec tarczowaty \u2013 Podophyllum peltatum. [w:] Medycyna dawna i wsp\u00f3\u0142czesna [on-line]. [dost\u0119p 2012-03-04]. (pol.).Identyfikatory zewn\u0119trzne:"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/04\/26\/stopkowiec-tarczowaty-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Stopkowiec tarczowaty \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]