Thanh niên xung phong

Thanh niên xung phong là một lực lượng thanh niên do Đảng Đoàn Thanh vận Trung ương và Ban Thường vụ Trung ương Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam[1] thành lập vào ngày 15 tháng 7 năm 1950 để phục vụ Chiến dịch Biên Giới.[2]

Nhiệm vụ

Nhiệm vụ của thanh niên xung phong rất đa dạng, gồm có vận tải (đạn dược, thương binh, lương thực), mở đường, rà phá bom mìn[2], tiếp đạn, thu dọn chiến trường.[3]

Thành lập

Ngày 15 tháng 7 năm 1950, chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ thị cho Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam thành lập lực lượng thanh niên xung phong tập trung dài ngày phục vụ cho chiến dịch Biên giới Thu đông 1950 tại núi Hồng, xã Yên Lãng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Lực lượng ban đầu có tên gọi là "Đội Thanh niên xung phong công tác Trung ương", gồm có 225 đội viên, do Vương Bích Vượng, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh làm đội trưởng.[4] Trong số 225 đội viên ban đầu, chỉ có duy nhất một đội viên nữ làm y tá tên là Lê Kim Hạnh, còn lại là đội viên nam.[3]

Nguồn gốc tên gọi

Lịch sử tên gọi

Thanh niên tham gia Chiến tranh biên giới Việt–Trung 1979 hoặc Chiến tranh biên giới Tây Nam do hoàn cảnh lịch sử nên không gọi là thanh niên xung phong mà gọi là thanh niên xung kích[5].

Các lần đổi tên gọi trong lịch sử:[2]

  • Đội Thanh niên xung phong công tác Trung ương (15/7/1950)
  • Đội Thanh niên xung phong (26/3/1953)
  • Đoàn Thanh niên xung phong Trung ương (12/1963)
  • Đội Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước (21/6/1965)
  • Lực lượng Thanh niên xung phong giải phóng miền Nam (20/4/1964)
  • Ban Thanh niên xung phong - Lao động trẻ (3/1986)

Tổ chức

Dưới Đội có Liên phân đội. Một Liên phân đội gồm có các Phân đội (tiểu đội). Ở mỗi Liên phân đội đều có chi bộ Đảng Cộng sản Việt Nam và chi đoàn Thanh niên Cứu quốc. Ở cấp Đội có thành lập Liên chi ủy trực thuộc Đảng ủy Tổng cục Cung cấp.[3]

Độ tuổi của thành viên lúc được tuyển mộ

Trang phục

Thanh niên xung phong thường mang quần, áo kaki, và mũ tai bèo có màu lục tối. Lưng đeo thắt lưng, chân đi giày vải hoặc dép râu[6]. Thanh niên xung phong miền nam còn mang khăn rằn quấn cổ.[7] Từ năm 2012, Lực lượng Thanh niên xung phong thành phố Hồ Chí Minh có trang phục bao gồm: huy hiệu, biểu trưng, biểu tượng, biển tên, cấp hiệu, mũ mềm, quần áo ngắn tay, thắt lưng và giày vớ. Đồng phục thanh niên xung phong bao gồm: huy hiệu, mũ tai bèo, quần áo dài tay và giày vải.[8]

Giai đoạn chiến tranh Đông Dương (1950-1954)

Chiến công

Giai đoạn khôi phục phát triển kinh tế miền Bắc Việt Nam (1955-1964)

Chiến công

Giai đoạn chiến tranh Việt Nam (1965-1975)

Chiến công

Số lượng thành viên

Hậu quả chiến tranh

Số lượng người chết

  • 10.000 người chết[9]

Khác

  • 46.000 người bị thương, 10.000 người bị nhiễm chất độc màu da cam.[12]
  • 4.500 nữ thanh niên xung phong cô đơn không nơi nương tựa[5]. Nhiều nữ thanh niên xung phong bị mắc bệnh hysteria (bệnh thiếu đàn ông, hay khóc cười, la hét điên loạn)

Giai đoạn từ 1976 đến nay

Chế độ chính sách

  • 150.000 cựu thanh niên xung phong chưa được hưởng chính sách[5]: 8.779 người bị thương chưa được giải quyết chế độ thương binh; 681 người hy sinh chưa được giải quyết chế độ liệt sĩ; 10.053 người bị nhiễm chất độc màu da cam chưa được giải quyết chế độ; 6.126 người chưa được hưởng chế độ trợ cấp 1 lần; 21.623 người chưa được hưởng chế độ trợ cấp thường xuyên; 14.500 người chưa có bảo hiểm y tế; 1.900 người qua đời mà không có chế độ mai táng phí.[5]

