[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/10\/28\/pawel-maria-sapieha-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/10\/28\/pawel-maria-sapieha-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Pawe\u0142 Maria Sapieha \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Pawe\u0142 Maria Sapieha \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Pawe\u0142 Maria Sapieha[1] (ur. 17 maja 1900 w Siedliskach, zm. 1987 w Monachium) \u2013 oficer Wojska","datePublished":"2020-10-28","dateModified":"2020-10-28","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Special:CentralAutoLogin\/start?type=1x1","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Special:CentralAutoLogin\/start?type=1x1","height":"1","width":"1"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/10\/28\/pawel-maria-sapieha-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":1998,"articleBody":"Z Wikipedii, wolnej encyklopediiPawe\u0142 Maria Sapieha[1] (ur. 17 maja 1900 w Siedliskach, zm. 1987 w Monachium) \u2013 oficer Wojska Polskiego II RP, podpu\u0142kownik Armii Stan\u00f3w Zjednoczonych, pracownik kontrwywiadu.By\u0142 synem Paw\u0142a (1860-1934), wnukiem Adama z Krasiczyna, kt\u00f3rego twarz ma ksi\u0105\u017c\u0119 Witold na obrazie Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem.[1] Bra\u0142 udzia\u0142 w wojnie polsko-bolszewickiej, podczas kt\u00f3rej zosta\u0142 powa\u017cnie ranny w bitwie pod Zamo\u015bciem. Po wojnie pozosta\u0142 w wojsku.Zosta\u0142 awansowany na stopie\u0144 podporucznika rezerwy kawalerii ze starsze\u0144stwem z dniem 1 stycznia 1920[2][3]. W 1923, 1924 by\u0142 oficerem rezerwowym 8 pu\u0142ku u\u0142an\u00f3w w Krakowie[4][5]. W 1934 jako rezerwy by\u0142 przydzielony do Oficerskiej Kadry Okr\u0119gowej nr V jako oficer przewidziany do u\u017cycia w czasie wojny i pozostawa\u0142 w\u00f3wczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupe\u0142nie\u0144 Tarnowskie G\u00f3ry[6].By\u0142 m\u0119\u017cem Virgilii Peterson c\u00f3rki ameryka\u0144skiego neurologa i psychiatry z Nowego Jorku, szefa Ameryka\u0144skiego Towarzystwa Neurologicznego, ojcem Marii Krystyny i Miko\u0142aja Fryderyka – znanego fotografika. Rodzice Paw\u0142a juniora nie byli zadowoleni z wyboru syna. Na \u015blub, latem 1933 r., przyjecha\u0142a do Londynu tylko matka Paw\u0142a \u2013 Matylda Sapie\u017cyna. Ojciec pozosta\u0142 w domu wymawiaj\u0105c si\u0119 z\u0142ym stanem zdrowia.[1]W latach 20. studiowa\u0142 we Francji. W latach 1931\u20131936 by\u0142 dyrektorem Koncernu kopal\u0144 i fabryk chemicznych nale\u017c\u0105cych do jego niemieckiego kuzyna Edgara Henckel von Donnersmarck w Tarnowskich G\u00f3rach na G\u00f3rnym \u015al\u0105sku. W latach 1933\u20131936 mieszka\u0142 z \u017con\u0105 oraz c\u00f3rk\u0105 w pa\u0142acu na Kar\u0142uszowcu nale\u017c\u0105cym do rodziny von Donnersmarck (dzi\u015b cz\u0119\u015b\u0107 miasta Tarnowskie G\u00f3ry). W 1934 zmar\u0142 Pawe\u0142 senior i syn przej\u0105\u0142 administrowanie maj\u0105tkiem w Siedliskach obejmuj\u0105cym 5.000 hektar\u00f3w, dziel\u0105c nowe obowi\u0105zki z prac\u0105 w koncernie. W 1936 przeni\u00f3s\u0142 si\u0119 wraz z rodzin\u0105 na