Malkolmia – Wikipedia, wolna encyklopedia

Posted on by

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Malkolmia (Malcolmia W.T. Aiton) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego 11 gatunków[6], w szerszym ujęciu ok. 35[7][5][8]. Rośliny te (niezależnie od ujęcia) występują w basenie Morza Śródziemnego oraz w południowo-zachodniej i centralnej Azji[5][6]. Największe zróżnicowanie rodzaju jest w południowej Europie[7]; w Pakistanie występuje 7 gatunków[4], w Chinach – 4 gatunki[5]. Rośliny występują na terenach piaszczystych i skalistych, na wybrzeżach (na wydmach i klifach)[7]. W Polsce rejestrowana od przełomu XIX i XX wieku jako przejściowo zawlekana i dziczejąca (efemerofit) jest malkolmia nadmorska M. maritima[9][10].

Nazwa rodzajowa upamiętnia Williama Malcolma – ogrodnika spod Londynu z XVIII wieku[7].

Pokrój
Rośliny jednoroczne, dwuletnie i byliny o pędach osiągających do 0,4 m wysokości[7]. Pędy są prosto wzniesione lub rozpostarte, zwykle owłosione, włoski u wielu gatunków gęste i sztywne, proste lub rozgałęzione[4].
Liście
Pojedyncze, lancetowate do eliptycznych[4], ząbkowane lub pierzasto klapowane[7]. Dolne liście są silniej klapowane, nie tworzą różyczki liściowej. Liście siedzące lub ogonkowe, nie obejmują nasadą łodygi[7][5].
Kwiaty
Zebrane w wielo- lub kilkukwiatowe grona. Działki kielicha 4 owalne do podługowatych, płatki korony 4, białe, różowe do fioletowych, dłuższe od kielicha, z wyraźnym paznokciem. Pręcików 6. Zalążnia górna, z 20-90 zalążkami[5]. Znamię głęboko dwudzielne, ale z łatkami prosto wzniesionymi, a nie rozpostartymi[7].
Owoce
Wielonasienne, wąskie łuszczyny[7].
Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należący do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)[2][11]. Rodzaj należy do plemienia Anastaticeae[12].

Wykaz gatunków[6]
  1. ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. ↑ ab Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10]  (ang.).
  3. ↑ ab Isatis Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2015-11-11].
  4. ↑ abcd Malcolmia. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2015-11-11].
  5. ↑ abcdef Isatis Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2015-11-11].
  6. ↑ abc Malcolmia W.T.Aiton. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-12].
  7. ↑ abcdefghi Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 162. ISBN 0-333-74890-5.
  8. ↑ Malcolmia. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2015-11-11].
  9. ↑ ab BarbaraB. Tokarska-Guzik BarbaraB. (red.), Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych, Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2014, s. 140, ISBN 978-83-62940-33-2, OCLC 894953106 .
  10. ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 113, ISBN 978-83-62975-45-7 .
  11. ↑ List of Genera in BRASSICACEAE (not fully reorganized), [w:] Vascular plant families and genera [online], Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2015-11-11]  (ang.).
  12. ↑ Genus: Malcolmia W. T. Aiton. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2015-11-11].
  13. ↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 121. ISBN 978-83-925110-5-2.