Vua Arthur

Template:Short description

Tấm thảm cho thấy Arthur là một trong Chín vị danh nhân, đeo phù hiệu thường được gán cho ông[1] (Template:C.)

Vua Arthur (tiếng Anh: King Arthur, tiếng Wales: Brenin Arthur, tiếng Latinh: Rex Arturus) là một nhà lãnh đạo huyền thoại người Anh, theo lịch sử và các tích truyện anh hùng hiệp sĩ thời Trung cổ, đã lãnh đạo cuộc chiến vệ quốc của vương quốc Anh chống lại sự xâm lăng của người Saxon vào cuối thế kỷ thứ 5 và đầu thế kỷ thứ 6. Các chi tiết trong câu chuyện về Arthur chủ yếu tới từ văn học dân gian và sáng tạo văn học, và sự tồn tại lịch sử của ông vẫn là một vấn đề gây tranh cãi giữa các nhà sử học hiện đại.[2] Nguồn gốc xuất xứ thưa thớt của Arthur được lượm lặt từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm các cuốn Annales Cambriae, Historia Brittonum, và các bản biên chép của linh mục Gildas. Tên của vua Arthur cũng xuất hiện trong các nguồn thi ca sớm hơn như Y Gododdin.[3]

Arthur là một nhân vật trung tâm trong các huyền thoại tạo nên Chủ đề Văn học Anh Trung cổ. Nhân vật Arthur huyền thoại đã phát triển tới tầm một nhân vật được quan tâm ở mức độ quốc tế, chủ yếu thông qua sự nổi tiếng của Historia Regum Britanniae (Lịch sử các vị vua của Vương quốc Anh), cuốn biên niên sử giả hiệu kì ảo và giàu trí tưởng tượng vào thế kỷ 12 của Geoffrey xứ Monmouth.[4] Trong một vài câu chuyện và thơ ca xứ WalesBreton có từ trước tác phẩm này, Arthur xuất hiện với tư cách là một chiến binh vĩ đại bảo vệ nước Anh khỏi những kẻ thù là con người và các thế lực siêu nhiên, hoặc là một nhân vật huyền thoại của văn hóa dân gian, đôi khi gắn liền với thế giới bên kia của xứ Wales là Annwn.[5] Người ta không biết được mức độ mà Historia (hoàn thành năm 1138) được phỏng theo các nguồn văn học trước đó là bao nhiêu, thay vì được sáng tạo bởi chính Geoffrey.

Mặc dù các chủ đề, sự kiện và nhân vật của truyền thuyết về Arthur rất đa dạng và không có phiên bản kinh điển nào, phiên bản sự kiện của Geoffrey thường được dùng làm điểm khởi đầu cho những câu chuyện sau này. Geoffrey miêu tả Arthur là một vị vua của nước Anh đã đánh bại người Saxon và thành lập một đế chế rộng lớn. Nhiều yếu tố và sự cố hiện là một phần không thể thiếu của câu chuyện về Arthur xuất hiện trong cuốn Historia của Geoffrey, bao gồm cha của Arthur, Uther Pendragon, phù thủy Merlin, vợ của Arthur, Guinevere, thanh kiếm Excalibur, khái niệm về Arthur tại Tintagel, trận chiến cuối cùng của ông với Mordred tại Camlann, và lần dưỡng thương cuối cùng ở Avalon. Nhà văn người Pháp thế kỷ 12 Chrétien de Troyes, người đã thêm LancelotChén Thánh vào câu chuyện, đã khởi xướng thể loại văn học kị sĩ Arthur, mà sau này trở thành một bộ phận quan trọng của văn học Trung cổ. Trong những câu chuyện Pháp này, trọng tâm tường thuật thường chuyển từ bản thân Vua Arthur sang các nhân vật khác, chẳng hạn như các Hiệp sĩ Bàn tròn khác nhau.

Văn học chủ đề Arthur phát triển mạnh trong thời Trung cổ nhưng suy yếu trong các thế kỷ tiếp theo cho đến khi nó trải qua một sự hồi sinh lớn trong thế kỷ 19. Trong thế kỷ 21, huyền thoại về vị vua này vẫn được duy trì, không chỉ trong văn học mà còn trong các tác phẩm chuyển thể cho nhà hát, phim ảnh, truyền hình, truyện tranh và các phương tiện truyền thông khác.

