[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2021\/07\/29\/mlawska-spoldzielnia-spozywcow-spojnia-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2021\/07\/29\/mlawska-spoldzielnia-spozywcow-spojnia-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"M\u0142awska Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"M\u0142awska Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"W 1913 roku w kamienicy przy ulicy \u017bwirki 17 w M\u0142awie za\u0142o\u017cono Sp\u00f3\u0142dzielcz\u0105 Hurtowni\u0119 Spo\u017cywcz\u0105 M\u0142awska Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d, M\u0142awskie","datePublished":"2021-07-29","dateModified":"2021-07-29","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/1\/14\/Kamienica_przy_ul._%C5%BBwirki_17_w_M%C5%82awie_01.jpg\/220px-Kamienica_przy_ul._%C5%BBwirki_17_w_M%C5%82awie_01.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/1\/14\/Kamienica_przy_ul._%C5%BBwirki_17_w_M%C5%82awie_01.jpg\/220px-Kamienica_przy_ul._%C5%BBwirki_17_w_M%C5%82awie_01.jpg","height":"291","width":"220"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2021\/07\/29\/mlawska-spoldzielnia-spozywcow-spojnia-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":3095,"articleBody":"  W 1913 roku w kamienicy przy ulicy \u017bwirki 17 w M\u0142awie za\u0142o\u017cono Sp\u00f3\u0142dzielcz\u0105 Hurtowni\u0119 Spo\u017cywcz\u0105M\u0142awska Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d, M\u0142awskie Stowarzyszenie Spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d, M\u0142awskie Stowarzyszenie Sp\u00f3\u0142dzielc\u00f3w \u2013 m\u0142awska sp\u00f3\u0142dzielnia spo\u017cywc\u00f3w za\u0142o\u017cona 2 lutego 1909 roku[1][2][3].  Inicjatorami jej powstania byli miejscowi spo\u0142ecznicy: pisarka Zuzanna Morawska[3], dr Alojzy Korzybski[1]. Pierwsza siedziba stowarzyszenia mie\u015bci\u0142a si\u0119 w budynku przy ulicy Krzynow\u0142odzkiej 2, obecnie ul. 18 stycznia[1]. Pierwszy sklep sp\u00f3\u0142dzielni powsta\u0142 w budynku u zbiegu ulicy Narutowicza i Starego Rynku[1].  W styczniu 1910 roku stowarzyszenie liczy\u0142o 127 cz\u0142onk\u00f3w[3], pochodz\u0105cych g\u0142\u00f3wnie z M\u0142awy. W pierwszym Zarz\u0105dzie sp\u00f3\u0142dzielni zasiadali: Piotr Misiewicz, Stanis\u0142aw Urban i Miros\u0142aw Obuchowicz[1][3]. Pocz\u0105tkowa dzielno\u015b\u0107 opiera\u0142a si\u0119 wy\u0142\u0105cznie na prowadzeniu sklep\u00f3w spo\u017cywczych[1][3].  Kamienica przy ulicy \u017bwirki 17 w M\u0142awieW 1912 roku zaplanowano uruchomienie sklepu tekstylnego, kt\u00f3ry okaza\u0142 si\u0119 impulsem do powstania w 1913[3] nowego stowarzyszenia nosz\u0105cego nazw\u0119 \u201eSw\u00f3j\u201d[1]. Pierwszy sklep b\u0142awatny powsta\u0142 przy ulicy Dzia\u0142dowskiej 13, obecnie Chrobrego[1]. Powo\u0142ano Zarz\u0105d w osobach: Jackowska, Kami\u0144ska, ks. Sokalik, Zygmunt Czapski[3].W 1917 roku urz\u0105dzona zosta\u0142a sp\u00f3\u0142dzielcza biblioteka, jedyna tego typu plac\u00f3wka w M\u0142awie[1][3]. Dzieli\u0142a si\u0119 na cztery dzia\u0142y: sp\u00f3\u0142dzielczy, naukowy, dzieci\u0119cy i beletrystyczny[4].  