[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/08\/02\/park-hutnika-w-tarnowskich-gorach-strzybnicy-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/08\/02\/park-hutnika-w-tarnowskich-gorach-strzybnicy-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Park Hutnika w Tarnowskich G\u00f3rach-Strzybnicy \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Park Hutnika w Tarnowskich G\u00f3rach-Strzybnicy \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Park Hutnika w Tarnowskich G\u00f3rach-Strzybnicy \u2013 za\u0142o\u017cony w latach 50. XX wieku park znajduj\u0105cy si\u0119 w Strzybnicy (od 1975 roku","datePublished":"2020-08-02","dateModified":"2020-08-02","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/f\/f7\/Blei_u._Silber_H%C3%BCtte_Friedrich_%28Niemiecka_mapa_topograficzna_z_roku_1883%2C_uk%C5%82._Sucha_G%C3%B3ra_skala_1_do_10000%29.jpg\/220px-Blei_u._Silber_H%C3%BCtte_Friedrich_%28Niemiecka_mapa_topograficzna_z_roku_1883%2C_uk%C5%82._Sucha_G%C3%B3ra_skala_1_do_10000%29.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/f\/f7\/Blei_u._Silber_H%C3%BCtte_Friedrich_%28Niemiecka_mapa_topograficzna_z_roku_1883%2C_uk%C5%82._Sucha_G%C3%B3ra_skala_1_do_10000%29.jpg\/220px-Blei_u._Silber_H%C3%BCtte_Friedrich_%28Niemiecka_mapa_topograficzna_z_roku_1883%2C_uk%C5%82._Sucha_G%C3%B3ra_skala_1_do_10000%29.jpg","height":"157","width":"220"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/08\/02\/park-hutnika-w-tarnowskich-gorach-strzybnicy-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":2412,"articleBody":"Park Hutnika w Tarnowskich G\u00f3rach-Strzybnicy \u2013 za\u0142o\u017cony w latach 50. XX wieku park znajduj\u0105cy si\u0119 w Strzybnicy (od 1975 roku cz\u0119\u015b\u0107 Tarnowskich G\u00f3r), w miejscu wcze\u015bniejszego, XIX-wiecznego parku.  Park po\u0142o\u017cony jest w p\u00f3\u0142nocno-zachodniej cz\u0119\u015bci Tarnowskich G\u00f3r, na terenie dzielnicy Strzybnica w centralnej jej cz\u0119\u015bci. Ma kszta\u0142t zbli\u017cony do prostok\u0105ta, a jego granice tworzy ul. Zag\u00f3rska od po\u0142udniowego zachodu, ul. Ks. pra\u0142ata Edwarda P\u0142onki od p\u00f3\u0142nocnego zachodu, stacja elektroenergetyczna \u201eStrzybnica\u201d i \u0142\u0105ki nad rzek\u0105 Sto\u0142\u0105 od p\u00f3\u0142nocnego wschodu oraz osiedle kilku blok\u00f3w mieszkalnych przy ul. Zag\u00f3rskiej od po\u0142udniowego wschodu[2].    Kr\u00f3lewska huta srebra i o\u0142owiu Fryderyk oraz park i Staw Hutniczy (H\u00fcttenteich). Fragment niemieckiej mapy topograficznej z roku 1883Pierwszym parkiem na terenie obecnej Strzybnicy by\u0142 powsta\u0142y w I po\u0142owie XIX wieku[3] (najpewniej w latach 20. lub 30. XIX w.