Talvisota (film) – Wikipedia

Posted on by

Talvisota (Fins voor winteroorlog) is een Finse film van regisseur Pekka Parikka over de winteroorlog. De film kwam uit in 1989, precies vijftig jaar na het begin van de winteroorlog.[1] De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van de Finse schrijver Antti Tuuri.

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

Het noodlot van Finse soldateneenheid in Kauhava (Noord-Finland) staat centraal in deze film over de winteroorlog. De film volgt twee broers, de oudere Martti (Taneli Mäkelä) en de jongere Paavo, die met hun groep in Karelië vechten tegen de Russen. De film begint met het vertrek van de mannen naar de oorlog en eindigt met de aankondiging van vrede en een drama dat filmwetenschapper Sakari Toiviainen ‘dramaturgie van Stalin’’ noemt.[2]

Boek[bewerken | brontekst bewerken]

Antti Tuuri’s verhalen spelen zich vooral af in hetzelfde gebied waar hij zelf is geboren: Kauhava. Antti Tuuri’s boek Talvisota is laconiek, stijf en kordaat geschreven. Toen zijn boek in de jaren ’60 uitkwam, werd het beschreven als radicaal, beschamend en zelfs spottend.[3] Tuuri koos voor zijn werk het perspectief van een oude man die terugkijkt op de gebeurtissen. Door gebrek aan dialogen is het verhaal monotoon. Zelfs de ergste gebeurtenissen krijgen in het boek geen extra nadruk.

Film[bewerken | brontekst bewerken]

In het interview met Parikka en Tuuri (gepubliceerd in Scandinavian Newsletter nr. 5, 1990) zegt Parikka: ‘’Antti schrijft zo, dat hij mijn visuele kant in beweging zet. Het is een hele ‘ruime’ tekst, het is of er tussen de regels veel staat wat ik vorm kan geven en kan doen leven. (…) We spreken in het algemeen niet over wat iets betekent, de interpretatie is mijn werk. Pekka Parikka heeft behalve ’’Talvisota’’ nog twee andere boeken van Antti Tuuri verfilmt: ’’Pohjanmaa’’ (1988) en ’’Lakeuden kutsu’’ (2000). Voordat hij deze films maakte, maakte hij tv series.[4] Voor de boekverfilmingen heeft hij samengewerkt met de schrijver van de boeken: Antti Tuuri.[5]
Parikka heeft dialogen geschreven die in het boek ontbreken, hij heeft het perspectief veranderd, nieuwe karakters gemaakt en de flashbacks weggehaald.[6] Tijdens het maken van de film begon Parikka de soldaten die in de Winteroorlog hebben meegevochten, steeds meer te waarderen.[7]

Sinds 1970 was kwamen er steeds meer historische films uit in Finland. Men ging anders tegen de geschiedenis aankijken, door de gebeurtenissen te spiegelen aan het heden. De behoefte om over oorlogsgebeurtenissen een film te maken, is volgens Sakari Toiviainen geen uiting van escapisme, maar een manier om de wortels van de eigen identiteit en cultuur te onderzoeken of om de geschiedenis opnieuw te behoordelen[8] Vanaf 1980 kwamen er meer verfilmingen van boeken en van het leven van schrijvers. Talvisota is hier een voorbeeld van en geeft tegelijkertijd vorm aan een oorlogstrauma.[9]

Voor de film werden 1500 Russische uniformen vanuit Rusland naar Finland gebracht. Het was de eerste keer sinds de oorlog dat er Russische uniformen over de grens kwamen. In de uniformen zaten kogelgaten en soms ook nog brieven van de gesneuvelde Russische soldaten. De grimeur was van Russische afkomst. Hij las die brieven, die afkomstig waren uit Afghanistan en niet meer dan een paar jaar geleden waren geschreven en nooit waren verstuurd.[10]

  • ’’Talvisota’’ ging ook in Amerika in première, maar werd daar niet gewaardeerd zoals in Europa, waar de film wel prijzen won.[11]
  • In 1989 in Finland won Talvisota zes Jussi Awards. Dit is een Finse filmprijs die wordt uitgereikt aan Finse films.[12] Vele Finse recensenten zien ’’Talvisota’’ een remake van ’’Tuntematon sotilas’’ (1955), een verfilming van het gelijknamige boek van de sociaal realistische Finse schrijver Väinö Linna. Deze werken gaan over een groep soldaten in de vervolgoorlog.[13]
  • In 1990 in Frankrijk op het Festival du Cinéma Nordique in Rouen kreeg ’’Talvisota’’ de prijs voor de beste mannelijke acteur, Taneli Mäkelä.[14]