Lịch sử

Một số tài liệu cho rằng nhân vật Arthur Rồng Chúa (Anh ngữ trung đại: Arthur Pendragon) thực sự đã tồn tại ở khoảng cuối thế kỉ thứ V đầu thế kỉ thứ VI, truyền thuyết rằng, sau khi vua Uther Pendragon mất, toàn bộ nước Anh trở nên loạn lạc, các hiệp sĩ trong vương quốc cấu xé lẫn nhau tranh giành quyền lực do nhà vua không có con nối dõi, rồi pháp sư Merlin xuất hiện và bàn bạc với các giám mục vùng Canterbury xem ai rút được thanh gươm mà vị thần ban tặng trên phiến đá trước nhà thờ thì người đó sẽ là vua nước Anh... Tất cả các hiệp sĩ được mời đến đều không rút được thanh gươm trên phiến đá ra. Arthur lúc bấy giờ chỉ là một chàng trai trẻ - được Hầu tước Ector nhận làm con nuôi. Trước đó khi chưa ai rút được thanh gươm báu ra khỏi đá thì các hiệp sĩ đã nhất trí rằng vào ngày đầu năm họ sẽ tổ chức một cuộc tranh tài và hiệp sĩ nào cũng có quyền được đăng kí dự thi. Kay - con đẻ của hầu tước Ector cũng đến dự và anh nhận ra là mình đã bỏ quên kiếm ở nhà. Anh nhờ Arthur về nhà lấy thanh kiếm cho mình, do cửa nhà đã bị khóa nên Arthur đành "mượn tạm" thanh kiếm cắm ở tảng đá nhà thờ để đưa cho Kay và tình cờ Arthur đã trở thành vua, khi lên ngôi vua, ông đã thống nhất nước Anh. Sau khi chiến tranh kết thúc, ông quyết định trả lại cây kiếm bằng cách ném xuống hồ, nhưng được thần hồ ban tặng cây kiếm khác.

Đứa con hoang

Uther Pendragon, vua của nước Anh, yêu say đắm Igrayne, phu nhân của công tước Gorlois xứ Cornwall nhưng nàng đã từ chối tình cảm này do lo sợ tới vận sự của hai nước. Uther thẫn thờ khi bị từ chối đâm đổ bệnh một thời gian dài... Khắp vương quốc Anh chỉ có một người có thể giải trừ được điều này là Merlin, bậc thầy phù thủy với quyền năng phép thuật siêu phàm không ai có thể sánh được lúc đó. Ngài đã được triệu tập tới lâu đài nơi trị vì của Uther để chữa bệnh cho nhà vua.

Merlin giúp Uther hóa thân thành chính Gorlois (phu quân của Igrayne) và ăn nằm với nàng. Chẳng bao lâu sau Igrayne sinh hạ ra một đứa con vua "bất hợp pháp". Lo sợ trước sự việc này sẽ gây mối thù hằn giữa các vương quốc và đứa con không chính thức của mình sẽ bị sát hại, Uther đã lệnh cho phù thủy Merlin đưa đứa bé vừa hạ sinh và giao cho vợ chồng Ector chăm sóc. Đứa bé đó được đặt tên là Arthur.

Thanh gươm trong đá

Thời gian trôi đi, vị vua Uther đầy quyền lực của nước Anh bắt đầu già yếu và bệnh tật. Đã đến lúc Anh quốc cần một vị vua trẻ hơn, tài giỏi hơn và có tâm huyết hơn. Trước khi ngài băng hà, Uther để lại di chiếu với các nam tước đang tề tựu xung quanh mình rằng Arthur, con trai của người sẽ kẻ kế vị ngôi vua. Arthur là ai? Sao chưa từng ai biết hay nghe thấy cái tên đó bao giờ?... Rất nhiều câu hỏi ngổn ngang trong đầu mọi người khi chỉ vừa kịp nói xong cái tên kẻ kế vị, Uther buông thõng hai tay xuống. Ngài đã về Nước Chúa.

Một ngày nọ, người ta phát hiện thấy có một thanh kiếm bí ẩn xuất hiện ở ngay gần nhà thờ, cắm sâu trên một tảng đá khắc hàng chữ:

Thanh gươm lạ này đã làm dấy lên lòng tham về quyền lực của rất nhiều người. Các người quý tộc từ khắp nơi quy tụ về với tham vọng có thể trở thành vua của vương quốc Anh hùng mạnh. Họ dùng hết sức mạnh của mình để nhấc được thanh gươm lên, không từ bỏ mọi thủ đoạn, sức người, sức vật... Nhưng không một ai có thể khiến thanh gươm di chuyển dù chỉ một tấc.

