Park Sielecki w Sosnowcu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Posted on by

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Park Sielecki (Park Renardowski[2], Park Mauvego[2]) − zabytkowy park miejski w Sosnowcu; Drugi względem roku założenia, czwarty pod względem wielkości wśród parków miejskich a zarazem największy z parków zabytkowych; Stanowiący kompleks wraz z Zamkiem Sieleckim; Podzielony na dwie części: Nowy Park Sielecki[3] i Park Sielecki Stary[3], które zajmują odpowiednio powierzchnię: część nowa – 9,84 ha[3], część stara – 10,4 ha[3][4], a granicę stanowi przepływająca przez środek parku rzeka Czarna Przemsza[3].

Usytuowany w dzielnicy Sielec na brzegach Czarnej Przemszy, na pograniczu Śródmieścia i dzielnicy Pogoń. Obwód parku wyznacza od strony zachodniej i północnej ul. 3 Maja, zabudowania basenu od strony północnej i wschodniej, oraz Zamek Sielecki, budynek lodowiska oraz ulica Zamkowa od strony wschodniej a od strony południowej zabudowania dzielnicy Sielec przy ulicy Parkowej, Legionów, Krętej i Sieleckiej[3].

Występuje tu około 60 gatunków drzew i krzewów[5]. Wśród nich można znaleźć rzadko spotykane: katalpa bignoniowa, winnik zmienny, głóg szkarłatny, migdałowiec trójklapowy[6]. Średni wiek drzew wynosi około 100 lat[5] ale występują też okazy starcze: topole kanadyjskie osiągające 3 – 5 m w obwodzie[7]. 12 drzew jest zaliczonych do pomników przyrody: surmia zwyczajna, 6 topoli późnych, 2 wiązy szypułkowe, klon srebrzysty, dąb szypułkowy[8].

 Osobny artykuł: Pomniki przyrody w Sosnowcu.
Park Sielecki / Park Muavego w 1917 roku

Park powstał przed rokiem 1835 po odbudowie z pożaru Zamku Sieleckiego, jako część dóbr rodziny Renardów. Pierwsze informacje o parku pochodzą właśnie z 1835 roku[7]. Uporządkowany na zlecenie hr. Andrzeja Renarda. W końcu XIX i pierwszych latach XX w. park odrestaurował i zmodernizował Ludwik Mauve[2], generalny dyrektor Gwarectwa Hrabia Renard. Przez krótki czas park nazywano nawet jego imieniem[2]. W 1902 r. poszerzone zostały jego granice w kierunku południowo-wschodnim, a od strony północnej założono staw[2][7].

Park był ogólnie dostępny, ale w okresie międzywojennym ograniczono liczbę odwiedzających i wprowadzono przepustki[7].
W latach 60. XX w wyburzono część starej zabudowy parku, włącznie z ogrodzeniem. Zachowano jedynie Zamek Sielecki oraz dwie zabytkowe wieżyczki: jedna z nich mieści się obecnie pomiędzy blokami na wprost wejścia frontowego do hali lodowiska a druga na lewym brzegu rzeki w pobliżu domu przy ul. Legionów 28 i Szkoły Muzycznej. Park stał się ponownie ogólnodostępny[7].

W miejsce zniszczonej zabudowy parku wybudowano amfiteatr, dziś praktycznie nieistniejący, baseny kąpielowe funkcjonujące do dziś jako kąpielisko otwarte oraz sztuczne lodowiska, stanowiące bazę treningową drużyny hokejowej lokalnego klubu sportowego.

W latach 90. XX w. rozmontowano słynny Pomnik Czynu Rewolucyjnego, znajdujący się wówczas w centralnym punkcie parku. Sławę pomnikowi przyniosła wysoka konstrukcja rurowa. Po zlikwidowanym pomniku pozostał marmurowy podest oraz przyległy plac. Na miejscu dawnego pomnika wybudowano nowy monument. Obecny pomnik składa się z wizerunku orła białego (orzeł z godła Polski) oraz napisu: ” Wolność Praca Godność “.
W roku 2005, 9 czerwca powstał w zachodniej części parku, w pobliżu lodowiska Skatepark. Jest on drugim obiektem po drewnianym placu zabaw urozmaicającym wypoczynek w parku.

W 2016 i 2017 miały miejsce kolejne przebudowy. W starej części parku kompleks wzbogacił się o ogrodzony plac zabaw dla dzieci, plenerową siłownię pod chmurką. W nowej części powstał tor rolkowy, strefa relaksu oraz stanowiska dla małej gastronomii[9][10].

