Bảng chữ cái Hy Lạp

Template:Hệ thống chữ cái Hy Lạp Bảng chữ cái Hy Lạp (Tiếng Hy Lạp: "Ελληνικό αλφάβητο" - Elleniká alphábeto) là hệ thống 24 ký tự được dùng để viết tiếng Hy Lạp từ cuối thế kỷ thứ IX trước Công nguyên hoặc đầu thế kỷ thứ VIII trước Công nguyên. Theo nghĩa hẹp đây là bảng chữ cái đầu tiên và lâu đời ghi mỗi nguyên âm và phụ âm bằng một biểu tượng riêng. Nó cũng được sử dụng như vậy cho đến ngày nay. Những chữ cái này cũng được dùng trong bảng số Hy Lạp từ thế kỷ thứ II trước Công nguyên.

Bảng chữ cái Hy Lạp được kế thừa từ Bảng chữ cái Phoenicia, và nó không hề liên quan đến hệ thống chữ viết trước của Hy Lạp là Linear B hay Cypriot. Nó cũng là nền tảng cho nhiều bảng chữ cái khác ở châu Âu và Trung Đông, bao gồm cả bảng chữ cái Latinh. Ngoài việc được sử dụng để viết tiếng Hy Lạp hiện đại, ngày nay các chữ cái này cũng được dùng như những biểu tượng Toán và khoa học, Vật lý hạt trong Vật lý, hay tên các ngôi sao, tên của các cơn bão nhiệt đới siêu cấp và trong những mục đích khác.chẳng hạn như là hóa học ...

Ký tự chính

Dưới đây là bảng chữ cái Hy Lạp, cùng với dạng của nó sau khi đã chuyển tự. Bảng này cũng cung cấp các ký tự Phoenicia tương ứng với mỗi chữ cái Hy Lạp. Phát âm sử dụng Bảng mẫu tự phiên âm quốc tế.

Chữ cái	Chữ cái Phoenicia tương ứng	Tên				Chuyển tự		Phát âm		Số tương ứng
		Tiếng Anh	Tiếng Hy Lạp cổ đại	Tiếng Hy Lạp (Trung cổ)	Tiếng Hy Lạp hiện đại	Tiếng Hy Lạp cổ đại	Tiếng Hy Lạp hiện đại	Tiếng Hy Lạp cổ	Tiếng Hy Lạp hiện đại
Α α	20px|Aleph Aleph	Alpha	Template:Polytonic		άλφα	a		[a] [aː]	[a]	1
Β β	20px|Beth Beth	Beta	Template:Polytonic		βήτα	b	v	[b]	[v]	2
Γ γ	20px|Gimel Gimel	Gamma	Template:Polytonic		γάμμα γάμα	g	gh, g, j	[g]	[[[:Template:Unicode]]], [[[:Template:Unicode]]]	3
Δ δ	20px|Daleth Daleth	Delta	Template:Polytonic		δέλτα	d	d, dh, th	[d]	[ð]	4
Ε ε	20px|He He	Epsilon	Template:Polytonic	Template:Polytonic	έψιλον	e		[e]		5
Ζ ζ	20px|Zayin Zayin	Zeta	Template:Polytonic		ζήτα	z		[zd] (hay [dz]) sau đó là [zː]	[z]	7
Η η	20px|Heth Heth	Eta	Template:Polytonic		ήτα	e, ē	i	[[[:Template:Unicode]]ː]	[i]	8
Θ θ	20px|Teth Teth	Theta	Template:Polytonic		θήτα	th		[tTemplate:Unicode]	[θ]	9
Ι ι	20px|Yodh Yodh	Iota	Template:Polytonic		ιώτα γιώτα	i		[i] [iː]	[i], [[[:Template:Unicode]]]	10
Κ κ	20px|Kaph Kaph	Kappa	Template:Polytonic		κάππα κάπα	k		[k]	[k], [c]	20
Λ λ	20px|Lamedh Lamedh	Lambda	Template:Polytonic	Template:Polytonic	λάμδα λάμβδα	l		[l]		30
Μ μ	20px|Mem Mem	Mu	Template:Polytonic		μι μυ	m		[m]		40
Ν ν	20px|Nun Nun	Nu	Template:Polytonic		νι νυ	n		[n]		50
Ξ ξ	20px|Samekh Samekh	Xi	Template:Polytonic	Template:Polytonic	ξι	x	x, ks	[ks]		60
Ο ο	20px|Ayin 'Ayin	Omicron	Template:Polytonic	Template:Polytonic	όμικρον	o		[o]		70
Π π	20px|Pe Pe	Pi	Template:Polytonic	Template:Polytonic	πι	p		[p]		80
Ρ ρ	20px|Res Resh	Rho	Template:Polytonic		ρω	r (Template:Polytonic: rh)	r	[r], [r̥]	[r]	100
Σ σ ς	20px|Sin Sin	Sigma	Template:Polytonic		σίγμα	s		[s]		200
Τ τ	20px|Taw Taw	Tau	Template:Polytonic		ταυ	t		[t]		300
Υ υ	20px|Waw Waw	Upsilon	Template:Polytonic	Template:Polytonic	ύψιλον	u, y	y, v, f	[y] [yː] (earlier [ʉ] [ʉː])	[i]	400
Φ φ	nguồn gốc tranh cãi (Xem trong bài)	Phi	Template:Polytonic	Template:Polytonic	φι	ph	f	[pʰ]	[f]	500
Χ χ		Chi	Template:Polytonic	Template:Polytonic	χι	ch	ch, kh	[kʰ]	[x], [ç]	600
Ψ ψ		Psi	Template:Polytonic	Template:Polytonic	ψι	ps		[ps]		700
Ω ω	20px|Ayin 'Ayin	Omega	Template:Polytonic	Template:Polytonic	ωμέγα	o, ō	o	[ɔː]	[o]	800