Rồi chàng trai trẻ đó xuất hiện. Một con người bình dị, sống dưới sự che trở yêu thương của Ector. Artorigus trẻ tuổi của chúng ta, trong mắt các quý tộc chỉ là một chàng trai thường dân không hơn không kém, hoàn toàn không có huyết thống hoàng gia. Chàng cũng đến thử "vận may" như bao người bình dị khác. Và Arthur đã rút được thanh gươm ra khỏi tảng đá trong sự bàng hoàng, nghi ngờ và đố kị của tất cả người xung quanh.

Mọi người bán tin bán nghi về Arthur cũng như nguồn gốc thanh kiếm, thậm chí còn có kẻ phỉ báng, cáo buộc rằng Artorigus sử dụng tà phép nào đó yểm bùa lên thanh kiếm. Bầu không khí trở nên căng thẳng tột độ... Có những kẻ đã sẵn sàng lăm le ám sát Arthur, và chỉ với người cha dượng Ector và một vài toán lính thì khó có thể bảo vệ Arthur lúc này. Bỗng từ giữa khoảng không bước ra phù thủy Merlin. Xuất hiện giữa đám đông, Merlin - con người được tin tưởng bậc nhất bấy lâu nay tại nước Anh, liền trấn an mọi người và tiết lộ thân phận thật của chàng trẻ:

Mọi thần dân mới thở phào nhẹ nhõm và mừng rỡ an tâm vì nước Anh đã tìm được một vị vua trẻ tuổi xứng đáng. Sir Ector, người chăm dưỡng Arthur bấy lâu cùng con trai của mình, Sir Kay, họ vui mừng sung sướng tột độ và thề trung thành với tân vương Arthur.

Nhưng không phải ai cũng vui mừng trước sự kiện này. Còn đó 11 vị vua vì đố kị thù ghét mà không chấp nhận Arthur là lãnh tụ hợp pháp của Anh Quốc, họ chuẩn bị sẵn một kế hoạch động binh dấy loạn. Biết được tin này, Arthur gửi lời mời giúp đỡ tới King Ban và King Bors the Elder (cần phân biệt Bors the Elder để ám chỉ cha của Borz, người về sau cũng trở thành một trong những hiệp sĩ Bàn Tròn). Không một chút ngần ngại, King Bors, King Ban (anh trai của King Bors) và con trai của ông - Lancelot - hợp sức Arthur đánh bại được bọn tạo phản. Kể từ đó, Arthur trở thành vua chính thức của Anh Quốc.

Mầm tai ách

Morgana có một lai lịch khá phức tạp. Bà là ái nữ của công tước Gorlois và Igrayne (người đã bị Uther Pendragon thông dâm và sinh hạ Arthur). Bà kết hôn với vua Lot và sinh được bốn đứa con: Gawayn, Agravain, Gaheris và Gareth. Vì thế, bà là chị cùng mẹ khác cha của Arthur.

Sau cái chết của phu quân trong cuộc tranh đấu tạo phản Arthur, Morgana xin kiến diện nhà vua để đưa tin, nhưng thực ra để dò thám cung điện của ông. Sau đêm ái ân cùng nhau, Arthur đã có một đứa con trai với Morgana, tên nó là Modred.

Sự ra đời của Mordred không qua mắt được lão phù thủy Merlin. Ông đã nhìn thấy trước được tương lai u ám của vua Arthur bao quanh sự hiện diện của đứa bé này. Ông tiên tri rằng vua đã có con với chính chị mình, và khi lớn lên đứa bé đó sẽ hủy diệt Anh Quốc. Arthur dần cảm thấy kinh hãi. Theo lời khuyên của Merlin, Arthur hạ lệnh giết tất cả trẻ con được sinh ngày 1 tháng 5 trong cương thổ của mình với hi vọng có thể giết được Mordred. Tất cả đều chết vì đắm thuyền, trừ Mordred.

Excalibur

Template:Chính Sau một cuộc chiến quyết liệt với Sir Pellynore, vua Arthur chịu thua và bị đánh gãy thanh gươm trong đá. Ông vô cùng đau khổ và thất vọng. Một lần nữa, Merlin lại ra tay yểm trợ. Merlin dẫn Arthur đi đến một khu rừng, càng đi quang cảnh càng tĩnh lặng và đầy sương mù. Arthur không biết rằng mình được dẫn đi đâu, chỉ cảm giác được rằng mình đang đi dần xuống, cho đến khi nước bắt đầu dâng lên từ từ, trước mắt Arthur thấy là một hồ nước - hay biển cả - không biết được, chỉ thấy nó dài vô tận.

