[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/10\/28\/otto-hausner-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/10\/28\/otto-hausner-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Otto Hausner \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Otto Hausner \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Otto Hausner (ur. 6 kwietnia 1827 w Brodach, zm. 27 lutego 1890 we Lwowie) \u2013 polski","datePublished":"2020-10-28","dateModified":"2020-10-28","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/c\/cd\/Grave_of_Otton_Hausner_%281%29.jpg\/240px-Grave_of_Otton_Hausner_%281%29.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/c\/cd\/Grave_of_Otton_Hausner_%281%29.jpg\/240px-Grave_of_Otton_Hausner_%281%29.jpg","height":"426","width":"240"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/10\/28\/otto-hausner-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":1519,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii    Otto Hausner  (ur. 6 kwietnia 1827 w Brodach, zm. 27 lutego 1890 we Lwowie) \u2013 polski historyk sztuki, polityk, pisarz, m\u00f3wca i erudyta. Pose\u0142 demokratyczny w Radzie Pa\u0144stwa w parlamencie austriackim, oraz na Sejm Galicyjski.  Uko\u0144czy\u0142 szko\u0142\u0119 \u015bredni\u0105 we Lwowie, nast\u0119pnie w latach 1844-1848 studiowa\u0142 medycyn\u0119 w Wiedniu i Berlinie[1]. Podczas Wiosny Lud\u00f3w cz\u0142onek legii akademickiej a potem uczestniczy\u0142 w walkach w Wiedniu[1]. Nast\u0119pnie uko\u0144czy\u0142 agronomi\u0119 na Akademii Rolniczej w Hohenheim pod Stuttgartem (1848)[2].Po powrocie do Galicji osiad\u0142 w Rytarowicach w pow. samborskim, a nast\u0119pnie by\u0142 od 1870 w\u0142a\u015bcicielem d\u00f3br Siemian\u00f3wka w pow. lwowskim, zajmuj\u0105c si\u0119 gospodarowaniem. Niezale\u017cnie od tego prowadzi\u0142 studia nad statystyk\u0105, ekonomi\u0105 i histori\u0105 sztuki. W trakcie podr\u00f3\u017cy objecha\u0142 ca\u0142\u0105 Europ\u0119 – szczeg\u00f3lnie usilnie poznaj\u0105c W\u0142ochy. By\u0142 wielkim mi\u0142o\u015bnikiem malarstwa i rze\u017aby[1]. Owocem studi\u00f3w i podr\u00f3\u017cy by\u0142y jego prace. (zob. ni\u017cej). Nale\u017ca\u0142 do wielu organizacji gospodarczych, m.in. dzia\u0142aczem Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego i cz\u0142onek Komitetu GTG (10 czerwca 1877 \u2013 12 czerwca 1890)[3]. Cz\u0142onek Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego. Cz\u0142onek Rady Zawiadowczej kolei Karola Ludwika. Kazimierz Ch\u0142\u0119dowski tak scharakteryzowa\u0142 jego posta\u0107: Otto Hausner pochodzi\u0142 z bankierskiej rodzony w Brodach, a \u017ce by\u0142 cz\u0142owiekiem wielce \u015bwiatowym, nadzwyczaj mi\u0142ym w towarzystwie , dowcipnym jak ma\u0142o kto, a nadto o\u017cenionym z Kownack\u0105 i spokrewnionym wskutek tego z Borkowskimi, wi\u0119c nale\u017ca\u0142 do towarzystwa Mier\u00f3w, Borkowskich, tego \u015bwiata lwowskiego, kt\u00f3remu mniej chodzi\u0142o o sprawy krajowe i o patriotyzm, jak o zabaw\u0119 i u\u017cycie. Hausner wyda\u0142 dwutomowe dzie\u0142o