[2]) Park Hutniczy (niem. H\u00fcttenpark). Zosta\u0142 on za\u0142o\u017cony na niewielkim obszarze mi\u0119dzy dzia\u0142aj\u0105c\u0105 od 1786 roku hut\u0105 Fryderyk (Friedrichsh\u00fctte), tzw. Stawem Hutniczym (H\u00fcttenteich) a star\u0105 drog\u0105 prowadz\u0105c\u0105 z Rybnej ku nowo powsta\u0142ej kolonii przemys\u0142owej (Col. Friedrichsh\u00fctte)[2]. By\u0142o to miejsce wypoczynku pracownik\u00f3w huty i ich rodzin, w kt\u00f3rym organizowano r\u00f3wnie\u017c festyny i obchody \u015bwi\u0119ta upami\u0119tniaj\u0105cego uruchomienie zak\u0142adu[2]. Wraz z jego rozbudow\u0105, park przez lata kilkukrotnie zmienia\u0142 sw\u00f3j obszar i ostatecznie zosta\u0142 przesuni\u0119ty nieco na wsch\u00f3d[3][2]. W latach 20. XX wieku na znajduj\u0105cym si\u0119 na terenie parku niewielkim g\u0142azie narzutowym umieszczono tablic\u0119 upami\u0119tniaj\u0105c\u0105 powstania \u015bl\u0105skie[a][1]. Pomimo likwidacji huty Fryderyk w 1933 roku Park Hutniczy do po\u0142owy XX wieku zachowa\u0142 sw\u00f3j pierwotny charakter i s\u0142u\u017cy\u0142 mieszka\u0144com osady[2].W latach 50. XX wieku w zwi\u0105zku z rozbudow\u0105 Zak\u0142ad\u00f3w Przetw\u00f3rczych \u201eStrzybnica\u201d, powsta\u0142ych na bazie dawnej huty, istniej\u0105cy Staw Hutniczy zasypano, za\u015b stary Park Hutniczy zosta\u0142 zlikwidowany[2][3]. Po wschodniej stronie drogi z Rybnej do Strzybnicy, w szerokim pasie \u0142\u0105k nad rzek\u0105 Sto\u0142\u0105, za\u0142o\u017cono jednak nowy park, nazwany Parkiem Hutnika. W po\u0142owie lat 60. XX wieku drog\u0119 t\u0119 zast\u0105pi\u0142a nowo wytyczona ul. Metalowc\u00f3w (obecnie Ks. pra\u0142ata Edwarda P\u0142onki[4]), natomiast Zak\u0142ady Mechaniczne Przemys\u0142u Metali Nie\u017celaznych \u201eZamet\u201d zosta\u0142y po raz kolejny rozbudowane kosztem niewielkiej, zachodniej cz\u0119\u015bci parku, gdzie wybudowano nowe hale fabryczne[2].  Pomnik powsta\u0144 g\u00f3rno\u015bl\u0105skich w Parku Hutniczym (zdj. 1927)W kolejnych latach park zagospodarowywany by\u0142 przede wszystkim w ramach czyn\u00f3w spo\u0142ecznych i ze \u015brodk\u00f3w \u201eZametu\u201d. W 1970 roku w po\u0142udniowej cz\u0119\u015bci parku, w miejscu dawnego Domu Hutnika, otwarto nowy Zak\u0142adowy Dom Kultury, a w 1975 \u2013 ma\u0142y amfiteatr z muszl\u0105 koncertow\u0105, s\u0142u\u017c\u0105cy organizacji imprez plenerowych, takich jak festyny z okazji Dnia Hutnika[5][3].  Przep\u0142ywaj\u0105ca przez park rzeka Sto\u0142a w tym samym okresie zosta\u0142a obudowana, a osuszone w ten spos\u00f3b trzcinowiska zosta\u0142y w wi\u0119kszo\u015bci obsadzone nowymi drzewami i krzewami, w wyniku czego park nieznacznie poszerzy\u0142 si\u0119 w kierunku wschodnim, osi\u0105gaj\u0105c ostateczn\u0105 powierzchni\u0119 2,57\u00a0ha[5]. Mocno przebudowany Zak\u0142adowy Dom Kultury istnieje do dzisiaj[3].Co roku w latach 2006\u20132019, w drugi dzie\u0144 \u015bwi\u0105t wielkanocnych, w amfiteatrze na terenie parku Hutnika wykonywane