Po wojnie, w 1919 roku sp\u00f3\u0142dzielnie spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d i \u201eSw\u00f3j\u201d zosta\u0142y cz\u0142onkami Zwi\u0105zku Stowarzysze\u0144 Spo\u017cywc\u00f3w w Warszawie[1][3]. Zwi\u0105zek sprawowa\u0142 nadz\u00f3r nad ich gospodark\u0105, ale te\u017c udziela\u0142 pomocy prawnej i lustrowa\u0142 prowadzon\u0105 dzia\u0142alno\u015b\u0107[1].  Sklep przy ulicy \u017bwirki 17 w M\u0142awieW kwietniu 1921 roku obie sp\u00f3\u0142dzielnie postanowi\u0142y po\u0142\u0105czy\u0107 si\u0119 i utworzy\u0107 M\u0142awskie Stowarzyszenie Spo\u017cywc\u00f3w, bez u\u017cywania nazwy \u201eSp\u00f3jnia\u201d[1][3].W 1920 roku, z inicjatywy ks. Ignacego Krajewskiego, powsta\u0142a na W\u00f3lce odr\u0119bna Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w \u201eProdukt\u201d z w\u0142asnym sklepem przy ulicy Rynkowej 16[1][3]. W Zarz\u0105dzie zasiadali te\u017c Antoni Chmielewski oraz W\u0142adys\u0142awa Dobaziewiczowa[3]. Sp\u00f3\u0142dzielnia ta samodzielnie prowadzi\u0142a dzia\u0142alno\u015b\u0107 do 1926 roku[1][3]. 28 wrze\u015bnia zosta\u0142a w\u0142\u0105czona do M\u0142awskiego Stowarzyszenia Spo\u017cywc\u00f3w[1][3].W po\u0142owie lat 20. biblioteka sp\u00f3\u0142dzielni mia\u0142a 1050 wolumin\u00f3w[4].  W bibliotece zainstalowano r\u00f3wnie\u017c pierwszy w M\u0142awie aparat radiowy[4].W 1926 roku sp\u00f3\u0142dzielnia uzyska\u0142a dodatni wynik finansowy, czyli zysk wynosz\u0105cy 2908 z\u0142otych (przy przeci\u0119tnej pensji nauczyciela ok. 200 z\u0142otych)[1]. W tym\u017ce roku zarz\u0105d sk\u0142ada\u0142 si\u0119 z: Antoniego Rywczaka, Leopolda D\u0142u\u017cniewskiego i Paw\u0142a Skarzy\u0144skiego[1]. W radzie nadzorczej zasiadali: Adam Gniewiewski, W\u0142adys\u0142aw Witkowski, Roman Piotrowicz, Romuald Genne, dr Alojzy Korzybski, ks. kan. W\u0142adys\u0142aw Maron, Jan Ka\u0142u\u017cy\u0144ski, Wawrzyniec \u0141opacki, Adam Piotrowski, Miros\u0142aw Obuchowicz, Henryk Kruszy\u0144ski, Piotr Misiewicz[1]. Stowarzyszenie na pocz\u0105tku roku liczy\u0142o 912 cz\u0142onk\u00f3w; w ci\u0105gu roku przyby\u0142o 156, uby\u0142o 38 cz\u0142onk\u00f3w[1]. Zatrudnionych by\u0142o w tym czasie 15 pracownik\u00f3w, w tym 5 kobiet[1]. Jedna osoba pracowa\u0142a w biurze, jedna kobieta w bibliotece, pozosta\u0142y stanowili pracownicy sklep\u00f3w[1].W latach 1926 \u2013 1929 powsta\u0142y nowe sklepy i ich filie[1]. W 1927 roku otwarto sklep w I\u0142owie, rok p\u00f3\u017aniej w Wieczfni Ko\u015bcielnej, a tak\u017ce w 1929 roku w Janowcu Ko\u015bcielnym[1][3]. Ponadto w filiach zosta\u0142y zorganizowane punkty biblioteczne[1].W 1928-29 roku zosta\u0142a zbudowana nowoczesna mechaniczna piekarnia, pierwsza tego typu w M\u0142awie[1][3][5]. W piekarni zainstalowane zosta\u0142y maszyny do przesiewania m\u0105ki, wygniatania ciasta, trzepaczka do work\u00f3w oraz m\u0142ynek do tarcia bu\u0142ki[5]. W budynku tym od 2007 roku funkcjonuje tak\u017ce ciastkarnia[5].Do roku 1930 sp\u00f3\u0142dzielnia rozwija\u0142a si\u0119 dynamicznie[1][3]. W 1931 roku straty si\u0119ga\u0142y ju\u017c 31 tys. z\u0142otych[3]. Okres \u015bwiatowego kryzysu stanowi\u0142 zagro\u017cenie dla jej dalszej dzia\u0142alno\u015bci[1]. Z pomoc\u0105 przyszed\u0142 Antoni Chmielewski: zlikwidowa\u0142 sklepy spoza M\u0142awy i po\u015bwi\u0119ci\u0142 sw\u00f3j maj\u0105tek (posag \u017cony)[1][3]. Pozosta\u0142a piekarnia i trzy sklepy w mie\u015bcie[1]. Bibliotek\u0119 z wynajmowanego lokalu przeniesiono do pomieszczenia