Arthur hỏi Merlin: "Đây là chốn nào ?". "Đây là hồ nước vô tận", Merlin nói: "Ngài sẽ đến nơi này thêm lần nữa, khi ngài chết". Nói xong, Merlin chỉ tay ra mặt hồ. Arthur nhìn theo và thấy một bàn tay, mặc gấm trắng, cầm một thanh gươm đẹp rực rỡ đang trôi giữa dòng. Bỗng có một ả với khuôn mặt yêu kiều mà đầy sầu bi đã trong chiếc bè xuất hiện tự lúc nào. Merlin nói rằng đó là nữ thần hồ, hãy hỏi thẳng thắn, bà sẽ trao cho ngài thanh gươm kia. Arthur thật thà hỏi bà rằng mình có thể xin thanh gươm không, thần đáp:

Arthur ưng thuận và đón lấy gươm báu. "Tên nó là Excalibur", nói xong nữ thần khuất dần sau làn sương. Excalibur hiện nay cũng là một trong những thanh kiếm huyền thoại.

Hội bàn tròn

Khi du hành tới Camylard, Arthur lần đầu tiên gặp Guinevere - ái nữ của vua Lodegrean. Guinevere là công chúa có nhan sắc tuyệt trần tựa nữ thần vậy. Arthur và Guinevere yêu nhau đắm đuối ngay từ cái nhìn đầu tiên. Nhưng thêm lần nữa, Merlin nhìn thấy những điểm tối quanh số phận Arthur và cảnh báo rằng sau này chính Guinevere là nguyên nhân gây nên sự suy vong của vương quốc, cũng như thị rồi sẽ phản bội vua. Nhưng tình yêu của họ quá sâu đậm và mù quáng lúc đó khiến Arthur bỏ ngoài tai những lời răn đe của thầy phù thủy, quyết định cưới Guinevere và phong làm vương hậu của Anh Quốc.

Không còn cách nào khác, Merlin đành chấp thuận và sắp xếp đám cưới cho họ. Trong cái ngày trọng đại, Lodegrean tặng quà cưới cho Arthur và vương hậu là chiếc bàn tròn có 150 chỗ và thêm 100 hiệp sĩ để trợ giúp nhà vua. Chiếc bàn tròn đó được xem là biểu tượng cho sự đoàn kết, toàn vẹn và trường cửu của Arthur cùng các hiệp sĩ của mình.

Văn hóa

Xem thêm

Tham khảo

  1. Neubecker 1998–2002
  2. Higham 2002, pp. 11–37, có một bản tóm tắt về những tranh luận về điểm này.
  3. Charles-Edwards 1991, p. 15; Sims-Williams 1991. Y Gododdin không thể xác định được chính xác niên đại: nó mô tả các sự kiện của thế kỷ thứ 6, và sử dụng dạng từ ngữ của thế kỷ thứ 9 hoặc thứ 10, nhưng bản sao còn sót lại có niên đại từ thế kỷ 13.
  4. Thorpe 1966, nhưng xem thêm Loomis 1956
  5. Xem Padel 1994; Sims-Williams 1991; Green 2007b; và Roberts 1991a