by\u0142o zdj\u0119cie grupowe mieszka\u0144c\u00f3w Strzybnicy[6]. Akcja odbywa\u0142a si\u0119 z inicjatywy fotografa Bart\u0142omieja Zylli i mia\u0142a na celu o\u017cywienie kulturalne tego miejsca[7]. W 2013 roku w wydarzeniu udzia\u0142 wzi\u0119\u0142o oko\u0142o 130 os\u00f3b[6]. Ze wzgl\u0119du na pandemi\u0119 COVID-19 XV edycja akcji w 2020 roku odbywa\u0142a si\u0119 jedynie w mediach spo\u0142eczno\u015bciowych[8]. W 2021 roku tradycyjne zdj\u0119cie grupowe nie zosta\u0142o zorganizowane[9].Do parku nawi\u0105zuje nazwa przystanku autobusowego Strzybnica Park Hutnika, na kt\u00f3rym zatrzymuj\u0105 si\u0119 autobusy Zarz\u0105du Transportu Metropolitalnego kursuj\u0105ce m.in. do tarnog\u00f3rskiego centrum, do Pniowca, Tworoga czy Krupskiego M\u0142yna[10].Drzewostan parku jest bardzo zr\u00f3\u017cnicowany cho\u0107 stosunkowo m\u0142ody. Drzewa li\u015bciaste reprezentowane s\u0105 m.in. przez liczne lipy drobnolistne (Tilia cordata\u00a0Mill.), buki zwyczajne (Fagus sylvatica\u00a0L.), jawory (Acer pseudoplatanus\u00a0L.) i graby pospolite (Carpinus betulus\u00a0L.), wyst\u0119puj\u0105 r\u00f3wnie\u017c wi\u0105zy szypu\u0142kowe (Ulmus laevis\u00a0Pall.), wierzby bia\u0142e (Salix alba L.) oraz kruche (S. fragilis L.), d\u0119by szypu\u0142kowe (Quercus robur L.) i czerwone (Q. rubra L.), kasztanowce pospolite (Aesculus hippocastanum L.), klony zwyczajne (Acer platanoides L.), srebrzyste (A. saccharinum L.) i jesionolistne (A. negundo L.), brzozy brodawkowate (Betula pendula Roth), jarz\u0119by pospolite (Sorbus aucuparia L.) i robinie akacjowe (Robinia pseudoacacia L.). Krzewami wyst\u0119puj\u0105cymi licznie na terenie parku s\u0105 g\u0142ogi (Crataegus\u00a0sp.) oraz karagany syberyjskie (Caragana arborescens\u00a0Lam.), natomiast do drzew iglastych porastaj\u0105cych ten obszar nale\u017c\u0105 sosny czarne (Pinus nigra\u00a0Arn.) i sosny wejmutki (P.\u00a0strobus\u00a0L.), \u015bwierki k\u0142uj\u0105ce (Picea pungens\u00a0Engelm.) oraz \u017cywotniki zachodnie (Thuja occidentalis\u00a0L.)[1].Staw w Parku Hutniczym (H\u00fcttenpark) z widocznymi ko\u015bcio\u0142ami \u2013 ewangelickim i katolickim \u2013 na drugim planie (poczt\u00f3wka z prze\u0142omu XIX i XX w.)Pomnik powsta\u0144 g\u00f3rno\u015bl\u0105skich (zdj. 2021)Dawny zak\u0142adowy dom kultury.Stan na 2021Rzeka Sto\u0142a wp\u0142ywaj\u0105ca do podziemnego kolektora pod parkiem (zdj. 2021)\u2191 Tablica z napisem[11]:Na pami\u0105tk\u0119 trzech Powsta\u0144 G\u00f3rno\u015bl\u0105skich w roku 1919-20-21O Wolno\u015b\u0107 naszej Ojczyzny Polskiej"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/08\/02\/park-hutnika-w-tarnowskich-gorach-strzybnicy-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Park Hutnika w Tarnowskich G\u00f3rach-Strzybnicy \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]