[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2021\/09\/01\/serwici-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2021\/09\/01\/serwici-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Serwici \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Serwici \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"Serwici Pe\u0142na nazwa S\u0142udzy Naj\u015bwi\u0119tszej Maryi Panny Nazwa \u0142aci\u0144ska Ordo Servorum Mariae Skr\u00f3t zakonny OSM Wyznanie katolickie Ko\u015bci\u00f3\u0142 rzymskokatolicki Za\u0142o\u017cyciel","datePublished":"2021-09-01","dateModified":"2021-09-01","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/e\/e1\/SetServitesFondatori.jpg\/250px-SetServitesFondatori.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/e\/e1\/SetServitesFondatori.jpg\/250px-SetServitesFondatori.jpg","height":"177","width":"250"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2021\/09\/01\/serwici-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":4294,"articleBody":"SerwiciPe\u0142na nazwa  S\u0142udzy Naj\u015bwi\u0119tszej Maryi PannyNazwa \u0142aci\u0144skaOrdo Servorum MariaeSkr\u00f3t zakonnyOSM  WyznaniekatolickieKo\u015bci\u00f3\u0142rzymskokatolickiZa\u0142o\u017cycielBuonfiglio dei Monaldi (Bonfilius), Giovanni di Buonagiunta (Bonajuncta), Bartolomeo degli Amidei (Amideus), Ricovero dei Lippi-Ugguccioni (Hugh), Benedetto dell’ Antella (Manettus), Gherardino di Sostegno (Sosteneus), Alessio de’ Falconieri (Alexius)Data za\u0142o\u017cenia1233  Strona internetowa  Osiemnastowieczny obraz przedstawiaj\u0105cy Siedmiu \u015awi\u0119tych Za\u0142o\u017cycieli Zakonu Serwit\u00f3w Naj\u015bwi\u0119tszej Maryi Panny.Serwici, S\u0142udzy Naj\u015bwi\u0119tszej Maryi Panny (Ordo Servorum Mariae) \u2013 katolickie zgromadzenie zakonne za\u0142o\u017cone w 1233 roku we W\u0142oszech, kt\u00f3rego celem szczeg\u00f3lnym by\u0142o rozwa\u017canie bole\u015bci Maryi i na\u015bladowanie jej cn\u00f3t.Do grona czczonych dzi\u015b Za\u0142o\u017cycieli nale\u017celi: Aleksy Falconieri, Bart\u0142omiej Amidei, Benedykt Antella, Buonfiglio Monaldi, Gerardino Sostegni, Hugo Lippi-Uguccioni oraz Jan Buonagiunta Monetti. Najbardziej znanym z nich jest \u015bw. Aleksy Falconieri.W 1304 roku Stolica Apostolska zatwierdzi\u0142a ich zakon. Istnieje on do dzisiaj. Najwi\u0119ksz\u0105 s\u0142aw\u0105 okry\u0142 go \u015bw. Filip Benicjusz (1233\u20131285), kt\u00f3ry sta\u0142 si\u0119 prawodawc\u0105 tej rodziny zakonnej i najwi\u0119cej przyczyni\u0142 si\u0119 do jej rozpowszechnienia. Za\u0142o\u017cy\u0142 \u017ce\u0144sk\u0105 ga\u0142\u0105\u017a zakonu, Serwitek. Wkr\u00f3tce powsta\u0142 klasztor Si\u00f3str trzeciego zakonu Serwit\u00f3w, kt\u00f3rego za\u0142o\u017cycielk\u0105 by\u0142a \u015bw. Juliana Falconieri (1270\u20131341).Do grona Serwit\u00f3w nale\u017cy te\u017c \u015bw. Peregryn Laziosi.Table of ContentsSiedmiu za\u0142o\u017cycieli[edytuj | edytuj kod]Pocz\u0105tki Zakonu[edytuj | edytuj kod]Zatwierdzenie zakonu[edytuj | edytuj kod]Stulecia wzrostu[edytuj | edytuj kod]konflikt w Europie[edytuj | edytuj kod]Nowa ekspansja[edytuj | edytuj kod]wyprawa do Anglii[edytuj | edytuj kod]wyprawa do Stan\u00f3w[edytuj | edytuj kod]Dwudziesty wiek[edytuj | edytuj kod]Siedmiu za\u0142o\u017cycieli[edytuj | edytuj kod]  Bart\u0142omiej Amidei (Amideus) (zm. 1266), jeden z siedmiu za\u0142o\u017cycieli Zakonu Serwit\u00f3w.Zakon zosta\u0142 za\u0142o\u017cony w 1233 roku przez \u201esiedmiu \u015bwi\u0119tych za\u0142o\u017cycieli\u201d, z kt\u00f3rych ka\u017cdy by\u0142 cz\u0142onkiem patrycjuszowskiej rodziny z Florencji we W\u0142oszech. Ci kupcy sukna opu\u015bcili swoje miasto, rodziny i zawody i wycofali si\u0119 na Monte Senario, g\u00f3r\u0119 na obrze\u017cach Florencji, aby wie\u015b\u0107 \u017cycie w ub\u00f3stwie i pokucie. [1]Siedmioma za\u0142o\u017cycielami byli: Bonfilius z Florencji, urodzony jako Bonfilius Monaldi (Buonfiglio dei Monaldi); Aleksy z Florencji, urodzony jako Aleksy Falconieri (w\u0142. Alessio Falconieri) (ur.po 1200, zm. 17 lutego 1310); Manettus z Florencji, urodzony jako Benedykt Antella (w\u0142. Benedetto dell’ Antella); Amideus z Florencji, urodzony jako Bart\u0142omiej Amidei (zm. 1266) (znany r\u00f3wnie\u017c jako Bartolomeo degli Amidei); Hugon z Florencji, urodzony jako Hugo Lippi-Uguccioni (Hugh dei Lippi Uggucioni (Ricovero dei Lippi-Ugguccioni)); Sostene z Florencji, urodzony jako Gerardino Sostegni (Gherardino di Sostegno); i Buonagiunta z Florencji, urodzony jako Jan Buonagiunta Monetti (Giovanni di Buonagiunta (Bonajuncta)).[1][2] Wszyscy za\u0142o\u017cyciele zostali wyniesieni na o\u0142tarze w 1725 przez papie\u017ca Benedykta XIII a 15 stycznia 1888 r zostali kanonizowani przez papie\u017ca Leona XIII.[3]Pocz\u0105tki Zakonu[edytuj | edytuj kod]  Aleksy Falconieri (zm. 1310), jeden z siedmiu za\u0142o\u017cycieli Zakonu Serwit\u00f3w..Cz\u0142onkowie Zakonu po\u015bwi\u0119cili si\u0119 Maryi pod Jej tytu\u0142em Matki Bolesnej (po w\u0142osku: Madonna Addolorata).[3] Po\u015bwi\u0119caj\u0105c swoje nabo\u017ce\u0144stwo Matce Jezusa, przyj\u0119li cnoty Maryi, go\u015bcinno\u015b\u0107 i wsp\u00f3\u0142czucie, jako znaki rozpoznawcze Zakonu[4]. Charakterystycznym duchem Zakonu jest u\u015bwi\u0119cenie jego cz\u0142onk\u00f3w poprzez rozwa\u017canie M\u0119ki Jezusa i Bole\u015bci Maryi Dziewicy oraz szerzenie tego nabo\u017ce\u0144stwa.[5]Biskup Florencji, Ardengo Trotti (Ardengo Dei Foraboschi), zatwierdzi\u0142 grup\u0119 jako zakon zakonny w latach 1240-1247. Serwici postanowili \u017cy\u0107 wed\u0142ug Regu\u0142y \u015bw. Augustyna i dodali do Regu\u0142y dalsze wytyczne, kt\u00f3re by\u0142y wyrazem w\u0142asnej maryjnej pobo\u017cno\u015bci i po\u015bwi\u0119cenia. Do 1250 r. pewna liczba serwit\u00f3w zosta\u0142a wy\u015bwi\u0119cona na kap\u0142an\u00f3w, tworz\u0105c w ten spos\u00f3b zakon sk\u0142adaj\u0105cy si\u0119 zar\u00f3wno z ksi\u0119\u017cy, jak i braci.