[{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BlogPosting","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/olaf-ii-haraldsson-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#BlogPosting","mainEntityOfPage":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/olaf-ii-haraldsson-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","headline":"Olaf II Haraldsson \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","name":"Olaf II Haraldsson \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia","description":"before-content-x4 Olaf II (Haraldsson) \u015awi\u0119ty, norw. Olav (Haraldsson) den Hellige (ur. 995, zm. 29 lipca 1030) \u2013 kr\u00f3l Norwegii w","datePublished":"2019-02-26","dateModified":"2019-02-26","author":{"@type":"Person","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/#Person","name":"lordneo","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/author\/lordneo\/","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/c9645c498c9701c88b89b8537773dd7c?s=96&d=mm&r=g","height":96,"width":96}},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Enzyklop\u00e4die","logo":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/wiki4\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/download.jpg","width":600,"height":60}},"image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/d\/d9\/Sankt_Olovs_kapell%2C_d%C3%B6rr-_Wiglaf.jpg\/240px-Sankt_Olovs_kapell%2C_d%C3%B6rr-_Wiglaf.jpg","url":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/thumb\/d\/d9\/Sankt_Olovs_kapell%2C_d%C3%B6rr-_Wiglaf.jpg\/240px-Sankt_Olovs_kapell%2C_d%C3%B6rr-_Wiglaf.jpg","height":"294","width":"240"},"url":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/olaf-ii-haraldsson-wikipedia-wolna-encyklopedia\/","wordCount":1593,"articleBody":" (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});before-content-x4Olaf II (Haraldsson) \u015awi\u0119ty, norw. Olav (Haraldsson) den Hellige (ur. 995, zm. 29 lipca 1030) \u2013 kr\u00f3l Norwegii w latach 1016\u20131028, \u015bwi\u0119ty Ko\u015bcio\u0142a katolickiego. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});after-content-x4Wprowadzi\u0142 w kraju chrze\u015bcija\u0144stwo (mi\u0119dzy innymi stworzy\u0142 w nim biskupstwa, zakaza\u0142 spo\u017cywania ko\u0144skiego mi\u0119sa), zni\u00f3s\u0142 niewolnictwo, ograniczy\u0142 w\u0142adz\u0119 arystokracji i wprowadzi\u0142 lokalne ustawodawstwo. W 1028 zosta\u0142 wygnany z kraju przez opozycj\u0119 z okr\u0119gu Tr\u00f8ndelag wspomagan\u0105 przez du\u0144skiego kr\u00f3la Kanuta Wielkiego. W 1030 wr\u00f3ci\u0142 do Norwegii, chc\u0105c odzyska\u0107 tron. Zgin\u0105\u0142 w bitwie pod Stiklestad 29 lipca 1030. Po \u015bmierci zosta\u0142 uznany za m\u0119czennika, p\u00f3\u017aniej og\u0142oszony \u015bwi\u0119tym.Olaf urodzi\u0142 si\u0119 w Ringerike w roku 995. By\u0142 synem Haralda Grenske i \u00c5sty Gudbrandsdatter. Ojciec Olafa zmar\u0142 przed jego narodzeniem. \u00c5sta wysz\u0142a ponownie za m\u0105\u017c, za posiadacza ziemskiego Sigurda Syra. W jego posiad\u0142o\u015bci wychowywa\u0142 si\u0119 przysz\u0142y kr\u00f3l. Na swoj\u0105 pierwsz\u0105 wypraw\u0119 wyruszy\u0142 w wieku 11 lat. P\u00f3\u017aniej bra\u0142 udzia\u0142 w najazdach na kraje nadba\u0142tyckie, Angli\u0119. Bra\u0142 udzia\u0142 w pr\u00f3bie podbicia Londynu, a w 1011 uda\u0142o mu si\u0119 zdoby\u0107 Canterbury. