Henry VII của Anh
Template:Thông tin nhân vật hoàng gia
Henry VII (tiếng Wales: Harri Tudur; tiếng Anh: Henry VII of England; 28 tháng 1, 1457 - 21 tháng 4, 1509) là Quốc vương của nước Anh và là Lãnh chúa của Ireland, lên ngôi này 22 tháng 8, năm 1485 cho đến khi ông qua đời. Ông là vị quân vương đầu tiên của Triều đại Tudor.
Henry đã giành được ngôi vị khi ông đã đánh bại Richard III trong Trận Bosworth. Ông là vị Quân chủ cuối cùng của Anh chiếm được ngai vàng từ chiến trường. Ông đã thành công trong việc khôi phục lại sức mạnh và sự ổn định của chế độ quân chủ Anh sau khi biến động chính trị của cuộc Chiến tranh Hoa Hồng. Ông thành lập một triều đại lâu dài, và sau khi trị vì gần 24 năm, nền thái bình thịnh trị được con trai ông, Henry VIII, giữ vững.
Mặc dù Henry có thể được ca ngợi với việc khôi phục ổn định chính trị ở Anh, và một số khen ngợi về những cải cách hành chính, kinh tế và ngoại giao, nhưng những năm cuối của triều đại ông đã được được đặc bởi việc tham nhũng tài chính kéo căng các giới hạn của tính hợp pháp. Theo nhà sử học đương đại Polydore Vergil, "tham nhũng" trong phần lớn được nhấn mạnh qua các kiểm soát viên hoàng gia đã khẳng định trong những năm cuối đời của Henry.
Thân thế
thumb|200px|trái|Margaret Beaufort, mẹ của Henry VII
Henry ra đời tại Lâu đài Pembroke vào ngày 28 tháng 1, năm 1457, mẹ ông là Margaret Beaufort, Bá tước phu nhân xứ Richmond và Derby, khi đó bà chỉ vừa 13 tuổi. Cha ông là Edmund Tudor, Bá tước Richmond thứ nhất, qua đời 3 tháng trước khi Henry chào đời[1].
Ông nội của Henry VII là ngài Owen Tudor, xuất thân từ gia tộc Tudors xứ Penmynydd, người đã phục vụ dưới triều đình Henry V của Anh và đã bí mật kết hôn với quá phụ của nhà vua, Catherine de Valois. Sau cuộc hôn nhân đó, một trong những đứa con của họ chính là Edmund Tudors, cha của Henry VII. Việc thừa kế ngai vàng nước Anh chủ yếu là qua mẹ ông, Phu nhân Margaret Beaufort, người hậu duệ của John xứ Gaunt, Công tước xứ Lancaster, con trai thứ tư của Quốc vương Edward III của Anh. Edmund được ban tước hiệu Bá tước xứ Richmond vào năm 1452 và được thừa nhận là con hợp pháp bởi Nghị viện Anh[2].
Quyền kế vị của Henry Tudor chủ yếu qua việc mẹ ông là hậu duệ của gia tộc Beaufort. Phu nhân Margaret là cháu chắt của John xứ Gaunt, con trai thứ tư của Edward III. Vợ của John là Katherine Swynford trong một thời gian chỉ là tình nhân của ông, khi họ kết hôn vào năm 1396, họ đã có với nhau 4 người con, trong đó có cụ nội của Phu nhân Margaret là John Beaufort, Bà tước thứ nhất xứ Somerset. Vì lý do này, quyền kế vị ngai vàng nước Anh của Henry Tudor đôi khi rất gây tranh cãi: là truyền từ một người phụ nữ, và lại là dòng dõi không hợp pháp. Xét về khía cạnh này, dòng dõi vương thất Bồ Đào Nha và Castile lại có quyền kế vị hơn Henry, vì họ là hậu duệ của Catherine xứ Lancaster, con gái của John và người vợ thứ 2 là Constance xứ Castile.