[6]Papie\u017c Aleksander IV opowiedzia\u0142 si\u0119 za planem po\u0142\u0105czenia wszystkich zakon\u00f3w wed\u0142ug Regu\u0142y \u015bw. Augustyna. Dokonano tego w marcu 1256 r., Ale mniej wi\u0119cej w tym samym czasie wydano reskrypt potwierdzaj\u0105cy, \u017ce Zakon Serwit\u00f3w jest odr\u0119bnym organem z moc\u0105 wyboru genera\u0142a. Cztery lata p\u00f3\u017aniej zwo\u0142ano kapitu\u0142\u0119 generaln\u0105, na kt\u00f3rej Zakon zosta\u0142 podzielony na dwie prowincje, Toskani\u0119 i Umbri\u0119, z kt\u00f3rych pierwsz\u0105 zarz\u0105dza\u0142 \u015bw. Manettus, a drug\u0105 \u015bw. Sostene. W ci\u0105gu pi\u0119ciu lat dodano dwie nowe prowincje, Romani\u0119 i Lombardi\u0119[7]Zatwierdzenie zakonu[edytuj | edytuj kod]  Filip Benicjusz zosta\u0142 wybrany genera\u0142em 5 czerwca 1267 r., a nast\u0119pnie zosta\u0142 wielkim propagatorem zakonu.[5]Sob\u00f3r lyo\u0144ski II w 1274 r. wprowadzi\u0142 w \u017cycie rozporz\u0105dzenie IV Soboru latera\u0144skiego, zakazuj\u0105c zak\u0142adania nowych zakon\u00f3w i zni\u00f3s\u0142 wszystkie zakony \u017cebracze, kt\u00f3re nie zosta\u0142y jeszcze zatwierdzone przez Stolic\u0119 Apostolsk\u0105. [8] W roku 1276 papie\u017c Innocenty V w li\u015bcie do \u015bw. Filipa og\u0142osi\u0142 kasacj\u0119 Zakonu. \u015aw. Filip wyruszy\u0142 do Rzymu, aby odwo\u0142a\u0107 si\u0119 od tej decyzji, ale zanim dotar\u0142 na miejsce, Innocenty V zmar\u0142.[9] Jego nast\u0119pca \u017cy\u0142 tylko pi\u0119\u0107 tygodni. Ostatecznie papie\u017c Jan XXI zdecydowa\u0142, \u017ce Zakon Serwit\u00f3w powinien by\u0107 kontynuowany jak poprzednio. Nie zosta\u0142 ostatecznie zatwierdzony, dop\u00f3ki papie\u017c Benedykt XI nie wyda\u0142 bulli \u201eDum levamus\u201d w dniu 11 lutego 1304 r.[10][11] Spo\u015br\u00f3d siedmiu za\u0142o\u017cycieli tylko \u015bw. Aleksy do\u017cy\u0142 chwili zatwierdzenia ich zakonu. Zmar\u0142 w 1310 roku.Stulecia wzrostu[edytuj | edytuj kod]30 stycznia 1398 r. papie\u017c Bonifacy IX nada\u0142 serwitom uprawnienia do nadawania stopni teologicznych. Zgodnie z ustanowion\u0105 w ten spos\u00f3b tradycj\u0105, wiele wiek\u00f3w p\u00f3\u017aniej Zakon ustanowi\u0142 wydzia\u0142 Marianum w Rzymie.