Một số thành viên tiêu biểu

Danh hiệu

Các danh hiệu lực lượng thanh niên xung phong đã được trao tặng:[2]

Vinh danh

  • Ngày 20 tháng 3 năm 1951, trong chuyến thăm Liên phân đội Thanh niên xung phong 312 làm nhiệm vụ tại cầu Nà Cù (tỉnh Bắc Kạn), chủ tịch Hồ Chí Minh đã tặng 4 câu thơ sau này trở nên nổi tiếng là:

"Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên.”[4][10]

Khẩu hiệu

Tham khảo

  1. ↑ http://www.nhandan.com.vn/chinhtri/item/26867702-thu-tuong-lao-thoong-xinh-tham-ma-vong-tham-lam-viec-tai-viet-nam.html.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.tienphong.vn/gioi-tre/65-nam-luc-luong-thanh-nien-xung-phong-viet-nam-883957.tpo.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 http://www.cuutnxpvietnam.org.vn/Doi-TNXP-cong-tac-Trung-uong-Doi-TNXP-dau-tien-i872.html.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 http://baoninhbinh.org.vn/ty-hao-ve-truyen-thong-lyc-luung-thanh-nien-xung-phong-20100705095600000p5c35.htm.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 http://vov.vn/xa-hoi/day-nhanh-giai-quyet-che-do-cho-thanh-nien-xung-phong-270834.vov.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  6. ↑ http://thanhnien.vn/thoi-su/nhung-mai-dau-xua-gio-da-bac-685697.html.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  7. ↑ http://dantri.com.vn/nhip-song-tre/anh-ky-yeu-phong-cach-thanh-nien-xung-phong-cua-hoc-sinh-xu-nghe-20160407103645579.htm.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  8. ↑ http://tuoitre.vn/tin/nhip-song-tre/20120925/thanh-nien-xung-phong-tphcm-doi-trang-phuc-moi/513124.html.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 http://vnexpress.net/tin-tuc/goc-nhin/su-hy-sinh-dang-cho-duoc-thua-nhan-3035740.html.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  10. ↑ 10,0 10,1 http://ubmttq.hochiminhcity.gov.vn/TinTuc/bandocviet/Lists/Posts/Post.aspx?ID=328.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  11. ↑ http://www.baogiaothong.vn/chuyen-nu-thanh-nien-xung-phong-thoi-hau-chien-d78203.html.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  12. ↑ http://baotintuc.vn/giai-mat/mai-ngoi-sang-truyen-thong-luc-luong-thanh-nien-xung-phong-20150714211205037.htm.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
  13. ↑ http://dantri.com.vn/xa-hoi/chuyen-chua-ke-ve-hang-tam-co-1437668896.htm.  Unknown parameter |ngày truy cập= ignored (help); Unknown parameter |ngày= ignored (help); Unknown parameter |nhà xuất bản= ignored (help); Unknown parameter |tiêu đề= ignored (help); Unknown parameter |tác giả= ignored (help); Missing or empty |title= (help)

Sách tham khảo

  • Nguyễn Văn Đệ, Lịch sử truyền thống của lực lượng TNXP chống Mỹ cứu nước
  • Nguyễn Văn Đệ, Một thời oanh liệt của nữ TNXP
  • Bộ Quốc phòng, Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam, Lịch sử Quân đội Nhân dân Việt Nam (1944-1975), Hanoi, Nhà xuất bản QĐND, 2005
  • Văn Tùng & Nguyễn Hồng Thanh (chủ biên), Lịch sử TNXP Việt Nam
  • Nguyễn Hồng Thanh (chủ biên), TNXP những trang oanh liệt
  • Lê Phong Thái, Tổ chức và hoạt động của đội TNXP chống Mỹ, cứu nước cơ sở, Hà Nội, Nhà xuất bản Thanh Niên, 1967
  • Trần Hữu Đính, “Phong trào thi đua của giai cấp công nhân miền Bắc”

Template:Sơ khai

Thể loại:Tổ chức xã hội Việt Nam Thể loại:Chiến tranh Việt Nam Thể loại:Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Retrieved from "http://wiki.edu.vn/wiki/index.php?title=Thanh_niên_xung_phong&oldid=228892"