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});after-content-x4Olaf uwa\u017ca\u0142 zjednoczenie Norwegii za swoje powo\u0142anie. W drodze powrotnej do kraju sp\u0119dzi\u0142 zim\u0119 u norma\u0144skiego ksi\u0119cia Ryszarda II. Ksi\u0105\u017c\u0119 by\u0142 chrze\u015bcijaninem i dzi\u0119ki niemu Olaf mia\u0142 okazj\u0119 do zapoznania si\u0119 z now\u0105 wiar\u0105. Chrzest przyj\u0105\u0142 w Rouen, stolicy Normandii. Podczas pobytu w Normandii Olaf wys\u0142ucha\u0142 te\u017c wielu legend i poda\u0144 na temat dawnych w\u0142adc\u00f3w Francji. Szczeg\u00f3lnie zaimponowa\u0142 mu Karol Wielki, kt\u00f3ry sta\u0142 si\u0119 dla niego wzorem w\u0142adcy. To w\u0142a\u015bnie francuskiemu kr\u00f3lowi zawdzi\u0119cza swoje imi\u0119 syn Olafa \u2013 Magnus.Kr\u00f3l Norwegii, Olaf Tryggvason, zgin\u0105\u0142 w bitwie pod Svolder w roku 1000. Od tego czasu Norwegi\u0105 rz\u0105dzili du\u0144ski kr\u00f3l Swen Wid\u0142obrody, w\u0142adca Szwecji i norwescy jarlowie. Do tego poga\u0144skie tradycje i znaczenie, jakie w organizacji spo\u0142ecze\u0144stwa odgrywa\u0142 r\u00f3d, sprawia\u0142y, \u017ce wprowadzenie chrze\u015bcija\u0144stwa i zjednoczenie kraju zdawa\u0142o si\u0119 by\u0107 zadaniem bardzo trudnym.Jedn\u0105 z pierwszych rzeczy, kt\u00f3re zrobi\u0142 Olaf po powrocie do kraju, by\u0142o porwanie mianowanego przez Swena Wid\u0142obrodego w\u0142adcy Norwegii, jarla H\u00e5kona Eirikssona. W zamian za wypuszczenie na wolno\u015b\u0107 mia\u0142 on (H\u00e5kon) opu\u015bci\u0107 Norwegi\u0119 i uda\u0107 si\u0119 do swojego ojca w Anglii. Nast\u0119pnie zdoby\u0142 w\u0142adz\u0119 w okr\u0119gu Oppland, w Viken (nazwa historyczna: obszar dooko\u0142a fiordu Oslo) i w Agder. P\u00f3\u017aniej koronowa\u0142 si\u0119 na kr\u00f3la w Tr\u00f8ndelag. W drodze powrotnej na po\u0142udnie na ka\u017cdym tingu uznawano go w\u0142adc\u0105.Wprowadzenie chrze\u015bcija\u0144stwa[edytuj | edytuj kod] (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});after-content-x4Sceny z \u017cycia Olafa II na drzwiach kaplicy w HardemoW owym czasie wielu Norweg\u00f3w przyjmowa\u0142o chrzest, co jednak nie znaczy\u0142o, \u017ce zrywali oni z poga\u0144skimi tradycjami i wierzeniami. Na tingach w wielu miejscach w kraju chrze\u015bcija\u0144stwo zosta\u0142o, co prawda, wprowadzone jako religia oficjalna, nie wsz\u0119dzie jednak przyj\u0119cie nowej wiary odbywa\u0142o si\u0119 pokojowo. Snorri Sturluson opisuje przypadki, kiedy ludzie byli zabijani b\u0105d\u017a kaleczeni, poniewa\u017c nie chcieli przyj\u0105\u0107 wiary w Chrystusa. Olaf sprowadzi\u0142 tak\u017ce do kraju czterech angielskich biskup\u00f3w. Najwa\u017cniejszym z nich by\u0142 biskup Grimkjell.Oko\u0142o roku 1022 w Moster odby\u0142o si\u0119 spotkanie biskup\u00f3w i doradc\u00f3w kr\u00f3lewskich, maj\u0105ce na celu uchwalenie prawa ko\u015bcielnego. Tam ustalono, \u017ce ko\u015bci\u00f3\u0142 norweski zwi\u0105zany b\u0119dzie z w\u0142adz\u0105 kr\u00f3lewsk\u0105, to jest, \u017ce chrze\u015bcija\u0144stwo b\u0119dzie religi\u0105 pa\u0144stwow\u0105. Przepis prawa (uchwalono je ostatecznie w roku 1024) zaczyna\u0142 si\u0119 tymi s\u0142owami: Rzecz\u0105 dla nas najwa\u017cniejsz\u0105 jest pos\u0142a\u0107 uk\u0142on na wsch\u00f3d i pomodli\u0107 si\u0119 do Bia\u0142ego Chrystusa o pok\u00f3j i o dobry rok (…) oby On by\u0142 naszym przyjacielem…W ustawie tej znalaz\u0142 si\u0119 mi\u0119dzy innymi zakaz bigamii i jedzenia mi\u0119sa w pi\u0105tki. Nakazano tak\u017ce post przez siedem tygodni przed Wielkanoc\u0105. Niewolnikom miano przywr\u00f3ci\u0107 wolno\u015b\u0107, a za gwa\u0142t i uprowadzenie kobiety mia\u0142y grozi\u0107 surowe kary. Ma\u0142\u017ce\u0144stwa zawierane mi\u0119dzy lud\u017ami blisko ze sob\u0105 spokrewnionymi by\u0142y zakazane. Zmieniono r\u00f3wnie\u017c obrz\u0105dki pogrzebowe: zmar\u0142ych od tej pory grzeba\u0107 si\u0119 mia\u0142o w po\u015bwi\u0119conej ziemi, chyba \u017ce byli z\u0142oczy\u0144cami, zdrajcami albo samob\u00f3jcami. W ka\u017cdym okr\u0119gu miano budowa\u0107 nowe ko\u015bcio\u0142y. Utrzymanie ko\u015bcio\u0142\u00f3w