[12]  Nowe zgromadzenie cieszy\u0142o si\u0119 znacznym rozwojem w nast\u0119pnych dziesi\u0119cioleciach. Ju\u017c w XIII wieku istnia\u0142y domy zakonne w Niemczech, Francji i Hiszpanii. We wczesnych latach XIV wieku Zakon mia\u0142 ponad sto dom\u00f3w w miejscach obejmuj\u0105cych W\u0119gry, Czechy, Austri\u0119, Polsk\u0119, a p\u00f3\u017aniej tak\u017ce Belgi\u0119. W kolejnych okresach nadesz\u0142y misje na Krecie, Filipinach (Wikariat \u015bw. Peregryna-Filipina) i w Indiach.konflikt w Europie[edytuj | edytuj kod]Zamieszki, kt\u00f3re powsta\u0142y podczas reformacji protestanckiej spowodowa\u0142y utrat\u0119 wielu dom\u00f3w Serwit\u00f3w w Niemczech, ale na po\u0142udniu Francji Zakon odni\u00f3s\u0142 wiele sukces\u00f3w. Klasztor Santa Maria in Via za\u0142o\u017cony w 1513 roku[13] by\u0142 drugim domem zakonu w Rzymie (pierwszym by\u0142 Ko\u015bci\u00f3\u0142 \u015bw. Marcelego w Rzymie, za\u0142o\u017cony w 1369 roku). Wraz z pocz\u0105tkiem XVIII wieku wieku Zakon poni\u00f3s\u0142 szereg strat i konfiskat, z kt\u00f3rych jeszcze si\u0119 nie podni\u00f3s\u0142. Pierwszy cios spad\u0142 na kwitn\u0105c\u0105 prowincj\u0119 Narbony, kt\u00f3ra zosta\u0142a prawie ca\u0142kowicie zniszczona przez zaraz\u0119, jaka nawiedzi\u0142a Marsyli\u0119 w 1720 roku. Z powodu sekularyzacji dokonanej w epoce O\u015bwiecenia w 1783 r. Serwici zostali wyp\u0119dzeni z Pragi, a w 1785 r. cesarz J\u00f3zef II Habsburg zbezcze\u015bci\u0142 sanktuarium Marii Waldrast[14]. Rewolucja francuska i wynikaj\u0105ce z niej dzia\u0142ania wojenne w ca\u0142ej Europie Zachodniej spowodowa\u0142y ogromne straty. Dziesi\u0119\u0107 dom\u00f3w zosta\u0142o zniesionych w Hiszpanii w 1835 roku.Po zaj\u0119ciu Rzymu przez w\u0142oskie wojska w wyniku Risorgimento w 1870 r. rz\u0105d W\u0142och zamkn\u0105\u0142 w mie\u015bcie serwicki dom studi\u00f3w wraz z wieloma innymi instytucjami papieskimi.Nowa ekspansja[edytuj | edytuj kod]Po 25 latach przerwy, w 1895 r. Instytut zosta\u0142 ponownie za\u0142o\u017cony jako Uniwersytet \u015aw. Aleksego Falconieri. Rozw\u00f3j ten szed\u0142 w tym okresie w parze z innymi inicjatywami: w 1891r. w Brukseli powsta\u0142o nowe zgromadzenie, a Zakon zosta\u0142 wprowadzony do Anglii oraz Stan\u00f3w Zjednoczonych. Serwici doknonali tego g\u0142\u00f3wnie dzi\u0119ki staraniom dw\u00f3ch Ojc\u00f3w – Filipa Bosio i Augustyna Morini.wyprawa do Anglii[edytuj | edytuj kod]11 pa\u017adziernika 1864 r. Bosio i Morini przybyli do Londynu. By\u0142o to pierwsze przedsi\u0119wzi\u0119cie Zakonu Serwit\u00f3w w \u015bwiecie angloj\u0119zycznym i by\u0142o cz\u0119\u015bciowo zainspirowane antyklerykalnymi prze\u015bladowaniami Garibaldiego i Cavoura we W\u0142oszech, a cz\u0119\u015bciowo silnym pragnieniem szerzenia charyzmatu Zakonu.[15] Ponadto ojciec Morini, kt\u00f3ry w\u00f3wczas by\u0142 ju\u017c dyrektorem afiliowanej Kongregacji Si\u00f3str Mi\u0142osierdzia, otrzyma\u0142 w 1867 r. opiek\u0119 nad parafi\u0105 od arcybiskupa Manninga. Dzie\u0142o prosperowa\u0142o i opr\u00f3cz klasztoru Naj\u015bwi\u0119tszej Marii Panny w Londynie, klasztory zosta\u0142y otwarte w Bognor Regis (1882) i Begbroke (1886).wyprawa do Stan\u00f3w[edytuj | edytuj kod]w 1852 Cz\u0142onkowie wsp\u00f3lnoty przybyli z Austrii do Stan\u00f3w i osiedlili si\u0119 w Nowym Jorku, a p\u00f3\u017aniej w Filadelfii.