Cháu của John xứ Gaunt là Richard II của Anh vào năm 1397 đã hợp pháp hóa hậu duệ của John và Katherine. Tuy nhiên vào năm 1407, Henry IV của Anh, con trai của John với cuộc hôn nhân thứ nhất, đưa ra chỉ dụ hợp pháp hóa các em anh khác mẹ của mình, nhưng song đó lại phủ nhận tư cách kế vị ngai vàng của họ[3]. Tuy vậy, trước năm 1483, Henry Tudor vẫn là người kế vị lớn nhất của Lancaster, sau cái chết của Henry VI của Anh, con trai ông Edward và các con trai dòng họ Beaufourt khác từ nhánh của người chú của Phu nhân Margaret, Edmund Beaufort, Công tước thứ hai xứ Somerset.
Gia quyến và tước hiệu
Henry VII trải qua 2 lần tước hiệu, cụ thể là:
- Trước năm 1485: Bá tước xứ Richmond (The Earl of Richmond).
- 22 tháng 8, 1485 - 21 tháng 4, 1509: Quốc vương điện hạ của nước Anh và Pháp, Lãnh chúa xứ Ireland (His Grace The King of England and France, Lord of Ireland).
Tước hiệu đầy đủ của Henry khi là Quốc vương: Henry, by the Grace of God, King of England, France and Lord of Ireland.
Năm 1486, ngày 18 tháng 1, Henry VII kết hôn với Elizabeth xứ York tại Tu viện Westminster. Elizabeth là con gái của Edward IV của Anh và Vương hậu Elizabeth Woodville, thuộc Nhà York. Vì mong muốn hòa bình lâu dài, Henry VII kết hôn với Elizabeth, Công nương xứ York. Cả Henry VII và Elizabeth đều là hậu duệ của John xứ Gaunt. Cuộc hôn nhân làm xoa dịu đáng kể chiến tranh giữa các gia tộc và củng cố quyền kế vị ngai vàng nước Anh của các con ông. Để đánh dấu nền hòa bình này, Henry VII tạo ra Hoa hồng Tudor, kết hợp giữa Hoa hồng trắng York và Hoa hồng đỏ Lancaster.
Henry VII và Elizabeth sinh được 7 người con, gồm 3 trai và 4 gái:
Tham khảo
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Currin, John M. "'The King's Army into the Partes of Bretaigne': Henry VII and the Breton Wars, 1489–1491," War in History, Nov 2000, Vol. 7, Issue 4
- Gunn, Steven. "Politic history, New Monarchy and state formation: Henry VII in European perspective," Historical Research, Aug 2009, Vol. 82 Issue 217, pp 380–392
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách ISBN 978-1-4391-9156-9
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
- Template:Chú thích sách
Tổ tiên
Liên kết ngoài
- Illustrated history of Henry VII
- Wars of the Roses Information on Henry and Bosworth
- Tudor Place page on Henry VII
- Dictionary of National Biography excerpt
Xem thêm
| Henry VII của Anh Nhà Tudor Born: 28 tháng 1 năm 1457 Died: 21 tháng 4 năm 1509
| ||
| Regnal titles | ||
|---|---|---|
| Preceded by Richard III |
Vua Anh Chúa Ireland 1485–1509 |
Succeeded by Henry VIII |
| Peerage of England | ||
| Preceded by Edmund Tudor |
Earl of Richmond 10th creation 1478–1485 |
Merged in Crown |
Template:Quốc vương và Nữ vương nước Anh
Thể loại:Sinh 1457 Thể loại:Mất năm 1509 Thể loại:Burials at Westminster Abbey *401 Thể loại:Bá tước Richmond (1452) Thể loại:Nhà Tudor Thể loại:Hiệp sĩ Golden Fleece Thể loại:Nhân vật Pembrokeshire Thể loại:Nhân vật trong chiến tranh Hoa hồng Thể loại:Chết vì bệnh lao Thể loại:Vua theo đạo Công giáo Rôma
