Minuskuł 44 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Posted on by

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Minuskuł 44 (wedle numeracji Gregory – Aland) – rękopis Nowego Testamentu pisany minuskułą na pergaminie w języku greckim z XII wieku. Zawiera dodatkowy materiał pozabiblijny, przystosowany został do czytań liturgicznych. Był wykorzystywany w dawnych wydaniach Nowego Testamentu, nie jest jednak wykorzystywany we współczesnych krytycznych wydaniach Novum Testamentum Graece. Przechowywany jest w Londynie.

Kodeks zawiera tekst czterech Ewangelii na 259 pergaminowych kartach (30,7 na 24 cm)[1][2]. Każda strona rękopisu zawiera jedną kolumnę tekstu złożoną z 21-22 linijek[1][3]. Pismo ma charakter ciągły bez przerw między wyrazami, stosuje przydechy i akcenty. Atrament ma barwę brunatną. Inicjały pisane są kolorem czerwonym, niebieskim i złotym, nagłówki Ewangelii są zdobione. Cytaty ze Starego Testamentu czasem są znakowane[4]. Na końcu każdej Ewangelii znajdują się kolofony[5][6]. Przed każdą Ewangelią umieszczony został portret Ewangelisty w pozycji siedzącej[4].

Tekst Ewangelii dzielony jest według κεφαλαια (rozdziałów), których numery umieszczono na marginesie. W górnym marginesie umieszczono τιτλοι (tytuły) rozdziałów. Niezależnie od tego rękopis stosuje podział według Sekcji Ammoniusza (w Mk 234) z odniesieniami do Kanonów Euzebiusza. Zawiera noty liturgiczne na marginesach, co umożliwia wykorzystanie rękopisu w czytaniach liturgicznych[5][6].

Kodeks zawiera także księgi liturgiczne z żywotami świętych: Synaksarion i Menologium[6].

Nota marginalna przy J 1,35

Grecki tekst Ewangelii reprezentuje bizantyńską tradycję tekstualną. Aland zaklasyfikował go do kategorii V[7]. Hermann von Soden zaliczył rękopis do tekstualnej rodziny K1 (pierwotna forma tekstu bizantyńskiego)[8]. Jacob Greelings potwierdził przynależność do rodziny E w Ewangelii Marka[9]. Według metody wielokrotnych wariantów Claremont Profile Method reprezentuje rodzinę tekstualną Kx (standardowy tekst bizantyński) w trzech rozdziałach Ewangelii Łukasza (1, 10 i 20)[8].

Nie zawiera tekstu Mt 16,2-3 (znaki czasu), który został pominięty przez skrybę, ale został dodany na marginesie przez późniejszego korektora. Nie zawiera tekstu J 7,53-8,11, a J 5,4 (anioł poruszający wodę) został oznakowany obeliskiem jako wątpliwy. J 7,8 został starty i nadpisany ponownie przez późniejszą rękę[6]. Zawiera tekst Łk 22,43-44 (krwawy pot Jezusa)[4].

Niektóre warianty tekstowe
Jan 1,20, przykład korekty dokonanej na marginesie.

Po lewej stronie klamry warianty Textus receptus po prawej Minuskułu 44

Mt 2,1 – Ἰεροσόλυμα (Jerozolima) ] Ἰερουσαλήμ (Jeruzalem)[10]
Mt 2,11 – εὗρον (znaleźli) ] εἶδον (zobaczyli)[11]
Mt 2,23 – Ναζαρέτ (Nazaret) ] Ναζαρὰ (Nazara)[12]
J 1,28 – Βηθαραβᾷ (Betabara) ] Βηθανίᾳ (Betania)[13]
J 1,29 – Ἰωάννης (Jan) ] brak[14]

Griesbach[15] i Scholz datowali rękopis na XI, a Gregory na XII wiek[16]. Paleograficznie rękopis datowany jest przez INTF na wiek XII[1][3]. Rękopis sprowadził z Góry Atos do Anglii César de Missy, późniejszy kapelan angielskiego króla Jerzego III[6], który poszukiwał rękopisów na potrzeby przygotowywanego wydania greckiego Nowego Testamentu[5]. Według noty dokonanej odręcznie przez de Missy’ego na szczycie pierwszej oraz ostatniej karty rękopisu został on nabyty przezeń w roku 1745 (Ex libris Caesaris De Missy, Berolinensis, Londini: Anno Domini 1745). Rękopis został nabyty dla British Museum w dniach 18–26 marca 1776 roku[17].