sta\u0142e do Siedlisk, po tym, jak sp\u00f3\u0142k\u0119 niemieckiego kuzyna przyj\u0119li nazi\u015bci[1]. W latach 30. adwokatem Paw\u0142a Sapiehy by\u0142 pracuj\u0105cy w Rawie Ruskiej dr Juliusz Bardach, syn Teofila i ojciec Witolda[7].We wrze\u015bniu 1939 Paw\u0142a zmobilizowano, a Virgilia zosta\u0142a w maj\u0105tku. W czasie bombardowa\u0144 niemieckich razem z dzie\u0107mi i s\u0142u\u017cb\u0105 ucieka\u0142a do lasu. Da\u0142a w maj\u0105tku schronienie 180 osobom \u2013 \u017conom i dzieciom oficer\u00f3w, kt\u00f3re w drugim tygodniu wojny dotar\u0142y do Siedlisk pieszo z Wielkopolski. Po napa\u015bci Rosjan na Polsk\u0119, 17 wrze\u015bnia 1939 r., Pawe\u0142 zabra\u0142 rodzin\u0119 do Lwowa, a p\u00f3\u017aniej przez Rumuni\u0119 i Francj\u0119 dostali si\u0119 do USA[1]. Tam\u017ce zaci\u0105gn\u0105\u0142 si\u0119 do Armii Stan\u00f3w Zjednoczonych. Po zako\u0144czeniu II wojny \u015bwiatowej podobnie jak reszta rodu Sapieh\u00f3w musia\u0142 pozosta\u0107 na Zachodzie, kontynuuj\u0105c karier\u0119 wojskow\u0105 do roku 1950 (bra\u0142 udzia\u0142 w wojnie w Korei). W latach 60 by\u0142 rezydentem kontrwywiadu USA w Atenach w randze podpu\u0142kownika [potrzebny\u00a0przypis]. Ma\u0142\u017ce\u0144stwo z Virgili\u0105 nie przetrwa\u0142o, rozwiedli si\u0119 w 1950 r.[1]Pawe\u0142 Sapieha junior nie utraci\u0142 nigdy kontakt\u00f3w z krajem, pomagaj\u0105c w wielu opracowaniach historii w\u0142asnego rodu, m.in. w opracowaniu biografii w\u0142asnego prapradziada, Aleksandra Sapiehy.3 maja 1977 zosta\u0142 odznaczony przez Prezydenta RP na Uchod\u017astwie Krzy\u017cem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[8].\u2191 abcdef AnnaA.\u00a0Mieszczanek\u00a0AnnaA., Przedwojenni, Warszawa: Wyd. Muza, 2020, s. 126-160\u00a0.\u2191  Rocznik Oficerski 1923 \u2193, s.\u00a0710.\u2191  Rocznik Oficerski 1924 \u2193, s.\u00a0632.\u2191  Rocznik Oficerski 1923 \u2193, s.\u00a0616.\u2191  Rocznik Oficerski 1924 \u2193, s.\u00a0558.\u2191  Rocznik Oficerski Rezerw 1934 \u2193, s.\u00a0616, 710.\u2191 Gene Gutowski: Od Holocaustu do Hollywood. Krak\u00f3w: Wydawnictwo Literackie, 2004, s. 11, 28. ISBN\u00a083-08-03549-3.\u2191 Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. \u201eDziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej\u201d, s. 28, Nr 4 z 31 grudnia 1977.\u00a0Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.JerzyJ.\u00a0Skowronek\u00a0JerzyJ., Z magnackiego gniazda do napoleo\u0144skiego wywiadu–Aleksander Sapieha, Warszawa: Wydawn. Naukowe PWN, 1992, ISBN\u00a0978-83-01-10656-0, OCLC\u00a027293253 [dost\u0119p 2021-12-27]\u00a0 (pol.).MatyldaM.\u00a0Sapie\u017cyna\u00a0MatyldaM. i inni, My i nasze Siedliska, Krak\u00f3w: Wydawnictwo Literackie, 2011, ISBN\u00a0978-83-08-04812-2, OCLC\u00a0852982284 [dost\u0119p 2021-12-27]\u00a0.VirgiliaV.\u00a0Peterson\u00a0VirgiliaV., Polish profile, New York: Carrick & Evans, Inc., 1986, OCLC\u00a01084006973 [dost\u0119p 2021-12-27]\u00a0 (ang.)."},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2020\/10\/28\/pawel-maria-sapieha-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Pawe\u0142 Maria Sapieha \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]