[16]W 1870 roku ojcowie Morini, Ventura, Giribaldi i brat Joseph Camera, na pro\u015bb\u0119 biskupa Josepha Melchera z Green Bay w Wisconsin, podj\u0119li misj\u0119 w Ameryce, w Neenah[16]. W 1874 roku biskup Foley zaprosi\u0142 Zakon do Chicago[17] – tam te\u017c Ojciec Morini za\u0142o\u017cy\u0142  klasztor Matki Bo\u017cej Bolesnej i ostatecznie miasto to sta\u0142o si\u0119 centrum dzia\u0142alno\u015bci Serwit\u00f3w w Stanach Zjednoczonych. Nowicjat zosta\u0142 otwarty w Granville, Wisconsin w 1892 roku, a ameryka\u0144ska prowincja zosta\u0142a formalnie ustanowiona w 1909 roku.[17]Dwudziesty wiek[edytuj | edytuj kod]Zakon kontynuowa\u0142 ekspansj\u0119 geograficzn\u0105 przez ca\u0142y XX wiek, przejmuj\u0105c odpowiedzialno\u015b\u0107 za misje w Suazi w 1913 r., w Acre w Brazylii (1919 r.), Ais\u00e9n w Chile (1937 r.) i prowincji Natal w RPA. Stworzyli tak\u017ce zgromadzenia w takich krajach i\/lub regionach jak: Argentyna (od 1914 r.; umocnili je pocz\u0105wszy od 1921 r.), Transwal w RPA (od 1935 r.), Urugwaj (1939 r.), Boliwia (1946 r.), Meksyk (1948  r), Australia (1951 r.)[18][19]Wenezuela (1952), Kolumbia (1953), Indie (1974), Mozambik (1984), Filipiny (1985), Uganda, Albania (1993), a tak\u017ce odnowienie zgromadze\u0144 na W\u0119grzech (m. Eger) i w Czechach.[20]Papie\u017c Pius XII, za po\u015brednictwem Kongregacji Seminari\u00f3w i Uniwersytet\u00f3w, podni\u00f3s\u0142 Marianum do rangi papieskiego wydzia\u0142u teologicznego w dniu 30 listopada 1950 r.Po Soborze Watyka\u0144skim II zakon odnowi\u0142 swoje Konstytucje, pocz\u0105wszy od kapitu\u0142y generalnej z 1968 r. w Majadahonda, Madryt, proces ten zako\u0144czy\u0142 si\u0119 w 1987 r. M. Sincerny nadzorowa\u0142 utworzenie Mi\u0119dzynarodowego Zwi\u0105zku Rodzin Serwit\u00f3w (UNIFAS).[20]Wiek XX by\u0142 tak\u017ce \u015bwiadkiem takich wydarze\u0144 jak: beatyfikacja (1952) i kanonizacja o. Antoniego Marii Pucciego; kanonizacja Klelii Barbieri (zm. 1870), za\u0142o\u017cycielki Minime dell\u2019Addolorata; beatyfikacja Ferdynanda Marii Baccilieriego ze \u015awieckiego Zakonu Serwit\u00f3w (1999); beatyfikacja s. Marii Guadalupe Ricart Olmos (2001), hiszpa\u0144skiej zakonnicy klauzurowej, kt\u00f3ra ponios\u0142a \u015bmier\u0107 m\u0119cze\u0144sk\u0105 podczas hiszpa\u0144skiej wojny domowej; oraz beatyfikacja Cecelii Eusepi ze \u015awieckiego Zakonu Serwit\u00f3w.Na przestrzeni wiek\u00f3w Zakon Serwit\u00f3w rozprzestrzeni\u0142 si\u0119 na ca\u0142y \u015bwiat, w\u0142\u0105czaj\u0105c w to ca\u0142\u0105 Europ\u0119, cz\u0119\u015b\u0107 Afryki, Australi\u0119, obie Ameryki, Indie i Filipiny. G\u0142\u00f3wna siedziba Zakonu Serwit\u00f3w znajduje si\u0119 w Rzymie, podczas gdy wiele prowincji i dom\u00f3w macierzystych reprezentuje Zakon na ca\u0142ym \u015bwiecie. W Stanach Zjednoczonych jest jedna prowincja braci z siedzib\u0105 w Chicago. Istniej\u0105 cztery prowincje si\u00f3str z domami macierzystymi w Wisconsin w Nebrasce i dwie w Illinois.