statystyczne w niemieckim j\u0119zyku o kt\u00f3rym ma\u0142o kto wiedzia\u0142, i gromadzi\u0142 materia\u0142y do statystyki, raczej do inwentarza wszystkich obraz\u00f3w z g\u0142\u00f3wnych epok rozwoju sztuki lwowskiej. Zbiera\u0142 do tego bardzo dla specjalisty zajmuj\u0105c\u0105 bibliotek\u0119 najr\u00f3\u017cnorodniejszych dawnych przewodnik\u00f3w po miastach w\u0142oskich, katalog\u00f3w galerii, monografii o malarzach w\u0142oskich. (…) Otto Hausner m\u00f3wi\u0142 najch\u0119tniej po francusku, jak i w og\u00f3le ca\u0142y ten \u015bwiatek w kt\u00f3rym si\u0119 obraca\u0142. S\u0142yn\u0105\u0142 jako wielki lowelas; opowiadano o r\u00f3\u017cnych jego stosunkach z lwowskimi paniami, a przede wszystkim z kanoniczk\u0105 baronow\u0105 Hagen, znanym poturad\u0142em lwowskich salon\u00f3w[4].Aktywny politycznie, od 1870 by\u0142 cz\u0142onkiem Rady Powiatowej we Lwowie, wybranym z grupy wi\u0119kszej w\u0142asno\u015bci. W latach 1877-1881 i 1883-1890 by\u0142 pos\u0142em na Sejm Krajowy z ramienia Izby Przemys\u0142owo-Handlowej w Brodach[2]. W sejmie by\u0142 cz\u0142onkiem licznych komisji, zw\u0142aszcza zajmuj\u0105cych si\u0119 zagadnieniami gospodarczymi. Popiera\u0142 zmiany w ordynacji wyborczej maj\u0105ce na celu zwi\u0119kszenie reprezentacji miast oraz zdemokratyzowania wybor\u00f3w do izb przemys\u0142owo-handlowych. W latach 1874-1878 by\u0142 zast\u0119pc\u0105 cz\u0142onka Wydzia\u0142u Krajowego. By\u0142 tak\u017ce pos\u0142em do austriackiej Rady Pa\u0144stwa V kadencji (8 lutego 1878 -22 maja 1879), VI kadencji (7 pa\u017adziernika 1879 – 23 kwietnia 1885) i VII kadencji (22 wrze\u015bnia 1885 – 27 lutego 1890)[5]. W kadencji V zosta\u0142 wybrany po rezygnacji J\u00f3zefa Wereszczy\u0144skiego w wyborach uzupe\u0142niaj\u0105cych w kurii I (wielkiej w\u0142asno\u015bci) w okr\u0119gu wyborczym nr 9 (Sambor-Staremiasto-Turka-Drohobycz-Rudki). W kadencji VI i VII wybrano go z kurii II (miejskiej) w okr\u0119gu wyborczym nr 7 (Sambor-Stryj-Drohobycz)[5]. W parlamencie nale\u017ca\u0142 do frakcji demokratycznej Ko\u0142a Polskiego w Wiedniu[2]. Pracowa\u0142 tak\u017ce w r\u00f3\u017cnych komisjach, a tak\u017ce w delegacjach wsp\u00f3lnych. W listopadzie 1878 roku na znak protestu przeciwko udzielonemu rz\u0105dowi austriackiemu poparciu w sprawie okupacji Bo\u015bni i Hercegowiny wyg\u0142osi\u0142 s\u0142ynne przem\u00f3wienie popieraj\u0105ce d\u0105\u017cenia narodowe s\u0142owia\u0144skich mieszka\u0144c\u00f3w tych region\u00f3w. Podczas tego przem\u00f3wienia otwarcie i odwa\u017cnie broni\u0142 tak\u017ce praw spo\u0142ecze\u0144stwa polskiego, jego p\u0142omienne wyst\u0105pienie poskutkowa\u0142o patriotyczn\u0105 demonstracj\u0105 kt\u00f3ra mia\u0142a miejsce we Lwowie i kt\u00f3ra zosta\u0142a brutalnie st\u0142umiona na polecenie centralnych w\u0142adz w Wiedniu[1]. Mimo \u017ce wsp\u00f3\u0142pracowa\u0142 p\u00f3\u017aniej z konserwatywn\u0105 wi\u0119kszo\u015bci\u0105 Ko\u0142a Polskiego wyst\u0119powa\u0142 jeszcze wielokrotnie, m.in. w 1880 krytykuj\u0105c polityk\u0119 