Tài liệu

Tư liệu

  • Historic Basis for King Arthur
  • Anderson, Graham (2004), King Arthur in Antiquity, London: Routledge, ISBN 978-0-415-31714-6 .
  • Ashe, Geoffrey (1985), The Discovery of King Arthur, Garden City, NY: Anchor Press/Doubleday, ISBN 978-0-385-19032-9 .
  • Ashe, Geoffrey (1996), "Geoffrey of Monmouth", in Lacy, Norris, The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, pp. 179–82, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Ashe, Geoffrey (1968), "The Visionary Kingdom", in Ashe, Geoffrey, The Quest for Arthur's Britain, London: Granada, ISBN 0-586-08044-9 .
  • Ashley, Michael (2005), The Mammoth Book of King Arthur, London: Robinson, ISBN 978-1-84119-249-9 .
  • Barber, Richard (1986), King Arthur: Hero and Legend, Woodbridge, UK: Boydell Press, ISBN 0-85115-254-6 .
  • Barber, Richard (2004), The Holy Grail: Imagination and Belief, London: Allen Lane, ISBN 978-0-7139-9206-9 .
  • Bibliothèque nationale de France [French National Library] (c. 1475), Français 116: Lancelot en prose [French MS 116: The Prose Lancelot] (in Tiếng Pháp), Illuminated by Évrard d'Espinques. Originally commissioned for Jacques d'Armagnac, now held by the BNF Department of Manuscripts (Paris) 
  • Binyon, Laurence (1923), Arthur: A Tragedy, London: Heinemann, OCLC 17768778 .
  • Bradley, Marion Zimmer (1982), The Mists of Avalon, New York: Knopf, ISBN 978-0-394-52406-1 .
  • Bromwich, Rachel (1978), Trioedd Ynys Prydein: The Welsh Triads, Cardiff: University of Wales Press, ISBN 978-0-7083-0690-1 . 2nd ed.
  • Bromwich, Rachel (1983), "Celtic Elements in Arthurian Romance: A General Survey", in Grout, P. B.; Diverres, Armel Hugh, The Legend of Arthur in the Middle Ages, Woodbridge: Boydell and Brewer, pp. 41–55, ISBN 978-0-85991-132-0 .
  • Bromwich, Rachel (1991), "First Transmission to England and France", in Bromwich, Rachel; Jarman, A. O. H.; Roberts, Brynley F., The Arthur of the Welsh, Cardiff: University of Wales Press, pp. 273–98, ISBN 978-0-7083-1107-3 .
  • Bromwich, Rachel; Evans, D. Simon (1992), Culhwch and Olwen. An Edition and Study of the Oldest Arthurian Tale, Cardiff: University of Wales Press, ISBN 978-0-7083-1127-1 .
  • Brooke, Christopher N. L. (1986), The Church and the Welsh Border in the Central Middle Ages, Woodbridge: Boydell, ISBN 978-0-85115-175-5 .
  • Budgey, A. (1992), "'Preiddeu Annwn' and the Welsh Tradition of Arthur", in Byrne, Cyril J.; Harry, Margaret Rose; Ó Siadhail, Padraig, Celtic Languages and Celtic People: Proceedings of the Second North American Congress of Celtic Studies, held in Halifax, August 16–19, 1989, Halifax, Nova Scotia: D'Arcy McGee Chair of Irish Studies, Saint Mary's University, pp. 391–404, ISBN 978-0-9696252-0-9 .
  • Bullock-Davies, C. (1982), "Exspectare Arthurum, Arthur and the Messianic Hope", Bulletin of the Board of Celtic Studies (29): 432–40 .
  • Burgess, Glyn S.; Busby, Keith, eds. (1999), The Lais of Marie de France, London: Penguin, ISBN 978-0-14-044759-0 . 2nd. ed.
  • Burns, E. Jane (1985), Arthurian Fictions: Re-reading the Vulgate Cycle, Columbus: Ohio State University Press, ISBN 978-0-8142-0387-3 .
  • Carey, John (1999), "The Finding of Arthur's Grave: A Story from Clonmacnoise?", in Carey, John; Koch, John T.; Lambert, Pierre-Yves, Ildánach Ildírech. A Festschrift for Proinsias Mac Cana, Andover: Celtic Studies Publications, pp. 1–14, ISBN 978-1-891271-01-4 .
  • Carley, J. P. (1984), "Polydore Vergil and John Leland on King Arthur: The Battle of the Books", Arthurian Interpretations (15): 86–100 .
  • Chambers, Edmund Kerchever (1964), Arthur of Britain, Speculum Historiale .
  • Charles-Edwards, Thomas M. (1991), "The Arthur of History", in Bromwich, Rachel; Jarman, A. O. H.; Roberts, Brynley F., The Arthur of the Welsh, Cardiff: University of Wales Press, pp. 15–32, ISBN 978-0-7083-1107-3 .
  • Coe, John B.; Young, Simon (1995), The Celtic Sources for the Arthurian Legend, Felinfach, Lampeter: Llanerch, ISBN 978-1-897853-83-2 .
  • Crick, Julia C. (1989), The "Historia regum Britanniae" of Geoffrey of Monmouth. 3: A Summary Catalogue of the Manuscripts, Cambridge: Brewer, ISBN 978-0-85991-213-6 .