[3]\u2191 ab Joseph N. Tylenda: Saints and Feasts of the Liturgical Year. Georgetown University Press, 2003, s. 39. ISBN\u00a0978-0-87840-399-8. (ang.).\u2191 William M. Johnston: Encyclopedia of Monasticism. Routledge, 2013, s. 1153. ISBN\u00a0978-1-136-78716-4. (ang.).\u2191 abc “The Servites”, The National Sanctuary of Our Sorrowful Mother\u2191 West Side basilica celebrates Servite order’s 775th anniversary. [w:] tribunedigital-chicagotribune [on-line]. [dost\u0119p 2017-05-25]. (ang.).\u2191 ab “Servants of Mary (Order of Servites).” The Catholic Encyclopedia Vol. 9. New York: Robert Appleton Company, 1910.\u2191 The Servite Order. website.lineone.net. [dost\u0119p 2017-05-25]. (ang.).\u2191 Griffin, Patrick. “Order of Servites.” The Catholic Encyclopedia Vol. 13. New York: Robert Appleton Company, 1912\u2191  Richard W. Emery. The Second Council of Lyons and the Mendicant Orders. \u201eThe Catholic Historical Review\u201d, s. 257-271, pa\u017adziernik 1953. Catholic University of America Press. (ang.).\u00a0\u2191 Order of Servites. W: Patrick Griffin: The Catholic Encyclopedia. T. 13. Nowy Jork: Robert Appleton Company, 1912.\u2191 https:\/\/kosciol.wiara.pl\/doc\/490422.Kupcy-maryjni-Swietych-Siedmiu-Zalozycieli-Zakonu-Serwitow-NMP\u2191 https:\/\/www.fronda.pl\/a\/Siedmiu-Swietych-Zalozycieli-Zakonu-Serwitow-Najswietszej-Maryi-Panny-2,211572.html\u2191 The Marianum Pontifical Theological Faculty. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-24)]. (ang.).\u2191 Parrocchia santa Maria in Via. Diocesi di Roma. [dost\u0119p 2019-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-30)]. (w\u0142.).\u2191 https:\/\/www.mariawaldrast.at\/en\/maria-waldrast\/place-of-pilgrimage\/\u2191 https:\/\/rcdow.org.uk\/cardinal\/homilies\/150th-anniversary-of-the-arrival-of-the-servite-fathers\/\u2191 ab https:\/\/www.franciscanmedia.org\/saint-of-the-day\/seven-founders-of-the-servite-order\/\u2191 ab https:\/\/servite.org\/about\/history\/\u2191 Christopher M.Ch.M.\u00a0Ross\u00a0Christopher M.Ch.M., Servites in Australia – Part One, 12 stycznia 2001 [dost\u0119p 2014-10-25]\u00a0 (ang.).\u2191 Of Dreams and Realities, A history of the origins and development of Servite College (1958-1983). s. 1. (ang.).\u2191 ab A Brief History of the Servite Order: From the Canonization of the Holy Founders 1888 to 2000. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-05)]. (ang.)."},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/2021\/09\/01\/serwici-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Serwici \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]