i ksi\u0119\u017cy mia\u0142o spoczywa\u0107 na barkach m\u0119\u017cczyzn zamieszkuj\u0105cych ka\u017cdy okr\u0119g.Po uchwaleniu prawa Olaf odbywa\u0142 wiele podr\u00f3\u017cy, zwo\u0142ywa\u0142 tingi i odczytywa\u0142 na nich prawo ko\u015bcielne. Cz\u0119sto spotyka\u0142 si\u0119 z oporem \u2013 nowe prawo bardzo r\u00f3\u017cni\u0142o si\u0119 od zwyczaj\u00f3w praktykowanych przez mieszka\u0144c\u00f3w kraju. Niepokornym podw\u0142adnym grozi\u0142y \u015bmier\u0107, okaleczenie b\u0105d\u017a utrata maj\u0105tku. To z kolei przysporzy\u0142o Olafowi wielu wrog\u00f3w, tym bardziej \u017ce w oczach kr\u00f3la wszyscy byli r\u00f3wni wobec prawa, a wi\u0119c kary by\u0142y tak samo surowe wobec mo\u017cnych, jak i wobec biednych.Zdobycie w\u0142adzy przez Kanuta Wielkiego[edytuj | edytuj kod]W 1028 Kanut Wielki przyby\u0142 do Norwegii z 50 okr\u0119tami. By\u0142 wtedy kr\u00f3lem zar\u00f3wno Danii, jak i Anglii. Dzi\u0119ki swojemu bogactwu i obietnicom wkupi\u0142 si\u0119 w \u0142aski lokalnych mo\u017cnych. Olafa zdradzili nawet ludzie z jego osobistej armii i musia\u0142 opu\u015bci\u0107 kraj. Razem ze swoim synem i garstk\u0105 zaufanych ludzi pojecha\u0142 na Ru\u015b i zamieszka\u0142 w Nowogrodzie u ksi\u0119cia Jaros\u0142awa i jego szwedzkiej \u017cony Ranghild. Kanut tymczasem zosta\u0142 og\u0142oszony kr\u00f3lem Norwegii, a H\u00e5kon Eiriksson zosta\u0142 jego namiestnikiem. Jaros\u0142aw zaoferowa\u0142 Olafowi koron\u0119 Bu\u0142garii. Ten jednak odm\u00f3wi\u0142 \u2013 jego celem by\u0142o odzyskanie w\u0142adzy w Norwegii.\u00a0Osobny artyku\u0142: Bitwa pod Stiklestad.W 1030 roku Olaf wr\u00f3ci\u0142 do Norwegii, \u017ceby odzyska\u0107 w\u0142adz\u0119. Decyduj\u0105ca bitwa rozegra\u0142a si\u0119 w okr\u0119gu Tr\u00f8ndelag niedaleko Stiklestad 29 lipca. Podobno tu\u017c przed bitw\u0105 Olaf mia\u0142 sen o tym, \u017ce wspina si\u0119 po drabinie do nieba. Broni\u0105ca Tr\u00f8ndelagu armia przewy\u017csza\u0142a liczebnie armi\u0119 Olafa. Mia\u0142 zgin\u0105\u0107 od trzech cios\u00f3w zadanych mu przez trzech mo\u017cnych: Kalva Arnessona, Torego Hunda i Torsteina Knarresmeda.Podobno po \u015bmierci Olafa wielu ludzi \u017ca\u0142owa\u0142o, \u017ce wyst\u0119powali przeciwko kr\u00f3lowi. Po kraju zacz\u0119\u0142y kr\u0105\u017cy\u0107 historie o jego chwalebnych czynach i o cudach, kt\u00f3re dokonywa\u0107 si\u0119 mia\u0142y przy jego zw\u0142okach. Ch\u0142op ze Stiklestad pogrzeba\u0142 Olafa w Trondheim (w \u015bredniowieczu “Nidaros”). Podobno kiedy rok p\u00f3\u017aniej zw\u0142oki ponownie wykopano, zobaczono, \u017ce zmar\u0142emu uros\u0142y paznokcie i w\u0142osy. Stwierdzono, \u017ce sta\u0142 si\u0119 cud i kr\u00f3l zyska\u0142 przydomek \u015bwi\u0119ty. P\u00f3\u017aniej wielu pielgrzym\u00f3w jecha\u0142o do Nidaros, by szuka\u0107 pocieszenia i pomocy u Olafa. Tam wzniesiono ku jego czci ogromny ko\u015bci\u00f3\u0142.Uroczystej elewacji dokona\u0142 biskup Grimkell 3 sierpnia 1031 roku. Obecnie relikwie \u015bw. Olafa spoczywaj\u0105 w miejscowej katedrze wybudowanej w 1152 roku.Olaf II \u015awi\u0119ty jest patronem i obro\u0144c\u0105 Norwegii i uwa\u017cany jest za m\u0119czennika.Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest w dzienn\u0105 pami\u0105tk\u0119 \u015bmierci (29 lipca). (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});after-content-x4"},{"@context":"http:\/\/schema.org\/","@type":"BreadcrumbList","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/#breadcrumbitem","name":"Enzyklop\u00e4die"}},{"@type":"ListItem","position":2,"item":{"@id":"https:\/\/wiki.edu.vn\/pl\/wiki\/olaf-ii-haraldsson-wikipedia-wolna-encyklopedia\/#breadcrumbitem","name":"Olaf II Haraldsson \u2013 Wikipedia, wolna encyklopedia"}}]}]