  • Dumville, D. N. (1977), "Sub-Roman Britain: History and Legend", History, 62 (62): 173–92, doi:10.1111/j.1468-229X.1977.tb02335.x .
  • Dumville, D. N. (1986), "The Historical Value of the Historia Brittonum", Arthurian Literature (6): 1–26 .
  • Eliot, Thomas Stearns (1949), The Waste Land and Other Poems, London: Faber and Faber, OCLC 56866661 .
  • Field, P. J. C. (1993), The Life and Times of Sir Thomas Malory, Cambridge: Brewer, ISBN 978-0-585-16570-7 .
  • Field, P. J. C. (1998), Malory: Texts and Sources, Cambridge: Brewer, ISBN 978-0-85991-536-6 .
  • Ford, P. K. (1983), "On the Significance of some Arthurian Names in Welsh", Bulletin of the Board of Celtic Studies (30): 268–73 .
  • Forbush, William Byron; Forbush, Dascomb (1915), The Knights of King Arthur: How To Begin and What To Do, The Camelot Project at the University of Rochester, retrieved 2008-05-22 .
  • Gamerschlag, K. (1983), "Tom Thumb und König Arthur; oder: Der Däumling als Maßstab der Welt. Beobachtungen zu dreihundertfünfzig Jahren gemeinsamer Geschichte", Anglia (in German) (101): 361–91 .
  • Gilbert, Adrian; Wilson, Alan; Blackett, Baram (1998), The Holy Kingdom, London: Corgi, ISBN 978-0-552-14489-6 .
  • Green, Thomas (1998), "The Historicity and Historicisation of Arthur", Thomas Green's Arthurian Resources, retrieved 2008-05-22 .
  • Green, Thomas (August 2007a), "Tom Thumb and Jack the Giant Killer: Two Arthurian Fairytales?", Folklore, 118 (2): 123–40, doi:10.1080/00155870701337296 . (EBSCO subscription required.)
  • Green, Thomas (2007b), Concepts of Arthur, Stroud: Tempus, ISBN 978-0-7524-4461-1 .
  • Haycock, M. (1983–84), "Preiddeu Annwn and the Figure of Taliesin", Studia Celtica' (18/19): 52–78 .
  • Haycock, M. (2007), Legendary Poems from the Book of Taliesin, Aberystwyth: CMCS, ISBN 978-0-9527478-9-5 .
  • Hardy, Thomas (1923), The Famous Tragedy of the Queen of Cornwall at Tintagel in Lyonnesse: A New Version of an Old Story Arranged as a Play for Mummers, in One Act, Requiring No Theatre or Scenery, London: Macmillan, OCLC 1124753 .
  • Harty, Kevin J. (1996), "Films", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, pp. 152–155, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Harty, Kevin J. (1997), "Arthurian Film", Arthuriana/Camelot Project Bibliography, retrieved 2008-05-22 .
  • Heroic Age (Spring–Summer 1999), "Early Medieval Tintagel: An Interview with Archaeologists Rachel Harry and Kevin Brady", The Heroic Age (1) .
  • Higham, N. J. (2002), King Arthur, Myth-Making and History, London: Routledge, ISBN 978-0-415-21305-9 .
  • Jones, Gwyn; Jones, Thomas, eds. (1949), The Mabinogion, London: Dent, OCLC 17884380 .
  • Johnson, Flint (2002), The British Sources of the Abduction and Grail Romances, University Press of America .
  • Kibler, William; Carroll, Carleton W., eds. (1991), Chrétien de Troyes: Arthurian Romances, London: Penguin, ISBN 978-0-14-044521-3 .
  • Koch, John T. (1996), "The Celtic Lands", in Lacy, Norris J., Medieval Arthurian Literature: A Guide to Recent Research, New York: Garland, pp. 239–322, ISBN 978-0-8153-2160-6 .
  • Koch, John T.; Carey, John (1994), The Celtic Heroic Age: Literary Sources for Ancient Celtic Europe and Early Ireland and Wales, Malden, MA: Celtic Studies Publications, ISBN 978-0-9642446-2-7 .
  • Lacy, Norris J. (1992–96), Lancelot-Grail: The Old French Arthurian Vulgate and Post-Vulgate in Translation, New York: Garland, ISBN 978-0-8153-0757-0 . 5 vols.
  • Lacy, Norris J. (1996a), "Character of Arthur", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, pp. 16–17, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Lacy, Norris J. (1996b), "Chrétien de Troyes", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, pp. 88–91, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Lacy, Norris J. (1996c), "Nine Worthies", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, p. 344, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Lacy, Norris J. (1996d), "Popular Culture", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, pp. 363–64, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Lagorio, V. M. (1996), "Bradley, Marion Zimmer", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, p. 57, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Lanier, Sidney, ed. (1881), The Boy's Mabinogion: being the earliest Welsh tales of King Arthur in the famous Red Book of Hergest, Illustrated by Alfred Fredericks, New York: Charles Scribner's Sons .
