Melsztyńscy herbu Leliwa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Posted on by
before-content-x4

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Leliwa – herb rodu Melsztyńskich.
 after-content-x4

Melsztyńscy herbu Leliwa – polski ród magnacki, gałąź Tarnowskich, których nazwisko pochodzi od ich głównej siedziby w miejscowości Melsztyn.

Spycimir z Tarnowa miał dwóch synów: Jana z Melsztyna i Rafała z Tarnowa. Od pierwszego z nich wywodzi się ród Melsztyńskich, Rafał zaś był założycielem rodu Tarnowskich. Za czasów panowania Kazimierza III Wielkiego panowie z Melsztyna należeli do najmożniejszych i najbardziej wpływowych rodów w królestwie. Ich pozycja wzrosła jeszcze bardziej za panowania Andegawenów i Władysława II Jagiełły. Swoje znaczenie w Polsce ród zawdzięczał związkom z Piastami i Jagiełłą. Jadwiga z Melsztyna była matką chrzestną króla, zaś jej córka Elżbieta z Pilczy trzecią żoną Jagiełły. Ponadto, dwie córki wojewody krakowskiego Spytka z Melsztyna wyszły za mąż za Piastów: Katarzyna za Janusza Młodszego z Piastów mazowieckich, Jadwiga zaś została żoną księcia niemodlińskiego Bernarda. Ich ojciec Spytko II był wówczas najbogatszym człowiekiem w państwie. Posiadał lub dzierżawił 16 zamków w Melsztynie, Książu, Rabsztynie, Lanckoronie i Kamieńcu Podolskim.

Wkrótce jednak Melsztyńcy utracili wpływy w wyniku wzniecenia prohusyckiej konfederacji pod wodzą syna i imiennika Spytka z Melsztyna Spytka, która zakończyła się klęską w 1439 pod Grotnikami i śmiercią wodza konfederatów. Na przełomie XV i XVI wieku nastąpił nagły upadek rodu Melsztyńskich. W 1511 rodzina była zmuszona do sprzedaży Melsztyna, będącego ich gniazdem rodowym. Ostatni przedstawiciel rodu Melsztyńskich herbu Leliwa – Jan Melsztyński (syn Wincentego) zmarł w biedzie i zapomnieniu w klasztorze bernardynów w Tarnowie, prawdopodobnie w 1540.

Pochwałę Spytka oraz całego rodu zawiera łaciński wiersz z XV w. Spythko, tua virtus meritis coniuncta priori[1].

after-content-x4

Najsłynniejsi przedstawiciele rodu[edytuj | edytuj kod]

Wywód pokoleń[2][edytuj | edytuj kod]

Rodzice założyciela linii

Spycimir „Spytek” z Tarnowa, Dębna, Piasku, Melsztyna
ur. 1275, zm. 1354;
∞ Stanisława z Bogoryi i Skotnik h. bogorya

I pokolenie

Melsztyńscy i Tarnowscy

Jan z Melsztyna, Książa
Ur. 1314, zm. między 9 V 1380 a 20 III 1381
∞ 1331 Zofia c. Adama z Książa.

Rafał z Tarnowa
ur. 1320,
zm. 1372-1373

Czuchna z Tarnowa

Nieustęp z Tarnowa

Pakosław z Tarnowa

Wojciech z Tarnowa

2 pokolenie

Melsztyńskich i Tarnowscy

Spytko II z Melsztyna
ur. ok. 1332, zm. 12 VIII 1399 w bitwie pod Worsklą;
właściciel Melsztyna i Rabsztyna;
∞ przed13 V 1390 Elżbieta „Węgierka”, c. Emeryka Bebeka

Tarnowscy, a w 3 pokoleniu również Jarosławscy
2 pokolenie Melsztyńskich

Spytko II z Melsztyna
ur. ok. 1332, zm. 12 VIII 1399 w bitwie pod Worsklą;
właściciel Melsztyna i Rabsztyna;
∞ przed13 V 1390 Elżbieta „Węgierka”, c. Emeryka Bebeka|-

3 pokolenie Melsztyńskich

Dorota z Melsztyna
ur. przed 1390; zm. 1426.

Jadwiga z Melsztyna
ur. 1391, zm.ok. 1425;
∞ 1407 Bernard na Niemodlinie.