Johann Jakob Wettstein wciągnął go na listę rękopisów Nowego Testamentu pod siglum 44e[18]. Gregory w 1908 roku upraszczając system zapisu siglów nadał mu numer 44[19] i pod takim numerem jest oznaczany po dziś dzień[20]. Hermann von Soden nadał mu siglum ε 239[21].

Wettstein wykorzystał rękopis w swoim wydaniu Nowego Testamentu z 1751 roku. César de Missy skolacjonował rękopis w 1746 roku w oparciu o wydanie Johna Milla na potrzeby tego wydania[18]. Scrivener w oparciu o wydanie krytyczne Bloomfielda zarzucił Wettsteinowi, że niezbyt dokładnie cytuje rękopis[5]. Wykorzystał go również Griesbach w swoim wydaniu[22]. Nie jest natomiast wykorzystywany w wydaniach tekstu Nowego Testamentu Nestle-Alanda[23].

William Hatch opublikował faksymile kodeksu w 1951 roku[24]. W formie zdigitalizowanej jest dostępny na stronie Biblioteki Brytyjskiej[25] oraz na stronie INTF[3].

Obecnie przechowywany jest w Bibliotece Brytyjskiej (Additional Manuscripts 4949), w Londynie[1][3].

  1. ↑ abcd Aland i in. 1994 ↓, s. 49.
  2. ↑ Richard 1952 ↓, s. 2.
  3. ↑ abcd Cod. 44 INTF ↓.
  4. ↑ abc Hatch 1951 ↓, s. 198.
  5. ↑ abcd Scrivener 1894 ↓, s. 197.
  6. ↑ abcde Gregory 1900 ↓, s. 139.
  7. ↑ Aland i Aland 1995 ↓, s. 138.
  8. ↑ ab Wisse 1982 ↓, s. 53.
  9. ↑ Greelings 1968 ↓.
  10. ↑ Wettstein 1751 ↓, s. 241.
  11. ↑ Wettstein 1751 ↓, s. 248.
  12. ↑ Wettstein 1751 ↓, s. 255.
  13. ↑ Wettstein 1751 ↓, s. 842.
  14. ↑ Wettstein 1751 ↓, s. 843.
  15. ↑ Griesbach 1809 ↓, s. civ.
  16. ↑ Gregory 1900 ↓, s. 138.
  17. ↑ Add Ms 4949 ↓.
  18. ↑ ab Wettstein 1751 ↓, s. 50.
  19. ↑ Gregory 1908 ↓, s. 49.
  20. ↑ Aland 1963 ↓, s. 63.
  21. ↑ Soden 1911 ↓, s. 155–156.
  22. ↑ Griesbach 1809 ↓, s. 22.
  23. ↑ NA27 2001 ↓, s. 58*-59*.
  24. ↑ Hatch 1951 ↓, s. 199.
  25. ↑ Add Ms 4949 b ↓.
Listy rękopisów NT
Introdukcje do krytyki tekstu NT
  • K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 138. ISBN 978-0-8028-4098-1. (ang.).
  • C.R. Gregory: Textkritik des Neuen Testaments. T. 1. Leipzig: J.C. Hinrichs, 1900, s. 138–139. (niem.).
  • J.J. Griesbach: Novum Testamentum Graece. T. 1. Londini: 1809, s. 104. (łac.).
  • F.H.A. Scrivener: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. T. 1. London: 1894, s. 197.
  • Hermann von Soden: Die Schriften des Neuen Testaments, in ihrer ältesten erreichbaren Textgestalt hergestellt auf Grund ihrer Textgeschichte. T. 1. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht Verlage, 1911, s. 155–156.
Krytyczne wydania tekstu NT
  • J.J. Wettstein: Novum Testamentum Graecum. T. 1. Amstelodami: Ex Officina Dommeriana, 1751. (łac.).
  • Eberhard Nestle, Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C.M. Martini, B.M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001. ISBN 978-3-438-05100-4. [NA27]
Inne