Plac Wolności w Charkowie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Posted on by
before-content-x4

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

 after-content-x4

Plac Wolności (ukr. Майдан Свободи, ros. Пло́щадь Свобо́ды[1]) – plac znajdujący się w Charkowie na Ukrainie. Jest on dziewiątym pod względem wielkości placem na świecie oraz trzecim w Europie[2].

  • Powierzchnia placu wynosi 11,9 hektarów[3].
  • Długość wynosi od 690 do 750 metrów.
  • Średnica okrągłej części placu wynosi 350 metrów.
  • Kształt placu przypomina łzę lub żarówkę[4][5].
  • Na terenie placu znajduje się pierwszy wieżowiec powstały w ZSRR, Derżprom.
  • Pod placem znajdują się dwie stacje metra: „Uniwersytet” oraz „Derżprom”.

Od 1925 do 1991 roku plac nosił imię Feliksa Dzierżyńskiego[6]. W czasie niemieckiej okupacji w 1942 roku nazywano go „Placem Wehrmachtu” (niem. Platz der Wermacht). Od końca marca do 23 sierpnia 1943 roku nazywano go „Placem SS Leibstandart” od nazwy 1 Dywizji Pancernej SS „Leibstandarte SS Adolf Hitler”, która odbiła miasto w trakcie trzeciej bitwy o Charków. Od 1991 roku po rozpadzie ZSRR nosi nazwę „plac Wolności”[7].

W 1925 roku z inicjatywy Feliksa Dzierżyńskiego zdecydowano o budowie Domu Przemysłu Państwowego. Zapoczątkowało to powstanie nowej dzielnicy, której centrum stanowił ogromny obszar. Aby uzyskać widok na pierwszy radziecki wieżowiec od strony ulicy Sumskiej, konieczne było oczyszczenie wielkiej przestrzeni z niskiej zabudowy starszych budynków. Spory o kształt i granice placu toczyły się aż do lat 30. Jednym z pomysłów było stworzenie dwóch placów oddzielonych monumentalnym budynkiem. Z projektu jednak zrezygnowano[8]. W 1963 roku na placu został odsłonięty pomnik Lenina, który został obalony w 2014 roku[9]. W 2008 roku na placu zagrał zespół Queen z Paulem Rodgersem. Na występ przyszło 350 tysięcy osób[4]. W latach 2010–2013 w trakcie Dnia Zwycięstwa na placu odbywały się parady wojskowe w których brały udział wojska ukraińskie i rosyjskie[10]. W 2014 roku, w trakcie Euromajdanu, plac był miejscem wystąpień ruchów proukraińskich i prorosyjskich[11][12]. Na miejscu pomnika Lenina 23 sierpnia 2020 roku została otwarta fontanna[13].

W trakcie inwazji rosyjskiej na Ukrainę, 1 marca 2022 r. w plac uderzyły dwie rakiety typu Kalibr. Wskutek eksplozji częściowemu zniszczeniu uległa siedziba władz obwodu charkowskiego a z pozostałych budynków wypadły okna[14].

  1. ↑ Площа Свободи. План-схема Харькова. Центральная часть. АО «Спаэро Плюс», 2009.
  2. ↑ CHARKÓW – MIASTO, W KTÓRYM PLAC WOLNOŚCI JEST 3. NAJWIĘKSZYM PLACEM W EUROPIE [dostęp 2020-11-14].
  3. ↑ Харьков: Архитектура, памятники, новостройки: Путеводитель. Сост. А. Лейбфрейд, В. Реусов, А. Тиц. – Х.: Прапор, 1987.
  4. ↑ ab Plac Swobody w Charkowie [dostęp 2020-11-14].
  5. ↑ CHARKÓW. Odkryj potencjał wschodu [dostęp 2020-11-14].
  6. ↑ Площадь Свободы в Харькове [dostęp 2020-11-14].
  7. ↑ Идеологические названия и памятники в Харькове будут жить долго – KP.UA [dostęp 2020-11-14].
  8. ↑ PLAC SWOBODY W CHARKOWIE. CIEKAWE FAKTY [dostęp 2020-11-14].
  9. ↑ W Charkowie nacjonaliści i kibice obalili pomnik Lenina [dostęp 2020-11-14].
  10. ↑ В ХАРЬКОВЕ УЖЕ ПРОШЕЛ ПАРАД ПОБЕДЫ – НЕ ДЛЯ ВСЕХ [dostęp 2020-11-14].
  11. ↑ Pro-Russian rally draws 5,000 people in Ukraine’s Kharkiv [dostęp 2020-11-14].
  12. ↑ A woman holds a placard reading ‘Kharkiv loves Crimea’ while Pro-Ukrainian activists sing the state anthem during a rally in the center of the eastern Ukrainian city of Kharkiv on March 6, 2014, as they protest against the Russian aggression in Crimea [dostęp 2020-11-14].
  13. ↑ В Харькове появилась новая достопримечательность (фото, видео, дополнено) [dostęp 2020-11-14].
  14. ↑ Atak Rosji na Ukrainę. Ostrzelany główny plac Charkowa, rośnie liczba ofiar, TVN24 [dostęp 2022-03-01] (pol.).

after-content-x4