Bá tước

Template:Chú thích trong bài [[Tập tin:Heraldic Crown of Spanish Count.svg|phải|nhỏ|British Viscount Coronet|Mũ miện của Bá tước (huy hiệu Tây Ban Nha)]] Template:Ranks of Nobility Bá tước (hoặc nữ bá tước nếu là phụ nữ) là một tước hiệu quý tộc ở các quốc gia Châu Âu. Trong tiếng Anh từ count có nghĩa là "bá tước", bắt nguồn từ tiếng Pháp comte, từ này lại có nguồn gốc tiếng Latin comes - trong "thể đối cách" (accusative case) comitem của từ này có nghĩa là "người thân cận", sau đó là "người thân cận của hoàng đế, người ủy quyền của hoàng đế". Tuy nhiên, ở Anh và Ai-len tước hiệu này gọi là earl (vợ của bá tước vẫn được gọi là "countess", vì tiếng Anh thiếu thuật ngữ thay thế). Ở Đức bá tước được gọi là Graf/Gräfin.

Định nghĩa

Cuối thời kỳ cuối Đế quốc La Mã, trong tiếng La tinh có nghĩa là "người đồng hành cùng hoàng đế". Đây là tước hiệu cao của các vị đại thần và các quan chức cấp tỉnh, hoặc quân sự hoặc hành chính.

Trong Đế quốc Tây La Mã, Bá tước để chỉ một chỉ huy quân sự, nhưng không phân thứ hạng cụ thể. Tại Đế quốc Đông La Mã, Bá tước là một chỉ huy quân sự có phân hạng rõ ràng (chỉ huy 200 người).

Danh hiệu trong các ngôn ngữ khác nhau

Các từ bắt nguồn từ tiếng Latin "comes"

Ngôn ngữ	Nam giới	Nữ giới / vợ	Lãnh địa
tiếng Albania	Kont	Konteshë
Tiếng Armenia	Կոմս (Koms)	Կոմսուհի (Komsuhi)
Tiếng Bulgaria	Кмет (Kmet), present meaning: mayor; medieval (9th-century) Комит (Komit): hereditary provincial ruler	Кметица (Kmetitsa), woman mayor / Кметша (Kmetsha), mayor's wife	Кметство (Kmetstvo); medieval Комитат (Komitat)
Tiếng Quảng Đông	Pak Tsoek 伯爵 (Bá tước)	Neoi Pak Tsoek 女伯爵 (Nữ bá tước) / Pak Tsoek Fu Yan 伯爵夫人, bá tước phu nhân
Tiếng Catala	Comte	Comtessa	Comtat
Tiếng Đan Mạch		Komtesse (Con gái độc thân của bá tước.)
Tiếng Anh	Count (applies to title granted by monarchies other than the British where Earl applies)	Countess (even where Earl applies)	Earldom for an Earl; Countship hoặc county for a count, but the last is also, and indeed rather, in English-Speaking countries an administrative district
Tiếng Pháp	Comte	Comtesse	Comté
Tiếng Hungary	Vikomt	Vikomtessz	These forms are now archaic and/or literary; Gróf is used instead.
Tiếng Ireland	Cunta; Iarla	Cuntaois, Baniarla	Honorary title only; iarla does not derive from Latin comes but rather from English "earl".
Tiếng Ý	Conte	Contessa	Contea, Contado, Comitato
Tiếng Hy Lạp	Κόμης (Kómēs)	Κόμησσα (Kómēssa)	Κομητεία (Komēteía); ở quần đảo Ionia dùng thuật ngữ tiếng Ý tương ứng Kóntes, Kontéssa để thay thế
Tiếng Nhật	Hakushaku 伯爵	Hakushaku fujin 伯爵婦人
Latin (biệt ngữ phong kiến)	Comes	Comitissa	Comitatus
Tiếng Malta	Konti	Kontessa
Tiếng Monegasque	Conte	Contessa
Tiếng Na Uy		Komtesse (con gái độc thân của bá tước.)
Tiếng Bồ Đào Nha	Conde	Condessa	Condado
Tiếng România	Conte	Contesă	Comitat
Tiếng Romansh	Cont	Contessa
Tiếng Tây Ban Nha	Conde	Condesa	Condado
Tiếng Thụy Điển	Greve	Grevinna	Grevskap
Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ	Kont	Kontes	Kontluk

Các từ tương đồng với từ "Graf" trong tiếng Đức

(một số trường hợp không rõ ràng)

Ngôn ngữ	Nam giới	Nữ giới / vợ	Lãnh địa
Afrikaans	Graaf	Gravin	Graafskap
Tiếng Belarus	Граф (Hraf)	Графiня (Hrafinia)	Графствa (Hrafstva)
Tiếng Bulgaria	Граф (Graf)	Графиня (Grafinya)	Графство (Grafstvo)
Tiếng Croatia	Grof	Grofica	Grofovija
Tiếng Séc	Hrabě	Hraběnka	Hrabství
Tiếng Đan Mạch	Greve	Grevinde	Grevskab
Tiếng Hà Lan	Graaf	Gravin	Graafschap
Tiếng Anh	Grave	Gravine	Graviate
Tiếng Estonia	Krahv	Krahvinna	Krahvkond
Tiếng Phần Lan	Kreivi	Kreivitär	Kreivikunta
tiếng Đức	Graf	Gräfin	Grafschaft
Tiếng Hy Lạp	Γράβος
Tiếng Hungary	Gróf	Grófnő, Grófné	Grófság
Tiếng Iceland	Greifi	Greifynja
Tiếng Latvia	Grāfs	Grāfiene	Grāfiste
Tiếng Litva	Grafas	Grafienė	Grafystė
Tiếng Luxembourg	Graf	Gräfin
Tiếng Macedonia	Гроф (Grof)	Грофица (Grofica)
Tiếng Na Uy	Greve	Grevinne	Grevskap
Tiếng Ba Lan	Hrabia	Hrabina	Hrabstwo
Tiếng România	Grof (khác: "Conte", bên trên)
Tiếng Nga	Граф (Graf)	Графиня (Grafinya)	Графство (Grafstvo)
Tiếng Serbia	Гроф	Грофица	Грофовија
Tiếng Slovak	Gróf	Grófka	Grófstvo
Tiếng Slovene	Grof	Grofica	Grofija
Tiếng Thụy Điển	Greve	Grevinna	Grevskap
Tiếng Ukraina	Граф (Hraf)	Графиня (Hrafynya)	Графство (Hrafstvo)

Nguồn

• Labarre de Raillicourt: Les Comtes Romains
• Westermann, Großer Atlas zur Weltgeschichte (in German)

Liên kết ngoài

• Heraldica.org - here the French peerage
• Italian Titles of Nobility
• Webster's 1828 Dictionary

Thể loại:Tước hiệu quý tộc Thể loại:Phong kiến Thể loại:Tước vị Thể loại:Danh hiệu Thể loại:Đế quốc La Mã hậu kỳ cổ đại