nad piekarni\u0105[1].We wrze\u015bniu 1939 roku sp\u00f3\u0142dzielnia posiada\u0142a 2 sklepy, piekarni\u0119 i bibliotek\u0119 z ponad 4000 wolumin\u00f3w[3][4].W 1945 roku organizacj\u0105 Sp\u00f3\u0142dzielni zaj\u0119li si\u0119 Antoni Chmielewski i W\u0142adys\u0142aw Sielawa[3].W styczniu 1961 r. Powszechna Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d zako\u0144czy\u0142a budow\u0119 w\u0142asnego lokalu przy ul. Stary Rynek 4, gdzie znalaz\u0142y si\u0119 pomieszczenia dla biura biblioteki, \u015bwietlicy, zespo\u0142u dzieci\u0119cego, o\u015brodka praktyczna pani oraz trzech sklep\u00f3w przemys\u0142owych[3]. Obecnie PPS \u201eSp\u00f3jnia\u201d prowadzi dzia\u0142alno\u015b\u0107 gospodarcz\u0105 w 15 sklepach, piekarni i ciastkarni, jest w\u0142a\u015bcicielem hali targowej, zatrudnia oko\u0142o 100 pracownik\u00f3w i skupia oko\u0142o 320 sta\u0142ych cz\u0142onk\u00f3w[3][6].Na podstawie \u017ar\u00f3d\u0142a[3][7]Miros\u0142aw Obuchowicz 1909 r. \u2013 1920 r.Piotr Misiewicz 1921 r. \u2013 1930 r.Zdzis\u0142aw Kanigowski 1931 r. \u2013 1936 r.Antoni Chmielewski 1937 r. \u2013 1939 r.W\u0142adys\u0142aw Sielawa 1945 r. \u2013 1948 r.Tadeusz Smoli\u0144ski 1948 r. \u2013 1951 r.Seweryn Str\u0119bski 1951 r. \u2013 1953 r.Henryk Kruszy\u0144ski 1953 r. \u2013 1956 r.Mieczys\u0142aw Sobutka 1956 r. \u2013 1974 r.J\u00f3zef Koryci\u0144ski 1974 r. \u2013 1976 r.Tadeusz Chyli\u0144ski 1976 r. \u2013 1979 r.Andrzej Wysia\u0142kowski 1979 r. \u2013 2009 r.Andrzej PiliszekIrena Ko\u0144pa\u2191 abcdefghijklmnopqrstuvwxyzaaabacad LeszekL.\u00a0Arent\u00a0LeszekL., Utworzenie M\u0142awskiego Stowarzyszenia Spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d, Codziennik m\u0142awski \u2013 M\u0142awa, 22 grudnia 2019 [dost\u0119p 2020-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-10]\u00a0 (pol.).\u2191 M\u0141AWA, webcache.googleusercontent.com [dost\u0119p 2020-01-10]\u00a0.\u2191 abcdefghijklmnopqrstuvwx Powszechna Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w “Sp\u00f3jnia” \u2013 Strona g\u0142\u00f3wna, mlawa.spolem.org.pl [dost\u0119p 2020-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-11]\u00a0.\u2191 abcd Micha\u0142M.\u00a0Nowakowski\u00a0Micha\u0142M., Problemy o\u015bwiaty i kultury na Ziemi M\u0142awskiej w okresie odrodzenia pa\u0144stwa polskiego, 2009, s. 13-14 [zarchiwizowane z adresu 2019-11-03]\u00a0.\u2191 abc Powszechna Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w “Sp\u00f3jnia” \u2013 Piekarnia, mlawa.spolem.org.pl [dost\u0119p 2020-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-11]\u00a0.\u2191 Powszechna Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w “Sp\u00f3jnia” \u2013 Cz\u0142onkowie, mlawa.spolem.org.pl [dost\u0119p 2020-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-11]\u00a0.\u2191 Powszechna Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w “Sp\u00f3jnia” \u2013 Zarz\u0105d, mlawa.spolem.org.pl [dost\u0119p 2020-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-11]\u00a0."},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2021\/07\/29\/mlawska-spoldzielnia-spozywcow-spojnia-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"M\u0142awska Sp\u00f3\u0142dzielnia Spo\u017cywc\u00f3w \u201eSp\u00f3jnia\u201d \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]