  • Lanier, Sidney, ed. (1922), The Boy's King Arthur: Sir Thomas Malory's History of King Arthur and His Knights of the Round Table, Illustrated by N.C. Wyeth, New York: Charles Scribner's Sons .
  • Littleton, C. Scott; Malcor, Linda A. (1994), From Scythia to Camelot: A Radical Reassessment of the Legends of King Arthur, the Knights of the Round Table and the Holy Grail, New York: Garland, ISBN 978-0-8153-1496-7 .
  • Loomis, Roger Sherman (1956), "The Arthurian Legend before 1139", in Loomis, Roger Sherman, Wales and the Arthurian Legend, Cardiff: University of Wales Press, pp. 179–220, OCLC 2792376 .
  • Lupack, Alan; Lupack, Barbara (1991), King Arthur in America, Cambridge: D. S. Brewer, ISBN 978-0-85991-543-4 .
  • Lupack, Alan (2002), "Preface", in Sklar, Elizabeth Sherr; Hoffman, Donald L., King Arthur in Popular Culture, Jefferson, NC: McFarland, pp. 1–3, ISBN 978-0-7864-1257-0 .
  • Malone, Kemp (May 1925), "Artorius", Modern Philology, 22 (4): 367–74, doi:10.1086/387553, JSTOR 433555 . (JSTOR subscription required.)
  • Mancoff, Debra N. (1990), The Arthurian Revival in Victorian Art, New York: Garland, ISBN 978-0-8240-7040-3 .
  • Masefield, John (1927), Tristan and Isolt: A Play in Verse, London: Heinemann, OCLC 4787138 .
  • Merriman, James Douglas (1973), The Flower of Kings: A Study of the Arthurian Legend in England Between 1485 and 1835, Lawrence: University of Kansas Press, ISBN 978-0-7006-0102-8 .
  • Morris, John (1973), The Age of Arthur: A History of the British Isles from 350 to 650, New York: Scribner, ISBN 978-0-684-13313-3 .
  • Morris, Rosemary (1982), The Character of King Arthur in Medieval Literature, Cambridge: Brewer, ISBN 978-0-8476-7118-2 .
  • Myres, J. N. L. (1986), The English Settlements, Oxford: Oxford University Press, ISBN 978-0-19-282235-2 .
  • Neubecker, Ottfried (1998–2002), Wappenkunde (in Đức), Munich: Orbis Verlag, p. 170, ISBN 3-572-01336-4 .
  • Padel, O. J. (1994), "The Nature of Arthur", Cambrian Medieval Celtic Studies (27): 1–31 .
  • Padel, O. J. (Fall 1995), "Recent Work on the Origins of the Arthurian Legend: A Comment", Arthuriana, 5 (3): 103–14 .
  • Padel, O. J. (2000), Arthur in Medieval Welsh Literature, Cardiff: University of Wales Press, ISBN 978-0-7083-1682-5 .
  • Parins, Marylyn Jackson (1995), Sir Thomas Malory: The Critical Heritage, London: Routledge, ISBN 978-0-415-13400-2 .
  • Phillips, Graham; Keatman, Martin (1992), King Arthur: The True Story, London: Century, ISBN 978-0-7126-5580-4 .
  • Potwin, L. S. (1902), "The Source of Tennyson's 'The Lady of Shalott'", Modern Language Notes, Modern Language Notes, Vol. 17, No. 8, 17 (8): 237–239, doi:10.2307/2917812, JSTOR 2917812 .
  • Pryor, Francis (2004), Britain AD: A Quest for England, Arthur, and the Anglo-Saxons, London: HarperCollins, ISBN 978-0-00-718186-5 .
  • Pyle, Howard (1903), The Story of King Arthur and His Knights, Illustrated by Howard Pyle, New York: Charles Scribner's Sons 
  • Rahtz, Philip (1993), English Heritage Book of Glastonbury, London: Batsford, ISBN 978-0-7134-6865-6 .
  • Reno, Frank D. (1996), The Historic King Arthur: Authenticating the Celtic Hero of Post-Roman Britain, Jefferson, NC: McFarland, ISBN 978-0-7864-0266-3 .
  • Roach, William, ed. (1949–83), The Continuations of the Old French 'Perceval' of Chrétien de Troyes, Philadelphia: University of Pennsylvania Press, OCLC 67476613 . 5 vols.
  • Roberts, Brynley F. (1980), Brut Tysilio: darlith agoriadol gan Athro y Gymraeg a'i Llenyddiaeth (in Welsh), Abertawe: Coleg Prifysgol Abertawe, ISBN 978-0-86076-020-7 .
  • Roberts, Brynley F. (1991a), "Culhwch ac Olwen, The Triads, Saints' Lives", in Bromwich, Rachel; Jarman, A. O. H.; Roberts, Brynley F., The Arthur of the Welsh, Cardiff: University of Wales Press, pp. 73–95, ISBN 978-0-7083-1107-3 .