Ký tự không dùng nữa

Những chữ cái sau đây không nằm trong bảng chữ cái Hy Lạp tiêu chuẩn, nhưng đã được sử dụng vào thời tiền cổ và trong một số thổ ngữ nhất định. Những chữ cái: digamma, stigma, heta, san, koppa, sampi, sho; cũng được sử dụng trong bảng số Hy Lạp.

Chữ cái	Chữ cái Phoenicia tương ứng	Tên			Chuyển tự	Phát âm	Số tương ứng
		Tiếng Anh	Tiếng Hy Lạp cổ đại	Tiếng Hy Lạp trung cổ
30px|Digamma (30px|Digamma xen kẽ)	20px|Waw Waw	Digamma	Template:Unicode	Template:Unicode	w	[w]	6
30px|Stigma		Stigma	-	Template:Unicode	st	[st]	6
30px|Heta	20px|Heth Heth	Heta	Template:Unicode	Template:Unicode	h	[h]	-
30px|San	20px|Tsade Tsade	San	Template:Unicode	Template:Unicode	s	[s]	-
30px|Koppa (30px|Koppa xen kẽ)	20px|Qoph Qoph	Koppa	Template:Unicode	Template:Unicode	q	[q]	90
30px|Sampi (30px|Sampi xen kẽ)	20px|Tsade Tsade	Sampi	-	Template:Unicode	ss	gần như chắc chắn là âm tắc xát, nhưng vẫn còn tranh cãi; [sː], [ks], [ts] được đề xuất	900
30px|Sho	20px|Tsade Tsade	Sho	-	-	sh	[ʃ]	-

Tham khảo

• Elsie, Robert (1991). "Albanian Literature in Greek Script: the Eighteenth and Early Nineteenth-Century Orthodox Tradition in Albanian Writing" (PDF 0.0 bytes). Byzantine and Modern Greek Studies. 15 (20). 
• Template:Chú thích sách — A popular history, more about Greek roots in English than about the alphabet itself.
• Template:Chú thích sách
• Template:Chú thích sách — Includes papers on history, typography, and character coding by Hermann Zapf, Matthew Carter, Nicolas Barker, John A. Lane, Kyle McCarter, Jerôme Peignot, Pierre MacKay, Silvio Levy, et al.
• Template:Chú thích sách
• Template:Chú thích sách — discusses dating, early inscriptions, and ties to origin of texts of Homer. ISBN 0-521-58907-X
• Template:Chú thích sách — Includes discussion of the Greek alphabet used for languages other than Greek.
• C. J. Ruijgh (1998) Sur la date de la création de l’alphabet grec. Mnemosyne 51, 658–687

Liên kết ngoài

• U0370.pdf Phạm vi Hy Lạp Template:En
• Examples of Greek handwriting Template:En
• Greek Unicode Issues Template:En
• Unicode FAQ - Greek Language and Script Template:En
• Unicode alphabetic test for Greek Unicode range Template:En
• Unicode numeric test for Greek Unicode range Template:En
• Unicode review for all Greek-related Unicode ranges Template:En

Thể loại:Bài cơ bản dài trung bình Hy Lạp