Katarzyna z Melsztyna
ur. przed 1392, zm. 23 III 1465;
∞
I° przed 19 III 1408 Janusz Młodszy Mazowiecki(przed 1383-1422),
II° przed 2 X 1423 Mikołaj z Kurozwęk i Michałowa h. poraj

Jan z Melsztyna Rabsztyna
ur. 1396, zm. przed 9 III 1429 w Budzie na Węgrzech;
właściciel Rabsztyna;
∞
11 XII 1424 Anna (ur. 1405, zm. po 11 XII 1431).

Spytko III z Melsztyna
ur. 1398, zm. 4 V 1439 Grotniki;
Właściciel Melsztyna;
∞ 1426 Beatrycze c. Dobrogosta z Szamotuł z h. Nałęcz.

3 pokolenie Melsztyńskich

Spytko III z Melsztyna
ur. 1398, zm. 4 V 1439 Grotniki;
Właściciel Melsztyna;
∞ 1426 Beatrycze c. Dobrogosta z Szamotuł z h. Nałęcz.

4 pokolenie Melsztyńskich

Jadwiga z Melsztyna (Książa)
ur. 1425, zm. po 5 V 1449;
∞ między 2 X 1441 a 22 XI 1441 Andrzej z Tęczyna h. topór (z Rabsztyna).

Spytek Melsztyński (zm. ok. 1503)
ur. 1423, zm. między 30 I 1503 a 16 I 1504;
właściciel Melsztyna;
∞ przed 16 V 1463 Katarzyna z Girzyc h. gozdawa.(zm. po 19 VI 1504).

Dorota z Melsztyna
ur. 1425, zm. po 1496;
∞ przed 25 VIII 1445 Michał z Łasotek Łasocki h.dołęga

Jan z Melsztyna
ur. 1427, zm. między 1468 a 1470 w Tarnowie.

Dzieci Spytka z Melsztyna

4 pokolenie Melsztyńskich

Spytek Melsztyński (zm. ok. 1503)
ur. 1423, zm. między 30 I 1503 a 16 I 1504;
właściciel Melsztyna;
∞ przed 16 V 1463 Katarzyna z Girzyc h. gozdawa.(zm. po 19 VI 1504).

5 pokolenie Melsztyńskich

Jan z Melsztyna
ur. ok. 1463, zm. przed 17 VII 1517
∞ przed 18 XI 1510 Agnieszka(ok. 1463-1517) c. Pawła Czernego z Witowic.

Wincenty z Melsztyna
ur. 1464, zm. przed 22 VII 1538;
∞ I°Poliksena Wojciechowska (rozwód ok. 1506 ), II° Katarzyna Farurejówna, c. Piotra z Ossowicy, III° przed 26 I 1511 Zofia Kot z Przybinic.

Beata z Melsztyna
ur. 1468, zm. po 19 X 1538.

Katarzyna z Melsztyna
ur. 1469, zm. między 31 III 1518 a 28 VIII 1523

Anna z Melsztyna
ur. 1476, zm. po 10 IV 1521;
∞ przed 24 III 1510 Mikołaj Kamieniecki h. pilawa, przed 11 III 1517 Adam z Radzimic.

Stanisław z Melsztyna

Rafał z Melsztyna

Mikołaj z Melsztyna

Dzieci Wincentego z Melsztyna

5 pokolenie Melsztyńskich

Wincenty z Melsztyna
ur. 1464, zm. przed 22 VII 1538;
∞ I° Poliksena Wojciechowska (rozwód ok. 1506 ), II° Katarzyna Farurejówna, c. Piotra z Ossowicy, III° przed 26 I 1511 Zofia Kot z Przybinic.

6 pokolenie Melsztyńskich

Jan z Melsztyna
(z III°)
ur. 1514, zm. ok. 1540

Anna z Melsztyna
(z III°)
ur. ok. 1517, zm. przed 22 II 1538;
∞ Benedykt Winarski z Grodny

  1. ↑ Maciej Włodarski: Wstęp. W: Średniowieczna poezja łacińska w Polsce. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2007, s. LIII-LIV. ISBN 978-83-04-04605-4.
  2. ↑ Strona Rodu Tarnowskich -Genealogia. rodtarnowski.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-20)]., Włodzimierz Dworzaczek „Genealogia”, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  • Rody magnackie Rzeczypospolitej, Hadrian Kamiński (oprac.), Marta Wilińska (oprac.), Małgorzata Ziemińska (oprac.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 260-280, ISBN 978-83-01-15889-7, OCLC 750660860.

after-content-x4