  • Roberts, Brynley F. (1991b), "Geoffrey of Monmouth, Historia Regum Britanniae and Brut Y Brenhinedd", in Bromwich, Rachel; Jarman, A. O. H.; Roberts, Brynley F., The Arthur of the Welsh, Cardiff: University of Wales Press, pp. 98–116, ISBN 978-0-7083-1107-3 .
  • Rosenberg, John D. (1973), The Fall of Camelot: A Study of Tennyson's 'Idylls of the King', Cambridge, MA: Harvard University Press, ISBN 978-0-674-29175-1 .
  • Simpson, Roger (1990), Camelot Regained: The Arthurian Revival and Tennyson, 1800–1849, Cambridge: Brewer, ISBN 978-0-85991-300-3 .
  • Sims-Williams, Patrick (1991), "The Early Welsh Arthurian Poems", in Bromwich, Rachel; Jarman, A. O. H.; Roberts, Brynley F., The Arthur of the Welsh, Cardiff: University of Wales Press, pp. 33–71, ISBN 978-0-7083-1107-3 .
  • Smith, C.; Thompson, R. H. (1996), "Twain, Mark", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, p. 478, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Staines, D. (1996), "Tennyson, Alfred Lord", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, pp. 446–449, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Stokstad, M. (1996), "Modena Archivolt", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, pp. 324–326, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Sweet, Rosemary (2004), Antiquaries: The Discovery of the Past in Eighteenth-century Britain, London: Continuum, ISBN 1-85285-309-3 .
  • Taylor, Beverly; Brewer, Elisabeth (1983), The Return of King Arthur: British and American Arthurian Literature Since 1800, Cambridge: Brewer, ISBN 978-0-389-20278-3 .
  • Tennyson, Alfred (1868), Enid, Illustrated by Gustave Doré, London: Edward Moxon & Co. .
  • Thomas, Charles (1993), Book of Tintagel: Arthur and Archaeology, London: Batsford, ISBN 978-0-7134-6689-8 .
  • Thompson, R. H. (1996), "English, Arthurian Literature in (Modern)", in Lacy, Norris J., The New Arthurian Encyclopedia, New York: Garland, pp. 136–144, ISBN 978-1-56865-432-4 .
  • Thorpe, Lewis, ed. (1966), Geoffrey of Monmouth, The History of the Kings of Britain, Harmondsworth: Penguin, OCLC 3370598 .
  • Tondro, Jason (2002), "Camelot in Comics", in Sklar, Elizabeth Sherr; Hoffman, Donald L., King Arthur in Popular Culture, Jefferson, NC: McFarland, pp. 169–181, ISBN 978-0-7864-1257-0 .
  • Twain, Mark (1889), A Connecticut Yankee in King Arthur's Court, New York: Webster, OCLC 11267671 .
  • Ulrich von Zatzikhoven (2005) [c. 1194], Lanzelet, Translated by Thomas Kerth, New York: Columbia University Press, ISBN 978-0-231-12869-8 .
  • Vinaver, Sir Eugène, ed. (1990), The Works of Sir Thomas Malory, Oxford: Oxford University Press, ISBN 978-0-19-812346-0 . 3rd ed., revised.
  • Watson, Derek (2002), "Wagner: Tristan und Isolde and Parsifal", in Barber, Richard, King Arthur in Music, Cambridge: D. S. Brewer, pp. 23–34, ISBN 978-0-85991-767-4 .
  • Walter, Philippe (2005) [2002], Artù. L'orso e il re [Original French title: Arthur: l'ours et le roi; English: Arthur: The Bear and the King] (in Ý), Translated by M. Faccia, Edizioni Arkeios (Original French publisher: Imago) .
  • White, Terence Hanbury (1958), The Once and Future King, London: Collins, OCLC 547840 .
  • Williams, Sir Ifor, ed. (1937), Canu Aneirin (in Welsh), Caerdydd [Cardiff]: Gwasg Prifysgol Cymru [University of Wales Press], OCLC 13163081 .
  • Wordsworth, William (1835), "The Egyptian Maid, or, The Romance of the Water-Lily", The Camelot Project, The University of Rochester, retrieved 2008-05-22 .
  • Workman, L. J. (1994), "Medievalism and Romanticism", Poetica (39–40): 1–44 .
  • Wright, Neil, ed. (1985), The Historia Regum Britanniae of Geoffrey of Monmouth, 1: Bern, Burgerbibliothek, MS. 568, Cambridge: Brewer, ISBN 978-0-85991-211-2 .
  • Zimmer, Stefan (2006), Die keltischen Wurzeln der Artussage: mit einer vollständigen Übersetzung der ältesten Artuserzählung Culhwch und Olwen .
  • Zimmer, Stefan (2009), "The Name of Arthur — A New Etymology", Journal of Celtic Linguistics, University of Wales Press, 13 (1): 131–136 .

</div>

Thể loại:Truyền thuyết Arthur