konserwatyst\u00f3w wobec szkolnictwa, a w 1886 przeciwko antypolskiej polityce Bismarcka[1]. W 50 rocznic\u0119 wybuchu powstania listopadowego Hausner znalaz\u0142 si\u0119 w komitecie przygotowuj\u0105cym uroczysto\u015bci w mie\u015bcie Lwowie, kt\u00f3re odby\u0142y si\u0119 29 listopada 1880 roku. Podczas obchod\u00f3w wyg\u0142osi\u0142 patriotyczne przem\u00f3wienie w kt\u00f3rym skierowa\u0142 ostre s\u0142owa pod adresem sta\u0144czyk\u00f3w, a ich poczynania nazwa\u0142 \u201ezohydzeniem\u201d.Zosta\u0142 pochowany na Cmentarzu \u0141yczakowskim.  Prace Otto Hausnera[edytuj | edytuj kod]Schlachtenlexikon, Band 1-2, Lemberg 1864Vergleichende Statistik von Europa. Bd. 1-2, Lemberg 1865Versuch einer vergleichenden Monographie der Carl-Ludwig-Bahn, Lemberg 1875Odczyt o rze\u017abie: wyg\u0142oszony 12 marca 1877, Lw\u00f3w 1887Das menschliche Elend: Geschichte seiner Auffassung und Entwurf einer Statistik desselben, Wiede\u0144 1879Deutschtum und deutsches Reich, Wien 1880Le g\u00e9nie Allemand et l’Empire Allemand, Paris 1880Honorowy obywatel miast: Lwowa ()[6], Brod\u00f3w, Drohobycza, Sambora, Stanis\u0142awowa i \u017b\u00f3\u0142kwi.Pochodzi\u0142 z bogatej lwowskiej rodziny kupieckiej pochodzenia niemieckiego. Protoplasta polskiej ga\u0142\u0119zi rodu, Jan pochodz\u0105cy z Moraw przeni\u00f3s\u0142 si\u0119 do Galicji w XVIII wieku i za\u0142o\u017cy\u0142 firm\u0119 “Hausner et Violland” kt\u00f3ra mia\u0142a swe domy bankowe w Brodach i we Lwowie. Jego nast\u0119pcy uczynili z niej jedn\u0105 z najpowa\u017cniejszych instytucji kredytowych Galicji. Ju\u017c w czasach jego ojca rodzina by\u0142a ca\u0142kowicie spolonizowana[1]. By\u0142 synem bankiera Karola Jego bratem by\u0142 bankier i pose\u0142 na Sejm Krajowy Alfred Hausner (1822-1887). O\u017ceni\u0142 si\u0119 z Aleksandr\u0105 z domu Kownack\u0105, z kt\u00f3r\u0105 mia\u0142 syna Witolda (1852\u20131925) i c\u00f3rk\u0119 Jadwig\u0119 (1852\u20131930, po m\u0119\u017cu \u0141ubie\u0144ska).\u2191 abcdef Adam Galos, Hausner Otto (1827-1890), Polski S\u0142ownik Biograficzny t. 9, Wroc\u0142aw-Warszawa-Krak\u00f3w 1960-1961, s. 315-316\u2191 abc Parlament \u00d6sterreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Hausner, Otto – Parlamentarier 1848-1918 online [1.03.2020]\u2191 Szematyzm Kr\u00f3lestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Ksi\u0119stwem Krakowskim na rok 1877, s. 549; 1878. 537; 1879, s. 533; 1880, s. 541; 1881, s. 557; 1882, s. 559; 1883, s. 559; 1884, s. 543; 1885, s. 543; 1886, s. 543; 1887, s. 544; 1888, s. 545; 1889 s. 636; 1890, s. 636.\u2191 Kazimierz Ch\u0142\u0119dowski, Pami\u0119tniki, t. 1 Galicja (1843-1880), oprac. Antoni Knot, Wroc\u0142aw 1957, s. 238\u2191 ab J\u00f3zef Buszko, Polacy w parlamencie wiede\u0144skim \u2013 1848-1918,Warszawa 1996, s. 373, 382, 387, 388, 392, 394-396\u2191 \u201eKurjer Lwowski\u201d. Nr.\u00a0"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/10\/28\/otto-hausner-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Otto Hausner \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]