Tor rolkowy w Parku Sieleckim w Sosnowcu

Infrastruktura rekreacyjna[edytuj | edytuj kod]

Na obszarze parku są ulokowane atrakcje stałe:

Infrastruktura komunikacyjna[edytuj | edytuj kod]

Pomniki i miejsca pamięci[edytuj | edytuj kod]

  • Wolność Praca Godność – nowa część parku – płyta placu głównego;
  • Pomnik Aleksego Bienia – stara część parku, za aleją od strony Szkoły Muzycznej i ul. Legionów;
  • Pomnik młodego Janka Kiepury – aleje w starej części parku od strony Szkoły Muzycznej i ul. Legionów;
  • Wieża dawnego ogrodzenia Parku Sieleckiego – alejka nad Czarną Przemszą w starej części parku.

Podest wokół obecnego pomnika adaptowany jest często na scenę muzyczną. W parku odbywają się imprezy okolicznościowe oraz szereg imprez cyklicznych:

  • Dni Sosnowca,
  • Dni Sportu,
  • Majówka Europejska,
  • Tydzień Dziecka,
  • Piknik Miltarny,
  • Inwazja Foodtrucków,
  • Śniadanie na trawie w Parku Sieleckim.

Na popularnych imprezach na terenie parku rozbijają się stragany oraz luna park.

  • Pomnik „Wolność, Praca, Godność”

  • Alejka w starej części Parku

  • Wieża dawnego ogrodzenia parku zamkowego

  • Występ Sosnowieckiej Orkiestry Dętej na płycie pomnika

  • Jesień w Parku Sieleckim, rzeka Czarna Przemsza

  • Zimowa noc w Parku Sieleckim

  • Starodrzew w zabytkowej części Parku

  • Tężnia solankowa w starej części parku

  • Piotr Cempulik, Krystyna Holeksa, Jacek Betleja, Witold Ryka, Przyroda Sosnowca, Wrocław: PTPP “Pro Natura”, 1999
  • Piotr Cempulik, Krystyna Holeksa, Waldemar Żyła: Przyroda Sosnowca. PTPP “Pro Natura”. Wyd. 2 – uzupełnione. Sosnowiec: Urząd Miasta, 2008. ISBN 978-83-926690-2-9. OCLC 316610944.
  • MałgorzataM. Śmiałek MałgorzataM., Sosnowieckie ABC, tom II, ZbigniewZ. Studencki (red.), Sosnowiec: Muzeum w Sosnowcu, 2003, s. 40-41, ISBN 83-89199-03-3, OCLC 751020770 .
  1. ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 22 grudnia 2021 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2021-12-25]
  2. ↑ abcde JanuszJ. Maszczyk JanuszJ., Alejkami Parku Renardowskiego, Klub Zagłębiowski, 25 lipca 2013 [dostęp 2018-05-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25]  (pol.).
  3. ↑ abcdef Interaktywny Pan Miasta, Zintegrowany System Informacji Przestrzennej Miasta Sosnowiec .
  4. ↑ StanisławS. Wołkowicz StanisławS., Program Ochrony Środowiska dla miasta Sosnowca; Uchwały nr 244/XIX/03 Rady Miejskiej w Sosnowcu, 18 grudnia 2003 [zarchiwizowane z adresu 2017-03-19]  (pol.).
  5. ↑ ab Prognoza oddziaływania na środowisko lokalnego programu rewitalizacji miasta Sosnowca na lata 2010 – 2020, sierpień 2010 [zarchiwizowane z adresu 2017-07-31]  (pol.).
  6. ↑ Studencki, Zbigniew., Muzeum (Sosnowiec)., Sosnowieckie ABC. T. 2, Muzeum, 2003, ISBN 83-89199-03-3, OCLC 751020770 .
  7. ↑ abcde Park Sielecki (Sosnowiec), WikiZagłębie, 13 listopada 2016 [dostęp 2017-07-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-10]  (pol.).
  8. ↑ Kubajak i inni, Pomniki przyrody Sosnowca, [Krzeszowice]: Kubajak, 2004, ISBN 83-87971-69-3, OCLC 749820774 .
  9. ↑ abc PiotrP. Purzyński PiotrP., Był plac zabaw i nie ma placu zabaw. W parku Sieleckim powstanie strefa relaksu, Sosnowiec Wyborcza.pl, 22 czerwca 2017 [dostęp 2017-07-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25]  (pol.).
  10. ↑ ab MateuszM. Załęski MateuszM., W parku Sieleckim powstaje trasa dla rolkarzy. Ma być gotowa na Dni Sosnowca, „Twoje Zagłębie”, 12 kwietnia 2017 [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-10]  (pol.).
  11. ↑ ab l (ilust.), Masz działalność gastronomiczną lub handlowo-usługową? Park Sielecki czeka na Ciebie! – Sosnowiec informacje dla przedsiębiorców, sosnowiecki.pl [dostęp 2020-09-19] .
  12. ↑ Skate Park przy ul. Zamkowej, MOSiR Sosnowiec [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-10]  (pol.).